Từ 'kỳ tích' sông Hàn đến khát vọng Đà Nẵng mới

TP. Đà Nẵng đang bước vào hành trình phát triển mới, với mục tiêu vươn tầm quốc tế

Vượt thách thức, kiến tạo kỳ tích

Giai đoạn 2020 - 2025, được xem là giai đoạn vượt khó của Đà Nẵng - Quảng Nam. Bởi trong chặng đường này, Đảng bộ và chính quyền hai địa phương đối mặt với nhiều thách thức chưa có tiền lệ.

Bên cạnh những khó khăn chung từ tình hình chính trị, kinh tế thế giới, xứ Quảng còn phải gồng mình chống chọi với cơn đại dịch Covid-19 lịch sử, kéo dài gần nửa nhiệm kỳ. Dịch bệnh khiến ngành du lịch - dịch vụ, lĩnh vực đóng góp chính cho tăng trưởng của hai địa phương, gần như “đóng băng”, kéo theo kinh tế đi xuống. Cùng với đó, những khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện các kết luận thanh tra, bản án, kiến nghị liên quan đến các dự án, đất đai từ các cơ quan chức năng Trung ương cũng tác động rất lớn đến tình hình kinh tế - xã hội.

Trong bối cảnh đầy gian khó ấy, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân TP. Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam đã phát huy truyền thống, vượt khó, khắc phục hạn chế, không chỉ khôi phục, mà còn đưa kinh tế - xã hội phát triển ngoạn mục.

Ông Trần Văn Vũ, Trưởng cục Thống kê Đà Nẵng cho biết, dù đối mặt với nhiều thách thức, nhưng trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đà Nẵng đã có bước phát triển mạnh mẽ. “Giai đoạn 2020 - 2021, hậu quả của dịch Covid-19 rất nặng nề, nhưng Thành phố vẫn vượt qua và phục hồi kỳ tích. Trong nhiệm kỳ cũng đã tháo gỡ được nhiều vướng mắc về đất đai, nhờ đó nhiều dự án, công trình được triển khai, tạo động lực tăng trưởng. Trước đây, Đà Nẵng phát triển theo chiều rộng, nhưng nhiệm kỳ qua, Thành phố đã phát triển cả về chiều cao và chiều sâu”, ông Vũ chia sẻ.

Triển khai quyết liệt, đồng bộ và hiệu quả “mục tiêu kép”, kinh tế Đà Nẵng và Quảng Nam đã được khôi phục và tăng trưởng mạnh mẽ trở lại sau Covid-19. Số liệu thống kê cho thấy, các lĩnh vực kinh tế chủ chốt đều ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. GRDP bình quân của TP. Đà Nẵng đạt 6,82%/năm; tỉnh Quảng Nam đạt 4,6%/năm; tính chung hai địa phương đạt 5,8%/năm.

Với tiềm năng to lớn, hệ thống cơ sở lưu trú và khu nghỉ dưỡng mang thương hiệu quốc tế, cùng việc tổ chức thành công nhiều sự kiện, lễ hội tầm quốc tế, khu vực dịch vụ - du lịch tiếp tục là ngành kinh tế chủ lực. Giai đoạn 2020 - 2025, số lượt khách lưu trú tại Đà Nẵng ước tăng 34%/năm, tại Quảng Nam ước tăng 42%/năm; bình quân chung hai địa phương tăng 37%/năm.

Đáng chú ý, khu vực công nghiệp - xây dựng cũng phục hồi và tăng trưởng trở lại, với mức bình quân ước đạt 5,9%/năm. TP. Đà Nẵng tập trung phát triển hạ tầng, từng bước hình thành các khu công nghệ cao, khu công nghiệp, cụm công nghiệp đồng bộ, hiện đại; trong khi đó, Quảng Nam chú trọng phát triển Khu kinh tế mở Chu Lai, từng bước trở thành khu kinh tế động lực của Vùng và cả nước. Đặc biệt, Khu phức hợp ô tô Chu Lai - Trường Hải phát triển với quy mô ngang tầm khu vực, đưa tổng giá trị sản xuất công nghiệp tại Khu kinh tế mở Chu Lai chiếm hơn 60% giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh.

Dòng vốn đầu tư lớn tiếp tục được rót vào thủ phủ miền Trung, khi tổng vốn đầu tư phát triển của TP. Đà Nẵng ước đạt 175.124 tỷ đồng, tăng 1,3%/năm; còn tỉnh Quảng Nam ước đạt 189.636 tỷ đồng, tăng 10%/năm; tính bình quân hai địa phương đạt 5,6%/năm. Những con số này cho thấy, Đà Nẵng và Quảng Nam đang trở thành điểm đến đầu tư đầy tiềm năng của doanh nghiệp trong nước và quốc tế.

Không chỉ tập trung kiểm soát dịch bệnh và phục hồi kinh tế, nhiệm kỳ qua hai địa phương còn dồn nguồn lực mạnh mẽ cho những công trình hạ tầng động lực, tạo nền tảng bứt phá cho giai đoạn tới. Hàng loạt dự án trọng điểm được khởi công và triển khai đồng bộ như: Cảng Liên Chiểu (hạ tầng dùng chung), luồng cảng 50.000 tấn tại Cửa Lở, nâng cấp Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, xã hội hóa đầu tư Cảng hàng không Chu Lai, cùng các tuyến giao thông huyết mạch La Sơn - Hòa Liên, Hòa Liên - Túy Loan, Quốc lộ 14B, 14G và đường Võ Chí Công. Song song với đó, ngân sách lớn cũng được ưu tiên cho hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông, tạo nền tảng cho đô thị thông minh.

Đặc biệt, hai địa phương đã chủ động triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW (22/12/2024) về đột phá khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; ban hành chính sách phát triển vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo; thành lập Trung tâm Nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và AI tại Đà Nẵng. Những bước đi chiến lược này khẳng định sự sẵn sàng của khu vực cho giai đoạn tăng trưởng mới, hướng tới vai trò trung tâm đổi mới sáng tạo và logistics của cả nước.

Những thành quả kinh tế nổi bật trong nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã góp phần quan trọng vào hành trình phát triển ấn tượng của Đà Nẵng - Quảng Nam sau 50 năm Giải phóng. Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định tại Lễ Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng TP. Đà Nẵng (29/3/1975 - 29/3/2025): “Đà Nẵng đã có diện mạo mới, trở thành Thành phố đáng sống, văn minh, hình thành thương hiệu cạnh tranh mang tầm quốc tế. Đà Nẵng đã tạo ra kỳ tích sông Hàn của Việt Nam trong phát triển kinh tế - xã hội”.

Khát vọng vươn biển lớn

Những gian khó của nhiệm kỳ 2020 - 2025 càng làm nổi bật quyết tâm và ý chí kiên cường của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Đà Nẵng - Quảng Nam, khi không chỉ phục hồi kinh tế, mà còn giữ vững nền tảng tăng trưởng. Quan trọng hơn, Thành phố đã kiến tạo được những động lực mới, sẵn sàng cho chặng đường phát triển vươn tầm quốc tế.

Trong nhiệm kỳ qua, Trung ương đã dành sự quan tâm đặc biệt cho TP. Đà Nẵng với nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, tạo bệ phóng mạnh mẽ cho sự phát triển. Tiêu biểu là việc lần đầu tiên triển khai Khu thương mại tự do Đà Nẵng tại Việt Nam; hình thành Trung tâm Tài chính quốc tế Đà Nẵng - một lĩnh vực kinh tế hoàn toàn mới; cùng nghị quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc các dự án trên địa bàn Thành phố. Đặc biệt, chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính để đưa Quảng Nam - Đà Nẵng “trở về một nhà” mở ra không gian rộng lớn và dư địa phát triển mới cho hành trình tiếp theo của Đà Nẵng.

Với các khu chức năng gồm sản xuất - logistics, thương mại - dịch vụ, công nghiệp công nghệ số và đổi mới sáng tạo…, Khu thương mại tự do Đà Nẵng được kỳ vọng là bước đột phá thể chế, hình thành một không gian phát triển tầm quốc tế, có khả năng dẫn dắt tăng trưởng xanh, đổi mới sáng tạo và thu hút các dòng vốn chiến lược. Đây cũng là địa phương đầu tiên ở Việt Nam triển khai mô hình này, trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu và khu vực châu Á - Thái Bình Dương; đồng thời là trung tâm sản xuất, đầu mối trung chuyển hàng hóa quốc tế, gắn kết chặt chẽ với cảng Liên Chiểu, sân bay quốc tế Đà Nẵng và hành lang kinh tế Đông - Tây. Từ đó, góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Khu thương mại tự do Đà Nẵng phát triển gắn với Trung tâm Tài chính quốc tế sẽ hình thành hệ sinh thái kinh tế hiện đại, thông minh, có tính cạnh tranh cao và sức lan tỏa mạnh mẽ. Nghị quyết của Quốc hội về việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP.HCM và TP. Đà Nẵng là bước đi chiến lược, tạo bệ phóng kinh tế, đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào thị trường tài chính toàn cầu. Với định hướng tập trung vào các lĩnh vực chuyên biệt như tài chính xanh, tài chính thương mại; thí điểm có kiểm soát những mô hình mới như tài sản số, tiền số, thanh toán số; thúc đẩy phát triển các startup cung cấp giải pháp tài chính cho đời sống tiêu dùng, du lịch, thương mại, logistics…, Trung tâm Tài chính quốc tế Đà Nẵng sẽ mở ra không gian kinh tế mới.

Đà Nẵng, với hạ tầng công nghệ số tiên tiến, đội ngũ nhân lực chất lượng cao và chính sách cởi mở, đang tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp fintech, startup blockchain phát triển. Khi trung tâm tài chính đi vào hoạt động, nhu cầu về giao dịch nhanh, chi phí thấp, bảo mật cao sẽ thúc đẩy blockchain trở thành công cụ chiến lược. Điều này không chỉ giúp Đà Nẵng định vị là điểm đến của tài chính số, mà còn mở ra lợi thế để Thành phố trở thành trung tâm blockchain khu vực, dẫn dắt xu thế đổi mới tài chính trong kỷ nguyên số.

Đặc biệt, sau 28 năm chia tách, Đà Nẵng và Quảng Nam lại “về chung một nhà”, trở thành Thành phố có diện tích lớn nhất và đường bờ biển dài nhất Việt Nam; sở hữu “hai đôi cánh” là sân bay quốc tế Đà Nẵng và Chu Lai; với quy mô kinh tế hơn 280.000 tỷ đồng. Theo các chuyên gia kinh tế, sự kết hợp giữa hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại của Đà Nẵng với quỹ đất rộng lớn, giàu tiềm năng của Quảng Nam không chỉ mở rộng không gian phát triển đô thị, mà còn tạo cơ hội tái cấu trúc toàn bộ hệ thống đô thị - công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp. Đây là tiền đề để hình thành một thành phố trực thuộc Trung ương mang tầm vóc mới: rộng về không gian, mạnh về nội lực và linh hoạt trong kết nối vùng.

Tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh yêu cầu phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của cả hai địa phương sau sáp nhập; hiện thực hóa khát vọng đưa vùng đất Quảng - Đà vươn ra biển lớn, khẳng định vị thế xứng tầm quốc gia và quốc tế.

“Phải xây dựng Đà Nẵng - Quảng Nam mới trở thành một cực tăng trưởng của Việt Nam, có năng lực cạnh tranh cao ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Một Đà Nẵng - Quảng Nam mới cần định vị mình không chỉ là trung tâm kinh tế - xã hội của miền Trung, mà còn thể hiện vai trò tiên phong dẫn dắt các địa phương khác trong quá trình phát triển hiện đại”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Hoàng Anh