Từ lớp học đến thị trường số: Vì sao thương mại điện tử là xu hướng tất yếu?

Giáo dục mở đường cho thế hệ số

Trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, giáo dục đóng vai trò tiên phong trong việc trang bị cho thế hệ trẻ những kỹ năng cần thiết. Nhiều cơ sở đào tạo tại Việt Nam đã mở ngành Thương mại điện tử, trong đó Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội được coi là một trong những đơn vị tiên phong. Tại đây, sinh viên được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng để thích ứng với thị trường lao động số, từ quản trị gian hàng trực tuyến, phân tích dữ liệu khách hàng cho đến vận hành các chiến dịch kinh doanh trên nền tảng số.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, Thạc sĩ Trương Thị Thanh Thủy, Trưởng Khoa Kinh tế và Quản lý, cho biết: “Ngày nay, chợ truyền thống ít dần, thay vào đó là thương mại điện tử. Đây là xu hướng không thể đảo ngược. Các bạn sinh viên nếu không tiếp cận sớm thì sẽ tự đánh mất cơ hội của chính mình trong nền kinh tế số.”

Tính đến 25/8/2025 đã có hơn 1.200 hồ sơ đăng ký xét tuyển vào 15 nghề của trường, trong đó có hơn 100 hồ sơ đăng ký xét tuyển vào ngành Thương mại điện tử. Đây là nghề có số lượng hồ sơ đăng ký xét tuyển nhiều nhất. Thực tế này phản ánh sức hút ngày càng lớn của ngành học và nhu cầu xã hội đang tăng cao đối với nhân lực trong lĩnh vực kinh doanh trực tuyến. Không chỉ vậy, nhà trường vẫn còn nhiều nghề đào tạo hấp dẫn còn chỉ tiêu tuyển sinh như: Điện công nghiệp, Điện tử công nghiệp, Công nghệ thông tin, May thời trang,...

Giảng viên Khoa Kinh tế và Quản lý hướng dẫn sinh viên kỹ năng livestream bán hàng, minh họa trực tiếp trong lớp học thương mại điện tử.

Sinh viên Hà Thị Ngọc, năm thứ 2 ngành Thương mại điện tử, Khoa Kinh tế và Quản lý, chia sẻ: “Khi bước vào ngành này, em mới nhận ra học không chỉ là học bán hàng online, mà còn học cả cách phân tích thị trường, quản lý dữ liệu và làm việc với các nền tảng số. Đặc biệt, khi thử sức kinh doanh trực tuyến từ năm nhất, đến nay em đã có nguồn thu nhập trung bình từ 10 đến 15 triệu đồng mỗi tháng, có tháng cao điểm còn hơn thế. Khoản thu nhập này không chỉ giúp em trang trải sinh hoạt phí, mà còn là trải nghiệm quý báu để hiểu sâu hơn về mô hình kinh doanh trực tuyến. Em tin rằng sau khi ra trường, cơ hội việc làm trong ngành này sẽ rộng mở.”

Câu chuyện của sinh viên Hà Thị Ngọc là minh chứng rõ ràng cho việc sinh viên không chỉ dừng lại ở lý thuyết trên lớp, mà đã biến kiến thức thành giá trị thực tiễn, kết nối chặt chẽ giữa giảng đường và thị trường trong bối cảnh kinh tế số.

Thương mại điện tử Việt Nam bùng nổ: Sức bật và thách thức

Theo báo cáo toàn cảnh thị trường sàn bán lẻ trực tuyến nửa đầu năm 2025 & Dự báo quý 3/2025 do nền tảng dữ liệu Metric.vn phát hành mới đây, doanh số thị trường thương mại điện tử 6 tháng đầu năm 2025 đạt 202,3 nghìn tỷ đồng, tăng 41,52% so với cùng kỳ 2024. Riêng tháng 5 và 6 ghi nhận mức tăng trưởng đột biến, lần lượt 44,54% và 46,49% so với cùng kỳ, trong khi tháng 4 cũng giữ đà tăng ổn định ở mức 32,03%.

Những số liệu này cho thấy thương mại điện tử đã trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế số, đồng thời chứng minh sự chuyển đổi rõ nét trong hành vi tiêu dùng của người dân Việt Nam. Người tiêu dùng ngày càng quen với việc đặt hàng trực tuyến, không chỉ với hàng hóa tiêu dùng thường ngày mà còn cả dịch vụ giáo dục, du lịch và giải trí.

Tuy nhiên, cùng với cơ hội, thương mại điện tử cũng đặt ra nhiều thách thức. Hạ tầng logistics, hệ thống thanh toán điện tử, vấn đề bảo mật thông tin và cơ chế bảo vệ người tiêu dùng vẫn còn những hạn chế nhất định. Nếu không được giải quyết đồng bộ, những yếu tố này sẽ trở thành lực cản đối với sự phát triển bền vững.

Sinh viên ngành Thương mại điện tử, Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội thực hành xây dựng gian hàng trực tuyến, kết hợp học lý thuyết và trải nghiệm bán hàng qua nền tảng số.

Chính vì vậy, đào tạo nguồn nhân lực thương mại điện tử không thể dừng ở kỹ năng bán hàng trực tuyến, mà phải mở rộng sang quản trị chiến lược, hoạch định truyền thông và am hiểu pháp lý. Thạc sĩ Trương Thị Thanh Thủy nhấn mạnh: “Nhà trường đang hướng tới đào tạo nhân lực không chỉ biết vận hành gian hàng số, mà còn có khả năng hoạch định chiến lược, xử lý khủng hoảng truyền thông, am hiểu luật thương mại điện tử. Đó là cách duy nhất để sinh viên bước ra thị trường số với hành trang đầy đủ.”

Khi kinh tế số ngày càng trở thành động lực chính của tăng trưởng, nguồn nhân lực có kỹ năng thương mại điện tử sẽ là chìa khóa quan trọng để Việt Nam bứt phá. Thực tế tại Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội cho thấy, sinh viên ngay từ năm thứ hai đã được trải nghiệm dự án thực tế cùng doanh nghiệp, từ xây dựng gian hàng trực tuyến, triển khai quảng cáo đến phân tích dữ liệu khách hàng. Điều này giúp các em không bỡ ngỡ khi ra trường, mà có thể bắt tay ngay vào công việc, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp.

Sinh viên Hà Thị Ngọc cũng khẳng định: “Lần đầu tiên em cùng nhóm bạn xây dựng gian hàng online, chúng em đã bán được những đơn hàng đầu tiên chỉ sau một tuần. Cảm giác vừa học vừa được trải nghiệm thực tế khiến chúng em tự tin hơn rất nhiều. Em thấy thương mại điện tử không chỉ là ngành học, mà là con đường nghề nghiệp thực sự.”

Thực tiễn này chứng minh, khi giảng đường gắn kết với thị trường, sinh viên không chỉ được đào tạo để có bằng cấp, mà còn sẵn sàng hội nhập và sáng tạo trong một môi trường cạnh tranh toàn cầu.

Thương mại điện tử đã vượt ra khỏi phạm vi một ngành học thông thường. Đây là xu hướng tất yếu của thời đại, là cầu nối giữa giảng đường và thị trường. Những số liệu toàn cảnh thị trường sàn bán lẻ trực tuyến nửa đầu năm 2025 cùng câu chuyện thực tế của sinh viên Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội khẳng định, thương mại điện tử không còn là sự lựa chọn mà là con đường bắt buộc nếu muốn hội nhập và phát triển.

Văn Hoàng