Từ ngày 15/9, các ngân hàng phải duy trì tỷ lệ an toàn vốn là 8%

Thông tư 14/2025/TT-NHNN do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành, có hiệu lực từ ngày 15/9, nội dung liên quan đến việc quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng thương mại và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Cụ thể, các ngân hàng thương mại phải duy trì tối thiểu với tỷ lệ vốn lõi cấp 1 là 4,5%, tỷ lệ vốn cấp 1 là 6% và tỷ lệ an toàn vốn là 8%. Ngoài ra, ngân hàng có công ty con, ngoài yêu cầu riêng lẻ, còn phải đảm bảo tỷ lệ hợp nhất.

Thông tư cũng đề cập đến bộ đệm bảo toàn vốn (CCB) và bộ đệm vốn phản chu kỳ (CCyB). Theo đó, ngân hàng tăng dần tỷ lệ bộ đệm bảo toàn vốn từ 0,625% vào năm đầu tiên lên 2,5% từ năm thứ tư. Đồng thời từ năm thứ 4, tỷ lệ an toàn vốn (bao gồm CCB) sẽ được nâng lên ở mức 10,5% thay vì 8,625% ở năm thứ nhất. Tỷ lệ vốn lõi cấp 1 (bao gồm CCB) vào năm 1 là 5,125% và tăng lên thành 7% vào năm thứ 4. Tỷ lệ vốn cấp 1 (bao gồm CCB) là 6,625% vào năm thứ nhất và vào năm 4 sẽ ở mức 8,5%.

Các ngân hàng thương mại phải duy trì tối thiểu với tỷ lệ vốn lõi cấp 1 là 4,5%, tỷ lệ vốn cấp 1 là 6% và tỷ lệ an toàn vốn là 8%.

Cùng với đó, ngân hàng chỉ được phân chia phần lợi nhuận còn lại do ngân hàng tự quyết định theo quy định của pháp luật về chế độ tài chính bằng tiền mặt khi duy trì toàn bộ các tỷ lệ này.

Như vậy, với quy định này, các ngân hàng phải chủ động nâng cao năng lực vốn và năng lực tuân thủ các chỉ số an toàn theo chuẩn mực mới.

Thực tế, thời gian qua, hầu hết các nhà băng đã triển khai các giải pháp như: Tăng vốn điều lệ thông qua phát hành cổ phiếu mới, giữ lại lợi nhuận chưa phân phối nhằm tăng vốn lõi, phát hành công cụ nợ đủ điều kiện tính vào vốn cấp 2 theo các tiêu chí chặt chẽ của Thông tư này.

Theo các chuyên gia, ngân hàng phải cấp tốc tăng vốn điều lệ để có nền tảng vốn dày hơn, giúp nâng cao năng lực tài chính, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn vốn khắt khe như Basel II và Basel III, qua đó tăng cường khả năng chống chịu rủi ro.

Đặc biệt, đặt trong bối cảnh nền kinh tế đặt mục tiêu tăng trưởng GDP cao, nhu cầu tín dụng dự kiến sẽ tăng mạnh, thì vốn điều lệ lớn hơn sẽ tạo ra hạn mức tăng trưởng tín dụng rộng hơn, cho phép ngân hàng mở rộng quy mô cho vay, đáp ứng nhu cầu vốn của doanh nghiệp và người dân.

Hơn nữa, nguồn vốn mới còn là nguồn lực quan trọng để các ngân hàng đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ, thúc đẩy chuyển đổi số và nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo lợi thế cạnh tranh.

Cuộc đua nâng hệ số an toàn vốn vì thế sẽ không dừng lại, mà còn hứa hẹn khốc liệt hơn trong những năm tới. Theo thống kê từ báo cáo tài chính quý II/2025 của 29 ngân hàng (bao gồm 27 ngân hàng niêm yết và Agribank, BaoVietBank), tính đến hết ngày 30/6, tổng vốn điều lệ các ngân hàng đạt 879.352 tỷ đồng, tăng 6,6% so với cuối năm ngoái.

Trong đó, 5 ngân hàng top đầu chiếm tỷ trọng tới 41% tổng vốn điều lệ toàn ngành gồm Vietcombank, VPBank, Techcombank, BIDV, MB.

Bên cạnh các giải pháp trên, chuyên gia cho rằng ngân hàng cần tái cấu trúc danh mục tín dụng theo hướng giảm thiểu rủi ro, ưu tiên cấp tín dụng đối với các khoản vay có tài sản bảo đảm đủ điều kiện, có tỷ lệ cho vay trên giá trị tài sản bảo đảm hợp lý và dòng tiền trả nợ rõ ràng. Việc giảm dần tỷ trọng tín dụng đối với các khoản có hệ số rủi ro cao như bất động sản thương mại không đủ tiêu chuẩn, trái phiếu doanh nghiệp không có bảo đảm hoặc không được xếp hạng tín nhiệm tốt là chiến lược cần thiết để duy trì tỷ lệ an toàn vốn (CAR) ở mức an toàn trong dài hạn.

Trước đó, tại phiên họp Chính phủ ngày 7/8, đề cập đến lo ngại tín dụng đang "chảy" mạnh vào bất động sản và chứng khoán, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng phân tích tốc độ tăng tín dụng vào hai lĩnh vực này đúng là cao hơn mức bình quân chung, song điều đó phù hợp với định hướng tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Khi dự án được gỡ vướng về pháp lý, nhu cầu vốn để triển khai là tất yếu.

Với lĩnh vực chứng khoán, Thống đốc cho biết mặc dù có tốc độ tăng nhưng tỷ trọng chỉ chiếm 1,5% tổng dư nợ, không gây rủi ro hệ thống.

Đặc biệt, NHNN vẫn luôn theo dõi sát các chỉ số an toàn. Tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung – dài hạn hiện vẫn dưới ngưỡng 30%. Đồng thời, liên tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng cân đối vốn theo kỳ hạn, đảm bảo an toàn hệ thống.

Thanh Hoa