Từ những hành động bột phát của trẻ: Cần sự cộng đồng trách nhiệm

Để không tái diễn những trường hợp tương tự, rất cần có sự cộng đồng trách nhiệm của toàn xã hội, đặc biệt là gia đình và nhà trường, trong việc quan tâm chăm sóc, bảo vệ an toàn cho trẻ.

Tổ công tác Đội Cảnh sát giao thông số 8 (Phòng Cảnh sát giao thông, Công an thành phố Hà Nội) hỗ trợ, liên hệ gia đình đưa hai chị em nhỏ đi xe đạp điện từ tỉnh Thanh Hóa ra Hà Nội xem diễu binh, diễu hành trở về nhà an toàn.

Nguy hiểm rình rập

Tối 1-9, tại Km213+350 quốc lộ 1A (Hà Nội), tổ công tác Đội Cảnh sát giao thông số 8 (Phòng Cảnh sát giao thông, Công an thành phố Hà Nội) phát hiện hai chị em nhỏ sinh năm 2012 và 2015, dắt bộ xe đạp điện trên quốc lộ vì xe hết điện. Các em cho biết đã tự chở nhau từ tỉnh Thanh Hóa ra Hà Nội để xem diễu binh. Rất may, lực lượng cảnh sát giao thông đã kịp thời hỗ trợ, liên hệ gia đình đưa hai cháu trở về an toàn.

Tương tự, khoảng 20h15 ngày 25-4, Công an phường Mai Dịch tiếp nhận một cháu bé bị lạc, không nhớ địa chỉ nhà, chỉ nhớ tên bố và mẹ. Tại cơ quan công an, cháu bé chỉ xin ngủ lại một đêm để sáng hôm sau tiếp tục chuyến hành trình. Sau khi tiếp nhận thông tin, cán bộ Công an phường Mai Dịch đã nắm bắt họ tên cháu bé là N.A.P, học lớp 3, ở xã Phúc Lộc (Hà Nội), do xem được hình ảnh về lễ diễu binh, diễu hành tại thành phố Hồ Chí Minh nên khi tan học, P. tự ý lấy xe đạp, giấu bố mẹ để thực hiện hành trình đi vào thành phố Hồ Chí Minh.

Những câu chuyện tưởng chừng hồn nhiên ấy lại tiềm ẩn vô vàn rủi ro bởi trẻ nhỏ, với thể lực non nớt, kỹ năng sinh tồn còn hạn chế rất dễ gặp tai nạn giao thông, bị lạc, thậm chí đối mặt nguy cơ xấu từ người lạ. Cùng với đó, hành động bột phát của trẻ không chỉ tiềm ẩn rủi ro cho chính các em mà còn có thể kéo theo hệ lụy pháp lý cho gia đình. Đây cũng là lời nhắc nhở để các bậc phụ huynh, người thân của các em tuyệt đối không chủ quan trong việc quản lý, giám sát con em mình.

Cần chung tay bảo vệ trẻ

Ở lứa tuổi tiểu học, trẻ thường hành động theo cảm xúc, ít lường trước hậu quả. Việc “nhớ cha mẹ”, “háo hức xem diễu binh” có thể thôi thúc các em tự ý lên đường mà không báo cho người lớn, khiến bản thân dễ gặp tình huống nguy hiểm ngoài tầm kiểm soát. Vì vậy, nhà trường cùng gia đình cần tăng cường giáo dục để trẻ em nhận thức được những nguy hiểm khi tự ý bỏ nhà đi.

Cô giáo Nguyễn Thu Hoài (Trường Tiểu học Kim Chung, xã Thiên Lộc) chia sẻ: “Giáo dục kỹ năng sống và kỹ năng an toàn giao thông phải được coi trọng như các môn học chính khóa. Trẻ cần được trang bị kiến thức cơ bản về Luật Giao thông, kỹ năng xử lý khi bị lạc, cách tìm người lớn đáng tin cậy để nhờ giúp đỡ”.

Về phía chính quyền và ngành chức năng, ngoài việc xử lý kịp thời các trường hợp trẻ đi lạc, cần đẩy mạnh tuyên truyền tại cộng đồng, trường học. Ngoài ra, thực tế là hạ tầng giao thông hiện nay rất thiếu làn đường riêng dành cho xe đạp. Trong đô thị đông đúc, trẻ em đạp xe chen cùng ô tô, xe máy tiềm ẩn nguy cơ tai nạn rất cao. Không ít phụ huynh vì bận rộn mà thiếu giám sát con, tạo kẽ hở để các em tự ý rời nhà. Vì vậy, cha mẹ cần tăng cường trò chuyện, lắng nghe tâm tư con trẻ, đặc biệt là khi cha hoặc mẹ đi làm xa. Với những em yêu thích sự kiện lễ hội, thay vì để con tự tìm cách, cha mẹ nên chủ động đồng hành hoặc giải thích cặn kẽ để trẻ hiểu và chờ đợi trong khuôn khổ an toàn.

Thạc sĩ, luật sư Đào Trung Kiên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Công lý toàn dân cho biết, theo Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, xe đạp điện, xe máy điện được coi là xe cơ giới hạng nhẹ. Người điều khiển dưới 16 tuổi tham gia giao thông có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng (Điều 21). Cha mẹ hoặc người giao xe cho trẻ chưa đủ điều kiện sẽ bị xử phạt từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng (Điều 30). Nếu trẻ em tự ý điều khiển phương tiện gây tai nạn, trách nhiệm bồi thường thuộc về cha mẹ hoặc người giám hộ theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Trong trường hợp có hậu quả nghiêm trọng, cha mẹ có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự về tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông (Điều 264, Bộ luật Hình sự).

Ngoài ra, Điều 100 Luật Trẻ em quy định: Cha, mẹ, giáo viên, người chăm sóc trẻ em và các thành viên trong gia đình có trách nhiệm trau dồi kiến thức, kỹ năng giáo dục trẻ em về đạo đức, nhân cách, quyền và bổn phận của trẻ em; tạo môi trường an toàn, phòng ngừa tai nạn thương tích cho trẻ em; phòng ngừa trẻ em rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, có nguy cơ bị xâm hại hoặc bị xâm hại. Trường hợp để trẻ rơi vào tình trạng nguy hiểm có thể bị nhắc nhở, phê bình hoặc xử lý vi phạm hành chính. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể bị xem xét tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 360 Bộ luật Hình sự).

Những chuyến đi bất ngờ của trẻ nhỏ xuất phát từ sự ngây thơ nhưng hệ lụy phía sau không hề nhỏ. Một phút sơ suất của người lớn có thể đặt trẻ vào vòng nguy hiểm. Xã hội chỉ thật sự an toàn cho trẻ khi mỗi gia đình nâng cao ý thức quản lý, mỗi nhà trường chú trọng giáo dục kỹ năng và hạ tầng giao thông được cải thiện đồng bộ. Bảo vệ an toàn cho trẻ nhỏ không chỉ là trách nhiệm của cha mẹ, thầy cô, mà còn là trách nhiệm chung của cộng đồng. Bởi sau mỗi câu chuyện “thoát nạn trong gang tấc” hôm nay có thể là nỗi đau khôn nguôi nếu chúng ta tiếp tục lơ là.

Hiền Phương