Từ S-400 đến công nghệ cao, Nga - Ấn Độ đưa quan hệ hợp tác chiến lược lên tầm cao mới

Diễn đàn kinh tế phương Đông lần thứ 5 (EEF-2019) và hội nghị thượng đỉnh Ấn Độ - Nga lần thứ 20 vừa được tổ chức tại TP cảng Vladivostok của Nga hôm 4/9.

Các nhà quan sát Ấn Độ kỳ vọng rằng mối quan hệ đối tác gắn bó giữa Ấn Độ - Nga kéo dài hàng thập kỷ qua sẽ tiếp tục được mở rộng trên nhiều lĩnh vực hơn, đặc biệt trong việc hợp tác kinh tế trong những năm tới.

Hai nhà lãnh đạo Nga và Ấn Độ dự cuộc họp báo chung sau cuộc hội đàm tại Vladivostok hôm 4/9.

Thủ tướng Ấn Độ Modi và Tổng thống Nga Putin đã có cuộc gặp gỡ song phương trong ngày đầu tiên diễn ra EEF-2019 tại TP Vladivostok. Thủ tướng Narendra khẳng định rằng cá nhân ông và Tổng thống Putin đã nỗ lực nâng quan hệ song phương lên tầm cao hợp tác mới dựa trên cơ sở tin cậy và quan hệ đối tác. Những thành quả đạt được trong nhưng năm gần đây không chỉ tăng về số lượng mà còn cả chất lượng.

Trong ngày thứ 2 của EEF-2019, phát biểu tại phiên họp toàn thể hôm 5/9, nhà lãnh đạo Ấn Độ đã đề xuất cung cấp gói tín dụng trị giá 1 tỷ USD cho Nga để phát triển vùng Viễn Đông.

Thủ tướng Modi, người đang tham dự EEF-2019 theo lời mời đặc biệt của Tổng thống Putin, đã gửi lời mời tới 11 thống đốc vùng Viễn Đông thăm Ấn Độ để củng cố mối quan hệ hợp tác kinh tế giữa New Delhi và Moscow.

Theo Rishabh Sethi, người đứng đầu các dự án toàn cầu tại Diễn đàn quốc tế BRICS, mối quan hệ hợp tác Nga - Ấn Độ đã phát triển mạnh mẽ trong nhiều thập kỷ qua.

Quan hệ ngoại giao Ấn Độ - Liên Xô được thiết lập vài tháng trước khi cường quốc châu Á chính thức giành được độc lập thoát khỏi Đế quốc Anh vào tháng 8/1947. Moscow và New Delhi duy trì một mối quan hệ mạnh và khăng khít đến mức New Delhi từng là đồng minh của Liên Xô thời Chiến tranh Lạnh. Moscow đã cung cấp cho Ấn Độ hơn 60% trong tổng số vũ khí hạng nặng của quốc gia Nam Á này.

Sau sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết, mối quan hệ đối tác kéo dài hàng thập kỷ đã chuyển sang một mối quan hệ đặc biệt.

Học giả này cũng nhấn mạnh đến quan hệ hợp tác quốc phòng song phương khi đề cập đến thỏa thuận mua hệ thống phòng không S-400 của Nga được ký kết ngày 5/10/2018 bất chấp mối đe dọa trừng phạt của Mỹ theo Đạo luật trừng phạt đối nghịch của Mỹ (CAATSA).

Theo Giám đốc Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật Quân sự Liên bang Nga Dmitry Shugaev, trong năm ngoái, bất chấp sức ép nặng nề từ phía Mỹ, Ấn Độ đã đặt hàng Nga hệ thống tên lửa phòng không S-400, cùng với lô hàng lớn đạn được trang bị cho lực lượng không quân, hải quân và bộ binh.

Nga là nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho Ấn Độ từ năm 2014 - 2018, theo Tổ chức Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm. Tổng thống Putin và Thủ tướng Modi hô, 4/9 đã đồng ý tăng cường hợp tác quốc phòng, và ký hợp đồng để Nga cung cấp vũ khí và kỹ thuật quân sự cho Ấn Độ trị giá 14,5 tỷ USD.

Ấn Độ vẫn đặt mua hệ thống phòng không S-400 của Nga bất chấp đe dọa trừng phạt từ Mỹ.

Bên cạnh đó, học giả Shugaev nhấn mạnh thêm rằng Nga và Ấn Độ đang hợp tác dưới nhiều thể chế khác nhau, bao gồm khối BRICS và hợp tác ba bên với Trung Quốc.

"Nga, Ấn Độ và Trung Quốc đều nằm trong số những quốc gia mạnh nhất thế giới vì ba quốc gia này là đều có quy mô dân số lớn và tiềm năng phát triển kinh tế" ông Shugaev lưu ý. "Về lĩnh vực công nghệ, Nga mạnh về công nghệ quốc phòng, Ấn Độ lại có ưu thế về công nghệ thông tin, còn Trung Quốc cũng rất mạnh về sản xuất công nghệ. Vì vậy, cả ba nước đều giữ vai trò quan trọng đối với phát triển và cải thiện kinh tế toàn cầu”.

Ông Rajendra Srivastava - trưởng khoa Kinh doanh Ấn Độ (ISB) và giáo sư về chiến lược tiếp thị và đổi mới của Novartis, nhận xét: “Ấn Độ và Nga có tiềm năng lớn về hợp tác và không giới hạn trong lĩnh vực quốc phòng.

Trước đó, tại Hội nghị thượng đỉnh thường niên Ấn Độ - Nga diễn ra hôm 4/9, Tổng thống Putin và Thủ tướng Modi tuyên bố sẵn sàng tăng cường hợp tác công nghiệp song phương và "tạo lập quan hệ đối tác công nghệ và đầu tư mới, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao tiên tiến" để đưa kim thương mại giữa Moscow và New Delhi lên mức 30 tỷ USD vào năm 2025./.

Nguyễn Phương