Từ thao trường đến Myanmar

Chó nghiệp vụ biên phòng tìm kiếm nạn nhân trong đống đổ nát ở Myanmar Ảnh: TƯ LIỆU

Tất cả 6 chú chó của Bộ đội biên phòng đang tham gia tìm kiếm nạn nhân ở Myanmar đều từng trải qua những khóa học từ nhỏ cho đến khi trưởng thành như vậy.

Luyện chó nhí

Trường Trung cấp 24 Biên phòng (huyện Ba Vì, Hà Nội) có một khu vực được tôi ví von là trường mẫu giáo cho sát nghĩa. Đó là một căn phòng nhỏ với những ngách riêng để nhốt riêng từng chú chó béc giê.

Những chú chó đang được nuôi nhốt tại đây đang ở độ 4-5 tháng tuổi và bắt đầu những bài học “vỡ lòng”. Tiếng thầy giáo rầm rì nói giọng âu yếm, còn chú chó nhỏ thì cứ ư ử, kêu lên như một đứa trẻ con.

Thượng úy Nguyễn Văn Định đang tới đi lui với một chú chó có bộ lông màu đen tuyền, nhìn hình ảnh này và tôi so sánh, lớp học của những chú cún khác với người, đó là một thầy chỉ dạy cho một trò.

Mỗi khi người lính này bước đều thì chú chó đi luồn qua hai chân theo kiểu qua trái, qua phải, trông giống như hai diễn viên xiếc đang chào khán giả trên sân khấu. Tôi nhớ lời đại tá Nguyễn Quang Thuyên, Hiệu trưởng Trường Trung cấp 24 biên phòng về việc “đơn vị nghiên cứu và chó 4 tháng tuổi là đào tạo luôn, khi nhỏ thì dễ uốn nắn, giống như con người”.

Tôi cảm giác người thầy của chú chó con này không phải đang nói, mà giống như đang phát đi một tần số nào đó và kết nối giữa người và con vật bằng tần số âm thanh đó. Giọng nói đầy hơi gió, thượng úy Định liên tục phát khẩu lệnh: “Đi… nằm… bò… ngồi… đi chơi”.

Con chó ngoan ngoãn như một chú chó rô bốt đang nghe theo lệnh một cách tuyệt đối. Nếu so sánh những chú chó béc giê đã vài tuổi, khi nhận lệnh thì phải nhắc lại, hoặc chú chó đó nấn ná đôi chút rồi mới chấp hành. Riêng lũ chó nhỏ thì cứ nghe sao thì đáp ứng lại y hệt như vậy.

Kyeizu tin ba de (Xin cảm ơn)

Trận động đất mạnh 7,7 độ xảy ra ngày 28.3 cùng hàng loạt rung chấn tiếp theo tại Myanmar cho đến nay số nạn nhân thiệt mạng đã vượt qua 1.700 người. Chiều tối 30.3, những hình ảnh đầu tiên về đoàn công tác cứu hộ cứu nạn của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an Việt Nam gồm 106 người đã tới sân bay Yangon của Myanmar. Riêng đoàn của Bộ Quốc phòng là 80 cán bộ.

Lực lượng tìm kiếm cứu nạn của Quân đội nhân dân Việt Nam có 80 đồng chí, riêng đội quân khuyển biên phòng có 9 cán bộ, huấn luyện viên và 6 chó nghiệp vụ, trong số này, có 5 huấn luyện viên và 5 chó nghiệp vụ từng tham gia tìm kiếm các nạn nhân mất tích tại Thổ Nhĩ Kỳ năm 2023.

Sáng ngày 3.4, hình ảnh chú chó Vát và người chủ của nó là huấn luyện viên thiếu tá Nguyễn Văn Hưởng khiến người xem giật mình. Ngôi nhà nặng vài chục tấn ở tư thế nằm nghiêng, móng nhà mở một miệng rộng như miệng quỷ dữ. Vậy nhưng con Vát và chủ của nó vẫn chui vào khe hở đó và tìm được hai tử thi.

Hình ảnh từ Myanmar chuyển về, mọi người thường lặng im và cảm giác lo lắng khi những chú chó Za Vo, Loc Xa, O Lát đi qua những khu hành lang hẹp, trần nhà đổ nghiêng, trên tường đầy những vết nứt nẻ giống như vỏ trứng vỡ.

Không ai biết trước khi nào thì một đợt rung chấn mới lại bất thần nổi lên. Các huấn luyện viên kể lại, trong đợt tìm kiếm các nạn nhân mất tích trong trận động đất có cường độ 6,7 độ ở Thổ Nhĩ Kỳ năm 2023, dường như có nhiều rung chấn nằm ngoài dự báo trước.

Vì có hôm đang ăn cơm thì trời đất rung chuyển, chó kêu, người ngã, bát vỡ, cả không gian ầm ầm tiếng những ngôi nhà nghiêng khi rung chấn tiếp theo khiến nhà tiếp tục đổ sập.

Những hình ảnh động đất ở Myanamar lan truyền khắp thế giới gây ra nỗi ám ảnh, đó là những loại bùn có màu xanh, dẻo quánh như hóa chất từ dưới lòng đất trào lên. Hình ảnh ngôi nhà 34 tầng ở tận Thái Lan, cách tâm chấn 1.000 km nhưng đổ sập như trong phim kinh dị.

Nhưng khi những dư chấn tạm lắng xuống thì sự lo lắng đổ dồn qua những chú cảnh khuyển cùng huấn luyện viên khi họ chui vào các khe hẹp, vết nứt của ngôi nhà.

Hình ảnh từ Myanmar chuyển về, nhiều người dân địa phương đã nói Kyeizu tin ba de (Xin cảm ơn) đối với những người lính quân đội Việt Nam, bà con cũng không quên hướng ánh mắt về những chú chó, dù làm việc quần quật cả ngày, nhưng ánh mắt của chú chó nào cũng vẫn toát ra vẻ hiền lành, riêng những con chó dòng Malinois thì hấp háy đôi mắt nhanh nhẹn ra vẻ vẫn có thể làm việc tiếp được, bởi vì được tập luyện thường xuyên ở nhà.

Thiếu tá Nguyễn Văn Hưởng, huấn luyện viên của con Vát cho biết, vừa phát hiện được hai tử thi trong đống đổ nát. Khi vào trong ngôi nhà vỡ từng mảnh, con Vát vẫn nhanh nhẹn bước đi, bởi ở tại Trường Trung cấp 24 Biên phòng, con Vát được huấn luyện thực tế tại ngôi nhà mô phỏng cảnh nhà đổ, xác người, vì vậy khi ra tới hiện trường thực tế, con Vát tiến rất nhanh về phía có nguồn hơi và cào hai chân trước xuống đống đá để ra hiệu chính xác là có xác chết.

Khi khiêng hai tử thi ra ngoài, bà con nhân dân địa phương chuẩn bị cho việc cầu nguyện, đồng thời luôn nói lời cảm ơn những người lính quân đội nhân dân Việt Nam.

Cứ mỗi buổi sáng thức giấc tại khu lều trại dã chiến dựng tại bệnh viện Ottara, các chú chó lại tiếp tục được đưa đến những ngôi nhà đổ nát.

Thượng tá Nguyễn Trung Kiên, Trưởng khoa giám biệt nguồn hơi cho biết: “Trong 2 ngày đầu tìm kiếm, chó nghiệp vụ của biên phòng đã xác định được 5 vị trí, mọi người luôn quyết tâm cao nhất, coi người dân Myanmar như người thân của mình”.

Những chú chó Chi Lop, Zun Ka, Za Vo, Loc Xa, O Lát luôn rối rít khi đi vào đống đổ nát, bởi trực giác nhạy bén giúp nó phát hiện ra không chỉ những tử thi nằm gần đó, mà ở phía xa xa, trong bạt ngàn những ngôi nhà vỡ vụn, không biết bao nhiêu thân xác người và nếu có phát hiện ra thì cũng không dễ gì mang ra được.

LÊ VĂN CHƯƠNG