Từ vườn tạp thành vườn mẫu
Từ nghị quyết đúng đắn, thấu lòng dân, phong trào cải tạo vườn tạp trên địa bàn huyện Đồng Văn đã đạt những kết quả tích cực. Hàng trăm hộ chuyển đổi, cải tạo vườn tạp sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao. Điển hình tại xã Tả Phìn, một số vườn mang lại hiệu quả cao, trở thành vườn mẫu cho bà con nông dân trong xã, huyện học tập.
Tả Phìn là xã nội địa của huyện Đồng Văn, cách trung tâm huyện 12 km. Toàn xã có 9 thôn, 100% người dân là đồng bào Mông, tỷ lệ hộ nghèo chiếm trên 68%. Bên cạnh đó, địa hình chủ yếu là núi đá, khí hậu khắc nghiệt, khô hạn, rét đậm, rét hại kéo dài, diện tích đất nông nghiệp vô cùng khan hiếm, chỉ có trên 398 ha đất sản xuất, chiếm 18,9% diện tích tự nhiên. Từ khi thực hiện Nghị quyết số 05 của BCH Đảng bộ tỉnh về cải tạo vườn tạp, tạo sinh kế cho người dân đã góp phần thay đổi một phần diện mạo của xã, đời sống nhiều gia đình tham gia cải tạo vườn tạp được cải thiện.

Gia đình anh Lầu Súa Cở, thôn Sà Tủng Chứ kết hợp trồng mận và sâm khoai, gừng để nâng cao năng suất.
Chúng tôi đến thăm vườn của gia đình anh Lầu Súa Cở, thôn Sà Tủng Chứ, hộ được đánh giá thực hiện cải tạo vườn tạp thành công nhất của xã. Được biết, với diện tích gần 5.000 m2 đất sản xuất, trước đây có mảnh trồng ngô, có mảnh trồng cây ăn quả, cũng có mảnh bỏ không. Sau khi có sự định hướng của cấp ủy, chính quyền địa phương, năm 2021, gia đình anh Cở đã thực hiện cải tạo lại thành các khu trồng bắp cải; khu trồng mận kết hợp trồng gừng và khu trồng cây sâm khoai để thuận lợi chăm sóc. Ngoài ra, anh còn nuôi 30 con lợn thương phẩm, lợn nái và bò sinh sản. Năm 2024, sau khi trừ chi phí, gia đình anh thu về trên 200 triệu đồng.
Anh Lầu Súa Cở cho biết: Bản thân tôi trước đây cũng rất chăm chỉ làm lụng, tích cực chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, nhưng chưa thật sự hiệu quả vì chưa xác định được cây, con nào phù hợp. Khi được định hướng cải tạo vườn, hướng dẫn quy hoạch, kỹ thuật chăm sóc, vườn của gia đình tôi mới thật sự hồi sinh. Đến nay, gia đình tôi trồng bắp cải gối các vụ ở 1 mảnh; 1 mảnh để trồng rau màu, đến mùa hè sẽ trồng sâm khoai; khu đất ở sườn cao, dốc gia đình tôi xếp đá và trồng mận, dưới gốc trồng thêm gừng để tăng năng suất. Tôi cũng như nhiều hộ trong thôn, trong xã tận dụng từng hốc đá, từng m2 đất để canh tác.

Bên cạnh cải tạo vườn tạp, gia đình anh Lầu Súa Cở, thôn sà Tủng Chứ xã Tả Phìn còn chăn nuôi thêm bò sinh sản để tăng thu nhập
Được biết, toàn xã Tả Phìn hiện đang duy trì 29 vườn cải tạo vườn tạp với tổng diện tích 40,5 nghìn m2. Trong đó, có 17 vườn đạt 4 tiêu chí, 12 vườn đạt 3 tiêu chí; có 10 vườn chăn nuôi kết hợp trồng rau củ, quả ngắn ngày; 8 vườn chăn nuôi kết hợp trồng cây ăn quả ngắn ngày; 11 vườn trồng cây ăn quả, rau củ ngắn ngày. Đến nay, sau hơn 3 năm thực hiện, bình quân mỗi vườn cho thu nhập 28 triệu đồng/hộ/năm, cao gấp 3 lần so với chưa cải tạo; có 5 hộ đã thoát nghèo, 8 hộ từ hộ nghèo lên cận nghèo. Đặc biệt, xã còn khuyến khích được 15 hộ tham gia cải tạo vườn tạp không vay hỗ trợ, với tổng diện tích trên 23.000 m2. Các vườn đều đạt 4 tiêu chí, bình quân thu nhập đạt 27 triệu/hộ/năm. Một số vườn được đánh giá đạt hiệu quả cao như: Hộ anh Lầu Súa Cở, anh Giàng Mí Già thôn Sà Tủng Chứ; hộ Giàng Súa Dia thôn Tả Phìn B...
Đồng chí Ly Ngọc Long, Bí thư Đảng ủy xã Tả Phìn cho biết: Trong quá trình thực hiện, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng xã luôn bám sát để chỉ đạo cán bộ phụ trách chuyên môn tập trung hướng dẫn các hộ chăm sóc vườn đạt năng suất cao nhất. Trong đó, thực hiện phương châm đến từng nhà, vào từng vườn làm cùng với bà con Nhân dân. Đồng thời giúp người dân tìm đầu ra cho sản phẩm. Đến nay, khi đã có các vườn hiệu quả, thu nhập cao, người dân trong xã đã thay đổi tư duy sản xuất, chủ động hơn trong việc cải tạo lại vườn của gia đình. Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để đảm bảo những vườn sau khi cải tạo ngày càng phát triển bền vững, góp phần tích cực trong công cuộc giảm nghèo trên địa bàn.
Khắc phục những khó khăn về đất, nước, địa hình, giờ đây, người dân xã Tả Phìn đã và đang không ngừng cố gắng để biến những mảnh vườn tạp thành vườn mẫu. Những mảnh vườn xanh màu no ấm đã và đang hiện lên rõ nét, che lấp đi sự xám xịt của núi đá tai mèo.