Tuần lễ then chốt định hình quỹ đạo kinh tế Mỹ

Không chỉ là các tín hiệu thị trường đơn thuần, một loạt số liệu kinh tế được thông báo trong tuần này sẽ là cơ hội để kiểm định hiệu quả và sức chịu đựng của các chính sách được Tổng thống Donald Trump thúc đẩy mạnh mẽ trong nhiệm kỳ hai. Nguồn: Financial Times

Từ các chỉ số tăng trưởng, báo cáo việc làm, lạm phát cho đến niềm tin người tiêu dùng, thị trường tài chính và chính sách thương mại - tất cả đều sẽ cùng được công bố trong thời điểm quan trọng mang tính bản lề đối với triển vọng phục hồi và ổn định của nền kinh tế số một thế giới.

Đáng chú ý, đây cũng là thời điểm các chính sách kinh tế chủ chốt của Tổng thống Donald Trump bước vào giai đoạn kiểm nghiệm thực tiễn. Dữ liệu sắp công bố sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện hơn về hiệu quả của các quyết sách kinh tế, đặc biệt là chính sách thương mại, thuế quan và điều hành vĩ mô trong nhiệm kỳ này của ông Trump. Cùng với đó là quyết định về lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) - nhân tố có khả năng định hình niềm tin tài chính trong những tháng còn lại của năm.

Bức tranh kinh tế toàn cảnh định hình

Sau một thời gian dài vận hành dưới sức ép của chuỗi cung ứng đứt gãy, chi phí gia tăng và chính sách điều hành nhiều biến động, nền kinh tế Mỹ đang dần cho thấy hình hài rõ nét hơn. Một số lĩnh vực, đặc biệt là công nghệ và thị trường vốn, vẫn giữ được nhịp tăng trưởng tích cực. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, những dấu hiệu chững lại của tiêu dùng, sản xuất và thị trường lao động cũng bắt đầu hiển hiện.

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý II là một trong những chỉ báo được theo dõi sát sao nhất. GDP quý I/2025 của Mỹ đã ghi nhận sự sụt giảm lần đầu tiên kể từ năm 2022. Các chuyên gia dự báo GDP quý II có thể tăng nhẹ, một phần nhờ việc nhập khẩu cân bằng trở lại sau khi doanh nghiệp đã hoàn tất việc tích trữ hàng hóa trước các đợt áp thuế mới. Tuy nhiên, yếu tố này cũng khiến số liệu GDP có nguy cơ không phản ánh thực chất nền tảng tăng trưởng dài hạn.

Đáng lưu ý, mức tăng GDP trong quý này sẽ đóng vai trò then chốt trong việc xác lập mức độ bền vững của tăng trưởng dưới các chính sách kinh tế hiện tại của Tổng thống Donald Trump. Nếu tiếp tục sụt giảm, sẽ là lời cảnh báo về xu hướng suy yếu, bất chấp những cải thiện cục bộ ở một vài lĩnh vực.

Việc làm: từ điểm sáng thành điểm nghẽn?

Báo cáo việc làm tháng 7, dự kiến công bố cuối tuần này, sẽ là một chỉ số đáng chú ý khác. Suốt nhiều năm qua, thị trường lao động luôn được coi là nền tảng ổn định của kinh tế Mỹ, khi liên tục tạo ra hàng trăm nghìn việc làm mới mỗi tháng, ngay cả trong thời kỳ bất định hậu đại dịch. Tuy nhiên, các dấu hiệu gần đây cho thấy xu hướng này đang suy yếu.

Theo các nguồn tin thị trường, tăng trưởng việc làm trong tháng 7 có thể sẽ rơi xuống mức thấp nhất kể từ năm 2010 (ngoại trừ thời kỳ gián đoạn do đại dịch). Đặc biệt, ngành sản xuất, vốn là trọng tâm trong chính sách “Made in America” của Tổng thống Donald Trump, đã chứng kiến sự sụt giảm trong hai tháng liên tiếp.

Đồng thời, lực lượng lao động đã bị thu hẹp trong các quý gần đây. Một trong những nguyên nhân được chỉ ra là tác động từ các chính sách kiểm soát nhập cư và trục xuất người lao động nước ngoài. Các nhà tuyển dụng đang gặp khó trong việc duy trì nguồn nhân lực phù hợp, khiến tốc độ tuyển dụng chậm lại.

Thực trạng này không chỉ ảnh hưởng đến tăng trưởng việc làm, mà còn gây sức ép lên năng suất lao động và khả năng cạnh tranh trong dài hạn của nền kinh tế Mỹ.

Người tiêu dùng thận trọng

Tâm lý tiêu dùng, nhân tố chi phối khoảng hai phần ba hoạt động kinh tế, cũng có nhiều biến động. Theo hai khảo sát quan trọng từ Conference Board và Đại học Michigan, chỉ số niềm tin người tiêu dùng đã hồi phục so với đầu năm, nhưng vẫn ở mức thấp hơn nhiều so với trung bình dài hạn.

Người tiêu dùng Mỹ tỏ ra thận trọng với nguy cơ giá cả tiếp tục leo thang trong bối cảnh các chính sách thuế quan được điều chỉnh liên tục. Một số nhóm hàng hóa, như đồ nội thất và đồ chơi, đã bắt đầu phản ánh mức giá cao hơn khi lượng hàng tồn kho được tích trữ đang cạn dần.

Dữ liệu bán lẻ mới nhất cho thấy người dân có xu hướng đẩy nhanh việc mua sắm, chẳng hạn với các mặt hàng mùa tựu trường, nhằm tránh bị ảnh hưởng bởi đợt tăng giá kế tiếp. Song song, tổng thể chi tiêu vẫn giữ ở mức cầm chừng - dấu hiệu cho thấy niềm tin của người Mỹ đã dần phục hồi nhưng chưa đủ vững.

Fed và bài toán lãi suất

Sau nhiều tháng tranh luận, Fed sẽ đưa ra quyết định về chính sách tiền tệ vào ngày mai, 30/7. Giới chuyên gia cho rằng Fed sẽ tiếp tục giữ nguyên mức lãi suất hiện tại. Tuy nhiên theo CNN, đáng chú ý là lần đầu tiên sau ba thập niên, có thể sẽ có ít nhất hai thành viên Hội đồng thống đốc bỏ phiếu bất đồng với quyết định chung - dấu hiệu cho thấy nội bộ Fed đang phân hóa trước diễn biến khó lường của nền kinh tế.

Chỉ số lạm phát ưa thích của Fed - chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) - hiện vẫn trên mức mục tiêu 2%. Sức ép giá cả chưa hạ nhiệt đang buộc Fed phải trì hoãn việc cắt giảm lãi suất, dù thị trường đang kỳ vọng động thái này sẽ diễn ra vào tháng 9 tới. Trong bối cảnh lãi suất thế chấp gần 7%, việc hạ lãi suất được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội tiếp cận tín dụng cho người mua nhà lần đầu và nhóm người tiêu dùng trung lưu.

Thương mại - biến số then chốt

Trong bức tranh kinh tế tuần này, yếu tố thương mại đóng vai trò như một biến số lớn nhất và nhiều rủi ro nhất. Chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Donald Trump, đặc biệt là tuyên bố áp thuế đối ứng hồi tháng 4, đang bước vào thời điểm quyết định. Theo kế hoạch, ngày 1/8 sẽ là hạn chót để Nhà Trắng hoàn tất các mức thuế mới đối với hơn 200 đối tác thương mại của Mỹ.

Các thỏa thuận sơ bộ đã được ký kết với nhiều quốc gia, bao gồm Vương quốc Anh, Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU). Tuy nhiên, giới đầu tư vẫn lo ngại về nguy cơ Mỹ đơn phương ấn định mức thuế mới, trong đó có khả năng áp mức 10 - 15% hoặc cao hơn tùy đối tác. Tổng thống Trump tuyên bố sẽ gửi thư đến từng quốc gia để thông báo mức thuế riêng biệt.

Theo một nghiên cứu từ Đại học Yale, chính sách thuế quan hiện tại đã đưa mức thuế trung bình mà các nhà nhập khẩu Mỹ phải chịu từ 2% lên 18% - mức cao nhất kể từ năm 1934. Tác động trực tiếp đến chi tiêu hộ gia đình ước tính vào khoảng 2.400 USD mỗi năm. Nếu các mức thuế mới tiếp tục tăng, sức chịu đựng của nền kinh tế số một thế giới có thể bị thử thách nghiêm trọng hơn.

Tuần lễ then chốt

Theo các chuyên gia, nước Mỹ đang bước vào một tuần lễ có thể định hình quỹ đạo kinh tế trong nhiều năm tới. Những gì được công bố trong tuần này - từ số liệu GDP, báo cáo việc làm, chỉ số lạm phát đến hướng đi của chính sách thương mại và tiền tệ - sẽ góp phần làm rõ liệu nền kinh tế Mỹ có đang hồi phục vững chắc hay đang tiến dần vào giai đoạn bất ổn mới.

Đối với giới hoạch định chính sách, đây là thời điểm đòi hỏi sự tỉnh táo và chủ động. Đối với doanh nghiệp và người dân, đây là lúc cần theo dõi sát sao các tín hiệu vĩ mô để điều chỉnh hành vi kinh doanh, tiêu dùng phù hợp. Và đối với thế giới, những lựa chọn của Mỹ trong tuần này sẽ để lại tác động sâu rộng, trong bối cảnh trật tự thương mại toàn cầu đang tái định hình từng ngày.

Hồng Nhung