Túi Cỏ May và hành trình tìm về của những người trẻ

Đáng lưu ý, những người làm nên Cỏ May đều rất trẻ, quyết tâm khởi nghiệp từ nghề thủ công truyền thống, với mong muốn tạo nên những sản phẩm chất lượng, góp phần thay đổi nhận thức của mọi người với xu hướng thời trang bền vững.

Những chiếc túi từ sợi tự nhiên

“Bông lúa” là tên bộ sưu tập mới nhất của thương hiệu túi xách thủ công mỹ nghệ CoMay Craft vừa ra mắt đầu năm nay. Hình ảnh bông lúa, cây lúa rất quen thuộc với bao thế hệ người dân Việt Nam, nay được các nghệ nhân ở huyện Nga Sơn, Thanh Hóa gửi gắm trong những chiếc túi xách thông qua kỹ thuật đan lát lâu đời.

Mỗi thiết kế được đặt tên riêng: Chiêm, Gạo, Mây, An, Kim, Aniosa, Thóc, Gieo... và chứa đựng trong đó những câu chuyện mộc mạc, thân thương. Chiếc túi mang tên “Chiêm” gợi nhớ vụ lúa gieo cấy vào khoảng đầu mùa lạnh. Lúa chiêm có sức sống bền bỉ, có thể sinh trưởng trong những điều kiện khắc nghiệt nhất. Chi tiết da trang trí trên túi cũng được lấy cảm hứng từ cây lúa, mắt sợi raffia (sợi cói) được đan thành chuỗi gợi hình ảnh những bàn tay kết nối, như biểu tượng của lòng đoàn kết, tương thân tương ái, tình làng nghĩa xóm, văn hóa làng xã kết nối cộng đồng trong nền văn minh lúa nước.

Thiết kế túi mang tên “Gạo” có kích thước nhỏ gọn, với kỹ thuật đan tỉ mỉ tạo hình hạt gạo nằm ngang. Túi “Gạo” tinh giản nhưng dễ dàng biến hóa, kết hợp với nhiều loại trang phục, không nhàm chán. Chiếc túi mang tên “Thóc” gợi hình ảnh những bồ thóc của người nông dân xưa, được trang trí và cố định bên ngoài bởi lớp quai da, tạo sự chắc chắn, tiện dụng nhưng cũng rất tinh tế...

Ra đời cách đây 6 năm, túi Cỏ May là thương hiệu do anh Trần Doãn Hùng, một người sinh ra và lớn lên tại Nga Sơn, Thanh Hóa khởi lập. Miền quê của anh nổi tiếng với nghề làm chiếu cói, với những người dân quanh năm chịu thương chịu khó, gìn giữ nghề đan lát của cha ông.

Vốn là một kỹ sư điện nhưng với tình yêu và sự gắn bó với đồng quê, Trần Doãn Hùng đã bỏ công việc ở thành phố, đi học nghề thủ công và trở về quê hương, tập hợp những người thợ lành nghề, cùng anh tạo nên những chiếc túi thủ công chất lượng cao từ sợi lục bình, cỏ bàng và sợi tự nhiên raffia.

Sản phẩm trong bộ sưu tập "Bông lúa" của Cỏ May.

Trước bộ sưu tập “Bông lúa”, Cỏ May đã có một số bộ sưu tập túi xách cũng lấy cảm hứng từ đồng quê. Đó là những thiết kế trong bộ sưu tập “Lá”, “Amour Gaia”, “Dream come true”.

Cũng sử dụng các nguyên liệu tự nhiên nhưng các sản phẩm của Cỏ May luôn có sự kết hợp linh động với các nguyên liệu như da, mây, quai trúc uốn cong... vừa tăng giá trị sử dụng, vừa tăng độ bền cho sản phẩm.

Bên cạnh đó, việc xử lý chất liệu để đảm bảo độ bền của màu sắc, chống chịu ẩm mốc trong những điều kiện khí hậu khác nhau cũng được những người thợ của Cỏ May thực hiện một cách bài bản theo hướng an toàn, thân thiện với môi trường.

Lê Phương Anh, chuyên viên phụ trách marketing của Cỏ May cho biết: “80% mẫu túi của Cỏ May được sản xuất từ sợi lục bình. Sợi lục bình sau khi được phơi khô sẽ được chọn ra những sợi vàng, đều màu bởi màu sắc của sợi sẽ ảnh hưởng đến túi. Màu sắc đều sẽ cho ra một chiếc túi đẹp. Quá trình thực hành thủ công luôn diễn ra bên trong người nghệ nhân. Cảm xúc của nghệ nhân ảnh hưởng nhiều đến việc làm ra một chiếc túi. Để mắt đan đều, thẳng thì họ phải tập trung và dành toàn bộ tâm sức, tình cảm của mình trong nhiều giờ đồng hồ”.

Cỏ May đã góp phần mang đến công việc ổn định cho những người thợ thủ công tại Thanh Hóa. Nếu như trước đây, họ vừa đan lát, vừa lo việc bán hàng thì giờ đây, những người thợ thủ công tại Cỏ May tập trung toàn bộ thời gian, công sức của mình cho việc làm ra sản phẩm. Hiện nay, có khoảng 10 nghệ nhân làm việc tại Cỏ May, thu nhập trung bình từ 5 - 10 triệu đồng/tháng.

Hành trình khởi nghiệp của những người trẻ

Quê hương Nga Sơn tuy có nghề đan lát truyền thống nhưng chủ yếu vẫn là làm chiếu cói. Để bắt đầu khởi nghiệp làm túi thủ công, Trần Doãn Hùng đã đi tìm thầy học tại Huế. Khi trở về, anh đã mời các thợ thủ công có nhiều năm kinh nghiệm ở Thanh Hóa cùng làm việc với mình.

Nhận thấy trên thị trường đang có rất nhiều các loại túi thủ công, cũng được làm bằng nguyên liệu tự nhiên nhưng chủ yếu bán cho khách du lịch, chất lượng, kiểu dáng gần như giống nhau, kỹ thuật đan lát và trang trí chưa tinh xảo..., Trần Doãn Hùng quyết tâm tập trung sản xuất các sản phẩm cao cấp để tiếp cận đa dạng khách hàng hơn, ứng dụng trong đời sống một cách thường xuyên hơn, có thể sử dụng hằng ngày, trong nhiều bối cảnh khác nhau. Bên cạnh đó, việc tạo nên những chiếc túi thủ công tinh xảo còn góp phần thay đổi nhận thức khách hàng, thay đổi thói quen người sử dụng, giúp họ hiểu đúng về kỹ thuật cũng như tay nghề của các nghệ nhân.

“Mong muốn của Hùng là sau này trong tủ đồ của người phụ nữ Việt Nam sẽ có ít nhất một túi Cỏ May. Chúng ta đã gia công nhiều chiếc túi “đại trà” để xuất khẩu và không có thương hiệu. Những công ty mua chiếc túi ấy mang về cũng phải trang trí, thiết kế thêm. Điều đó làm cho dòng sản phẩm túi xách thủ công mỹ nghệ khó có chỗ đứng trên thị trường. Mình phải thay đổi tư duy thiết kế, sáng tạo, tư duy về chất liệu nữa. Mỗi chất liệu có một ưu, nhược điểm khác nhau, phù hợp với kiểu dáng, phom túi cùng chi tiết trang trí khác nhau” - Trần Doãn Hùng nói.

Ngoài những nghệ nhân, những người thợ đang làm việc tại Cỏ May, ê kíp vận hành của thương hiệu thủ công này cũng chỉ vỏn vẹn 3 người, đều rất trẻ.

Lê Phương Anh, người chịu trách nhiệm marketing của Cỏ May sinh năm 2002, tốt nghiệp Học viện Ngoại giao, chuyên ngành Truyền thông quốc tế. Phương Anh chọn con đường khởi nghiệp cùng Cỏ May, thay vì đầu quân cho một công ty nước ngoài bởi cô mong muốn được vận dụng kiến thức đã được học trong nhà trường về cách thức quảng bá hình ảnh văn hóa, con người Việt Nam ra với bạn bè thế giới.

Bắt đầu tìm hiểu nghề thủ công, Phương Anh đã dành thời gian học nghề đan lát từ các bà, các chị, để hiểu hơn quy trình đan một chiếc túi như thế nào. Tiếp sau đó là kể câu chuyện của Cỏ May và tìm cách đưa sản phẩm của mình đến với các cửa hàng thời trang, bước đầu xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc...

“Khi đã hiểu từng chi tiết thì tôi sẽ dễ kể câu chuyện về chiếc túi thủ công. Ví dụ chi tiết da trên sản phẩm đều được khâu bằng tay, chúng tôi phải đục từng lỗ rồi khâu chéo lại. Cỏ May cũng là đơn vị đầu tiên làm túi lót bên trong, có thể tháo rời ra để giặt. Thương hiệu Cỏ May gắn liền với các nghệ nhân ở làng nghề. Chúng tôi cố gắng đưa ra mức thù lao phù hợp nhất với công sức mà các chị đã bỏ ra. Từ đó, các chị sẽ có đủ sinh kế, có điều kiện để giữ nghề. Hướng đi này của chúng tôi sẽ hỗ trợ trực tiếp cho các làng nghề chứ không chỉ đơn thuần là cổ vũ, quảng bá” - Lê Phương Anh nói.

Không chỉ phục vụ trong nước, túi xách thủ công của Cỏ May còn đến với các tuần lễ thời trang tại nước ngoài. Năm 2022 và 2023, Cỏ May kết hợp với nhà thiết kế Phan Đăng Hoàng giới thiệu sản phẩm tại Milan (Italia).

Tháng 9 tới, Cỏ May sẽ cùng với các thiết kế của La Phạm hiện diện tại Tuần lễ thời trang New York (Mỹ). Hành trình của Cỏ May sẽ còn tiếp diễn, mang lại niềm tự hào về sự khéo léo, tỉ mỉ cũng như sự sáng tạo để túi xách thủ công “made in Vietnam” luôn có một diện mạo mới, có chỗ đứng trên thị trường.

Phương Thúy