Từng bước cải thiện bữa ăn cho công nhân
Quan tâm chăm lo bữa ăn của công nhân cũng là một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu để doanh nghiệp giữ chân người lao động (NLĐ) trong thời buổi cạnh tranh hiện nay.
Trước đây, bữa ăn của công nhân ở nhiều doanh nghiệp chưa bảo đảm chất lượng nhưng nay đã được cải thiện.
Doanh nghiệp chiều theo ý công nhân
Cách đây nhiều năm, hằng ngày vào giờ nghỉ trưa, công nhân Công ty TNHH May Trấn An (TP Hải Dương) vội vàng ra ven đường gần cổng công ty ăn trưa, rất mất vệ sinh, đã được phản ánh trên báo chí. Thời điểm đó, mỗi suất ăn trị giá khoảng 15.000 đồng, nhiều công nhân ăn qua loa rồi vào làm tiếp. Việc này ít nhiều ảnh hưởng đến việc tuyển dụng lao động của công ty. Khắc phục những hạn chế đó, doanh nghiệp và công đoàn công ty đã phối hợp tổ chức nấu ăn cho công nhân nhưng sau đó NLĐ có ý kiến không muốn ăn tại công ty. Công đoàn đã đại diện thương lượng với chủ doanh nghiệp hỗ trợ tiền ăn, công nhân chủ động chuẩn bị đồ ăn ở nhà mang đi. Hiện nay, doanh nghiệp hỗ trợ mỗi suất ăn 18.000 đồng. Công ty chuẩn bị cơ sở vật chất, bàn ghế đầy đủ để khi nghỉ trưa công nhân có chỗ ngồi ăn cơm thoải mái, sạch sẽ.
Những năm trước, bữa ăn của công nhân tại Công ty TNHH Meiko Towada Việt Nam (Cẩm Giàng) ít món, ăn không ngon. Nhận thấy bữa ăn quan trọng, có tác động trực tiếp đến tinh thần và thể lực của NLĐ, gần đây doanh nghiệp đã tăng từ 25.000 đồng lên 30.000 đồng/suất ăn cho công nhân. Doanh nghiệp đã ký hợp đồng với một đơn vị trực tiếp đến nấu ăn cho công nhân. Nhà ăn cũng thoáng mát, sạch sẽ. Chị Trần Thị Thế, công nhân công ty cho biết: "Bữa cơm trưa ở công ty rất ngon, có nhiều món ăn, thực đơn thay đổi theo ngày. Ăn xong còn có hoa quả hoặc sữa chua tráng miệng. Công nhân ai cũng phấn khởi, hăng hái làm việc".
Với tâm lý để bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, tiết kiệm, NLĐ ở nhiều doanh nghiệp đã kiến nghị với công đoàn cơ sở, chủ doanh nghiệp không ăn cơm trưa do công ty tổ chức nấu. Họ nhận tiền hỗ trợ suất ăn để tự chuẩn bị món ăn mang đi. Ở nhiều doanh nghiệp, cán bộ công đoàn công ty là lực lượng chủ chốt thường xuyên kiểm soát chặt chẽ nguồn thực phẩm đầu vào, các khâu sơ chế, nấu ăn để bảo đảm sức khỏe cho công nhân, lao động.
Công đoàn tích cực thương lượng
Theo Nghị quyết số 07c/NQ-BCH của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về chất lượng bữa ăn ca của NLĐ, các công đoàn cơ sở trong khu vực doanh nghiệp và công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở (tại nơi chưa thành lập công đoàn cơ sở) khi tiến hành đối thoại hoặc thương lượng tập thể cần đưa nội dung bảo đảm bữa ăn ca của NLĐ với mức thấp nhất là 15.000 đồng/suất, khuyến khích các doanh nghiệp nâng mức bữa ăn ca cao hơn.
Theo Liên đoàn Lao động tỉnh, số lượng doanh nghiệp hỗ trợ ăn ca cho NLĐ ngày càng tăng. Năm 2018, toàn tỉnh mới có 341 doanh nghiệp tổ chức bữa ăn ca cho NLĐ (chiếm 54,1% số doanh nghiệp có tổ chức công đoàn vào thời điểm đó). Đến cuối năm 2021, trong tỉnh có 654/791 doanh nghiệp có tổ chức công đoàn (chiếm 82,7%) hỗ trợ bữa ăn ca cho NLĐ, trong đó có 613 doanh nghiệp hỗ trợ từ 15.000 đồng/bữa trở lên, còn lại 178 doanh nghiệp hỗ trợ mức thấp hơn 15.000 đồng/người/bữa.
Hằng năm, các cấp công đoàn trong tỉnh tổ chức nhiều cuộc kiểm tra, giám sát công tác an toàn vệ sinh thực phẩm trong các doanh nghiệp. Các công đoàn cơ sở phối hợp với bộ phận chuyên môn tổ chức giám sát từ khâu nguyên liệu đầu vào đến khâu chế biến và cung cấp thức ăn cho công nhân, lao động. Đến nay, 66,8% số doanh nghiệp ký kết thỏa ước lao động tập thể, trong đó một trong những vấn đề được quan tâm là thỏa thuận về hỗ trợ tiền ăn ca, chất lượng bữa ăn theo hướng có lợi cho NLĐ.
Thời gian tới, các cấp công đoàn tiếp tục tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của NLĐ và người sử dụng lao động về chất lượng bữa ăn cho công nhân, lao động. Bữa ăn phải bảo đảm các tiêu chí "no, ngon, an toàn và đủ dinh dưỡng". Yêu cầu công đoàn cơ sở đề xuất với chủ doanh nghiệp thay đổi món ăn theo tuần để tăng hàm lượng dinh dưỡng, thay đổi khẩu vị cho NLĐ, điều chỉnh, nâng cao mức hỗ trợ ăn ca khi vật giá tăng cao… Nhà ăn cho công nhân phải bảo đảm thoáng mát, vệ sinh sạch sẽ. Bên cạnh đó, Liên đoàn Lao động tỉnh sẽ tăng cường phối hợp với cơ quan liên quan thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật lao động, an toàn vệ sinh thực phẩm, kiến nghị xử phạt các doanh nghiệp vi phạm trong việc cung cấp bữa ăn cho NLĐ.