Tướng hàng đầu Mỹ nhờ chatbot AI để ra quyết định tốt hơn

William Hank Taylor, Tư lệnh hàng đầu của Lục quân Mỹ tại Hàn Quốc, cho biết đang thử nghiệm các chatbot AI tạo sinh nhằm nâng cao khả năng ra quyết định của mình, không phải trên chiến trường, mà trong chỉ huy và công việc hàng ngày.

Ông nói: “Tôi và chatbot AI đã thực sự trở nên rất thân thiết gần đây”.

“Tôi đang yêu cầu AI giúp xây dựng và cố gắng tạo ra các mô hình để giúp tất cả chúng tôi”, Thiếu tướng William Hank Taylor, Tư lệnh Lục quân số 8, chia sẻ trong buổi họp báo tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Lục quân Mỹ ở Washington D.C hôm 13.10.

William Hank Taylor cho biết đang sử dụng chatbot AI để khám phá cách ông đưa ra các quyết định quân sự và cá nhân có ảnh hưởng không chỉ đến bản thân mà còn cả hàng nghìn binh sĩ dưới quyền. Dù công nghệ này rất hữu ích, William Hank Taylor thừa nhận rằng việc theo kịp tốc độ phát triển nhanh chóng của AI là thách thức lâu dài.

“Với tư cách là một chỉ huy, tôi muốn đưa ra các quyết định tốt hơn. Tôi muốn đảm bảo rằng mình đưa ra quyết định vào đúng thời điểm để giành được lợi thế”, William Hank Taylor nói.

Thiếu tướng Lục quân William Hank Taylor đến thăm một sự kiện huấn luyện ở Hàn Quốc - Ảnh: Getty Images

AI được dùng rộng rãi trong Quân đội Mỹ

Các chỉ huy như William Hank Taylor đang tập trung vào việc ra quyết định nhanh chóng và cách AI có thể mang lại lợi thế, dựa trên một quy trình tư duy phổ biến trong giới quân sự được gọi là “Vòng lặp OODA”.

Vòng lặp OODA là mô hình ra quyết định do Đại tá John Boyd của Không quân Mỹ phát triển trong thập niên 1950, ban đầu dùng để huấn luyện phi công chiến đấu, nhưng sau này được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực quân sự, kinh doanh, quản trị và chiến lược.

OODA là viết tắt của bốn bước tư duy và hành động liên tục:

Observe (quan sát): Thu thập thông tin từ môi trường xung quanh, từ đối thủ, tình hình chiến trường hoặc thị trường.

Orient (định hướng): Phân tích, đánh giá và diễn giải thông tin đã quan sát được, kết hợp với kinh nghiệm, kiến thức, bối cảnh để hiểu rõ tình huống.

Decide (quyết định): Dựa trên sự hiểu biết đó, lựa chọn hành động phù hợp nhất.

Act (hành động): Thực hiện quyết định, sau đó quay lại bước quan sát để tiếp tục chu trình mới.

Mục tiêu của vòng lặp OODA là ra quyết định nhanh hơn đối thủ, vì trong chiến đấu, bên nào hoàn thành vòng OODA nhanh hơn sẽ có lợi thế, phản ứng linh hoạt hơn, khiến đối phương bị động và rơi vào thế phải phản ứng chậm hơn.

Nói cách khác, OODA là chu trình ra quyết định linh hoạt, nhanh, dựa trên phản hồi liên tục, giúp người chỉ huy hoặc nhà lãnh đạo thích ứng nhanh với thay đổi của môi trường.

Quân đội Mỹ đang đón nhận AI với nhận thức rằng trong các cuộc chiến tương lai, việc ra quyết định có thể cần diễn ra nhanh hơn khả năng con người có thể thực hiện.

Frank Kendall, cựu Bộ trưởng Không quân Mỹ, không cho rằng những người tuyên bố “AI sẽ quyết định ai chiến thắng trên chiến trường tương lai” là nói quá. Theo Frank Kendall, với sự phát triển của các chuỗi tác chiến tự động và tự chủ cao, thời gian phản ứng để tạo ra hiệu quả chiến đấu sẽ rất ngắn.

Dự đoán về diện mạo của chiến tranh tương lai, ông cho rằng: “Chúng ta sẽ sống trong một thế giới mà các quyết định sẽ không còn được đưa ra bằng tốc độ của con người, mà là tốc độ của máy móc”.

AI đang được tích hợp vào công nghệ máy bay không người lái (drone), hệ thống nhắm mục tiêu và xử lý dữ liệu cùng nhiều năng lực khác, thậm chí thuật toán AI đã điều khiển chiếc F-16 được cải tiến trong một trận không chiến mô phỏng. Thế nhưng, việc ứng dụng AI trong quân đội không chỉ giới hạn ở các nền tảng chiến đấu.

Video thuật toán AI điều khiển chiếc F-16 trong trận không chiến mô phỏng

Chẳng hạn, Lực lượng Tác chiến Đặc biệt Mỹ đang tìm cách “giảm gánh nặng nhận thức cho các sĩ quan” bằng cách sử dụng công cụ AI để xử lý giấy tờ, báo cáo tình hình, kế hoạch hành động, quản lý chuỗi cung ứng và hậu cần, cùng các công việc hỗ trợ khác ở hậu phương.

Hải quân Mỹ đang tích cực tìm kiếm các giải pháp tiên tiến như AI để tự động nhận dạng và theo dõi mục tiêu, đặc biệt là drone hay tàu chiến tấn công kiểu bầy đàn.

Không quân Mỹ đã sử dụng AI để tăng tốc các quyết định xác định mục tiêu trong một cuộc diễn tập hồi tháng 7. Theo Không quân Mỹ, mục tiêu của việc này là kiểm tra xem AI có thể cải thiện độ chính xác và tính kịp thời trong phản ứng của các sĩ quan vận hành đến đâu, qua đó hướng tới một chuỗi tiêu diệt tự động hóa hơn ở một cuộc chiến tiềm tàng trong tương lai.

Chuỗi tiêu diệt là quy trình ra quyết định trong quân sự, hướng dẫn cách các lực lượng phát hiện mối đe dọa, khoanh vùng mục tiêu, hành động và đánh giá kết quả. Quân đội Mỹ đang tích cực phát triển chuỗi tiêu diệt này thông qua tự động hóa, AI, ra quyết định chỉ huy và kiểm soát dựa trên dữ liệu, cùng các công cụ cảm biến, giám sát và trinh sát có khả năng kết nối liên thông.

Cuộc diễn tập chứng kiến các nhà điều hành sử dụng AI để tăng tốc độ thu thập và ra quyết định nhắm mục tiêu - Ảnh: Jennifer Nesbitt

Cuộc diễn tập mang tên Experiment 3 là bài kiểm tra sức chịu đựng của các công nghệ và chiến thuật tác chiến tương lai trong một bối cảnh chiến đấu thực tế.

“Bằng cách tái tạo phương pháp luận mới này, chúng tôi cho phép các lực lượng ở cấp chiến thuật khám phá cách công cụ và quy trình làm việc có thể định hình việc thực thi chuỗi tiêu diệt cho tương lai tác chiến”, Trung tá Wesley Schultz, Giám đốc tác chiến của Phi đội Huấn luyện Chiến đấu 805/Trung tâm Tác chiến Bóng tối Nellis, cho biết.

Trong cuộc huấn luyện, các sĩ quan vận hành đã sử dụng phần mềm AI để tăng tốc quá trình ra quyết định và xác định mục tiêu. Theo bản thông cáo của Không quân Mỹ, AI được thiết kế để rút ngắn các quy trình đó và giảm tải suy nghĩ cho con người.

Việc giảm tải suy nghĩ cho các chỉ huy đã trở thành một ưu tiên, đặc biệt là trong những năm gần đây với sự phát triển của AI. Các nhà lãnh đạo và quan chức quân đội Mỹ tin rằng AI có thể hỗ trợ con người đánh giá lượng lớn dữ liệu chiến trường để giúp đưa ra quyết định rõ ràng hơn một cách nhanh chóng.

AI được sử dụng trong cuộc thử nghiệm này được phát triển theo chương trình Maven Smart System - sáng kiến AI quy mô lớn của Quân đội Mỹ. Trong quá trình thử nghiệm, các đánh giá chỉ do sĩ quan chỉ đạo đã được so sánh với các đánh giá được thực hiện với các khuyến nghị từ AI.

Việc thử nghiệm nhằm khám phá giá trị của mô hình hợp tác người và máy móc. “Sự khác biệt giữa các khuyến nghị do AI tạo ra và quyết định từ sĩ quan cho thấy những điểm mạnh bổ trợ của con người, chẳng hạn trực giác, kinh nghiệm và nhận thức tình huống, trong các tình huống xác định mục tiêu nhạy cảm về thời gian”, Không quân Mỹ cho biết.

Những phản hồi từ cuộc diễn tập, cũng như việc quan sát cách AI vận hành, sau đó đã được dùng để tinh chỉnh các hệ thống và quy trình.

Áp dụng AI ở cấp lãnh đạo

Các sĩ quan điều hành sử dụng AI để phân tích học thuyết của Bộ Quốc phòng Mỹ, cải thiện khả năng tìm kiếm thông tin, giúp nhân sự khi chuyển đến vị trí hoặc địa điểm mới có thể nhanh chóng nắm bắt công việc và yêu cầu nhiệm vụ.

AI cũng có những ứng dụng rõ ràng ở cấp lãnh đạo. Bianca Herlory, người phụ trách mảng AI của Bộ Tham mưu Liên quân Mỹ, cho biết tại một hội thảo hồi tháng 4 rằng “AI có thể tăng cường đáng kể khả năng của Bộ Tham mưu Liên quân trong việc tích hợp và phân tích các hoạt động quân sự toàn cầu, từ đó giúp đưa ra các quyết định tốt hơn, nhanh hơn”.

Tuy nhiên, việc sử dụng AI tạo sinh cũng đặt ra nhiều câu hỏi, đặc biệt khi liên quan đến các quyết định ở cấp chỉ huy. Bộ Quốc phòng Mỹ đã kêu gọi binh sĩ và lãnh đạo thận trọng khi thử nghiệm các công cụ này, cảnh báo rằng AI tạo sinh có thể làm rò rỉ dữ liệu nhạy cảm.

Mô hình AI, công nghệ nền tảng cho chatbot, cũng có thể tạo ra những câu trả lời sai lệch nghiêm trọng nếu không được huấn luyện đúng cách. Điều này có thể trở nên nguy hiểm, thậm chí gây hậu quả nghiêm trọng nếu các chỉ huy dựa vào đó để đưa ra những quyết định quan trọng.

Sơn Vân