Tương lai đen tối của quyền thủ lĩnh nhóm Anh em Hồi giáo

Mahmoud Ezzat và các bị cáo khác bị cáo buộc tổ chức tấn công nhà tù Ai Cập, hợp tác với phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine và nhóm Hezbollah tại Lebanon để gây hỗn loạn và lật đổ nhà nước Ai Cập.

5 tháng, 2 phiên tòa

Phiên tòa ngày 17-4 được tổ chức với sự tham gia của các thành viên của Cố vấn Raafat Zaki, Hassan El-Sayes và Ban thư ký của Shenouda Fawzy. Quyền lãnh đạo MB Mahmoud Ezzat phải đối mặt với cáo buộc tham gia chuẩn bị cho vụ việc, với sự hợp tác của Hamas, Hezbollah và các thủ lĩnh các chi nhánh của MB. Đây là phiên tòa thứ 2 được tổ chức nhằm xét xử Mahmoud Ezzat trong vòng 5 tháng qua.

Tháng 12 năm ngoái, Mahmoud Ezzat cũng bị kết án chung thân trong một vụ được gọi là "Sự kiện Gấu hướng dẫn”. Theo đó, Mahmoud Ezzat bị kết tội kích động bạo lực dẫn đến các cuộc đụng độ diễn ra bên ngoài trụ sở của tổ chức MB tại quận Mokkatam thuộc Cairo vào năm 2013. Tòa án Cairo cũng kết án Quyền thủ lĩnh của MB cùng với các đồng phạm khác tội làm gián điệp cho Hamas.

Các công tố viên lập luận rằng, Mahmoud Ezzat và các thành viên khác của nhóm MB (vốn bị cấm hoạt động) đã ra biên giới phía Đông Ai Cập, tấn công các cơ quan an ninh, âm mưu với Hamas và chi nhánh quốc tế của MB và Hezbollah tạo ra hỗn loạn ở Ai Cập để hạ bệ các cơ quan chức năng.

Mahmoud Ezzat, quyền thủ lĩnh MB.

Tờ Middle East Monitor sau đó cho phát một đoạn video rò rỉ về phiên xét xử và tiết lộ những điều kiện bi thảm mà Mahmoud Ezzat phải chịu trong tù. Trong đoạn video bị rò rỉ, Mahmoud Ezzat, 77 tuổi, nói với thẩm phán: "Tôi đã bị biệt giam trong 16 tháng. Đôi khi thức ăn bị ném vào tôi từ một cái lỗ ở phía trên cửa và tôi chỉ có thể di chuyển hoặc hít thở không khí qua những bức tường này”.

Mahmoud Ezzat nói rằng ông không gặp luật sư, không được biết luật sư có tham dự tại tòa hay không và cũng không biết họ là ai để thông báo cho họ những gì ông nói trước tòa hoặc được họ hướng dẫn bào chữa. Vì vậy, ông đã nhắm mắt suốt quãng đường từ nhà giam đến tòa và không thể hoàn thành một phút đọc bản tuyên bố về những cáo buộc được đưa ra chống lại mình. Ngay sau đó, tổ chức MB đã kêu gọi các nhà chức trách Ai Cập cung cấp mọi quyền cho quyền thủ lĩnh Mahmoud Ezzat tại các phiên xử.

“Trong đoạn video được lan truyền trên mạng xã hội, Mahmoud Ezzat giải thích với thẩm phán về việc bị tước bỏ tất cả các quyền hợp pháp và cuộc sống của mình. Chúng tôi mong sự việc như vậy sẽ không lặp lại”, tuyên bố của MB có đoạn viết. Theo ghi nhận của hãng AP, phiên tòa ngày 17-4 chưa ghi nhận những thông tin tiêu cực về việc Mahmoud Ezzat bị đối xử bất công trong tù. Tuy nhiên, bản án chung thân mà ông Mahmoud Ezzat bị nhận tiếp theo vẫn tiếp tục gây tranh cãi.

Các phiên tòa xét xử Mahmoud Ezzat được mở liên tục trong suốt 2 năm qua.

Án chồng án

Ngày 28-8-2020, nhà chức trách Ai Cập bắt giữ Mahmoud Ezzat khi ông này đang trốn tại một căn hộ ở khu định cư thứ năm, phía Đông thủ đô Cairo. “Cơ quan an ninh đã tìm thấy trong căn hộ gồm máy tính, điện thoại di động và các chương trình được mã hóa cũng như một số giấy tờ của tổ chức MB có chứa các kế hoạch phá hoại”, theo tuyên bố của Bộ Nội vụ Ai Cập.

Các tài liệu điều tra khác khẳng định, Mahmoud Ezzat chịu trách nhiệm thành lập cánh vũ trang của MB và cũng là người giám sát các hoạt động phá hoại của các thành viên tổ chức sau cuộc cách mạng ngày 30-6-2013.

Mahmoud Ezzat bị cáo buộc ám sát cựu Bộ trưởng Tư pháp Ai Cập Hisham Barakat, làm bị thương 9 thường dân khác trong cùng một vụ vào năm 2015; giết Chuẩn tướng Wael Tahoun bên ngoài nhà riêng ở quận Ain Shams vào năm 2015, giết chết Thiếu tướng Adel Rajai bên ngoài tư dinh ở Obour City năm 2016; âm mưu ám sát cựu Trợ lý Tổng chưởng lý Zakaria Abdel Aziz năm 2016, theo tuyên bố.

Bên cạnh đó, Quyền thủ lĩnh MB cũng phải đối mặt với cáo buộc liên quan đến một vụ đánh bom ôtô bên ngoài Viện Ung thư vào tháng 8-2019, cướp đi sinh mạng của 20 thường dân và làm bị thương 47 người khác. Mahmoud Ezzat còn bị buộc tội về chiến tranh mạng do các thành viên trong MB phát động trên các nền tảng mạng xã hội nhằm tạo ra hỗn loạn trong xã hội và cung cấp tài chính cho các thành viên trong nhóm để thực hiện các cuộc tấn công khủng bố…

5 tháng sau đó, Tòa án quân sự Ai Cập đã mở phiên xét xử Mahmoud Ezzat với cáo buộc vụ án được công khai là “Sự kiện của Cục Hướng dẫn”. Đồng thời, Tòa phúc thẩm Cairo cũng ấn định phiên xét xử đầu tiên đối với Quyền thủ lĩnh MB vì tội làm gián điệp cho Hamas. Khi đó, Mahmoud Ezzat cùng thủ lĩnh MB Khairat Al-Shater và 13 người khác (từng bị kết án tử hình vào ngày 16-7-2015) cùng xuất hiện trước tòa.

Trước đó, vào mùa hè năm 2015, Mahmoud Ezzat bị kết án tử hình vắng mặt (với hình thức treo cổ) vì tội kích động bạo lực dẫn đến đụng độ diễn ra bên ngoài trụ sở của tổ chức Anh em Hồi giáo ở quận Mokkatam ở Cairo. Sau khi Mahmoud Ezzat bị bắt, bản án được hạ xuống mức chung thân.

Theo CNN, Bộ Nội vụ Ai Cập đã liệt kê các bản án được ban hành khi xét xử vắng mặt Mahmoud Ezzat gồm: hai bản án tử hình trong các vụ án làm gián điệp cho Hamas và cuộc vượt ngục Wadi al-Natroun. Hai bản án tù chung thân vì tội kích động bạo lực và giết người trong những con đường mòn được truyền thông gọi là “Sự kiện Gấu hướng dẫn” và “Sự cố bạo lực ở Minya”. Còn trong tiểu sử của mình, Mahmoud Ezzat bị bắt lần đầu tiên vào năm 1965 và bị tù lần đầu với bản án 9 năm tù giam.

Tháng 5-1993, ông lại bị bắt khi chờ điều tra về vụ Salsabeel liên quan đến MB. Năm 1995, ông bị bỏ tù vì là thủ lĩnh của một tổ chức bất hợp pháp. Mahmoud Ezzat bị bắt lại vào tháng 1-2009 vì tham gia một cuộc biểu tình ở trung tâm Cairo phản đối cuộc tấn công của Israel vào dải Gaza. Ngày 8-4-2021, ông còn bị kết án chung thân về tội "khủng bố".

Ở Ai Cập, MB bị coi là một tổ chức khủng bố.

Thăng trầm cuộc đời

Mahmoud Ezzat sinh ngày 13-8-1944 tại Zagazig, quận Sharqia, tốt nghiệp trung học năm 1960; nhận bằng Cử nhân Y khoa năm 1975, bằng Thạc sĩ năm 1980 và bằng Tiến sĩ từ Đại học Zagazig năm 1985. Ông ta cũng có bằng tốt nghiệp từ Viện Nghiên cứu Hồi giáo năm 1998 và giấy phép đọc Kinh Qur'an từ Viện đọc kinh năm 1999.

Mahmoud Ezzat làm quen với MB khi còn là một cậu bé vào năm 1953 và ghi danh vào lớp của MB vào năm 1962, là một trong những đệ tử của Sayyid Qutb. Sau khi lấy bằng tiến sĩ tại Đại học Zagazig, ông ta được chọn làm thành viên của Văn phòng Hướng dẫn vào năm 1981. Thời điểm đó, Mahmoud Ezzat đang là thành viên của văn phòng tư vấn của nhóm và là Giáo sư tại Khoa Y, Đại học Zagazig.

Các tài liệu ghi chép từ MB và cơ quan an ninh Ai Cập khẳng định, Mahmoud Ezzat có nhiều nghiên cứu và hoạt động trong lĩnh vực chống nhiễm trùng bệnh viện ở Ai Cập và cũng như tham gia nghiên cứu về các bệnh dịch ở Ai Cập, chẳng hạn như viêm màng não và dịch tả. Trước khi sa chân làm thủ lĩnh MB, ông ta còn từng tham gia bênh vực lợi ích cho mọi người trong lĩnh vực giáo dục, nhân quyền và công tác từ thiện y tế; trở thành Phó chủ tịch Hội đồng Quản trị Hiệp hội Y khoa Hồi giáo. Đáng tiếc, cuộc đời của Mahmoud Ezzat đã trở nên đen tối khi quyết định tiếp tục hoạt động cùng MB dù cho tổ chức này bị nhà chức trách Ai Cập liệt vào danh sách các tổ chức ngoài vòng pháp luật.

Hiệp hội Anh em Hồi giáo hay còn được gọi là Tổ chức Anh em Hồi giáo là một tổ chức Hồi giáo dòng Sunni xuyên quốc gia được thành lập ở Ai Cập năm 1928 bởi học giả Hồi giáo đồng thời là giáo viên Hassan al-Banna. Giáo lý của Al-Banna lan rộng ra ngoài Ai Cập, ảnh hưởng đến các phong trào Hồi giáo khác nhau từ các tổ chức từ thiện đến các đảng phái chính trị.

Ban đầu, với tư cách là một phong trào xã hội, tôn giáo và Hồi giáo, MB truyền đạo Hồi giáo ở Ai Cập, dạy người mù chữ và thành lập bệnh viện, các xí nghiệp kinh doanh. Sau đó, MB tiến sâu vào lĩnh vực chính trị, nhằm mục đích chấm dứt sự kiểm soát của thực dân Anh đối với Ai Cập. Mục tiêu tự tuyên bố của phong trào là thành lập một nhà nước được cai trị bởi luật Sharia với khẩu hiệu nổi tiếng nhất trên toàn thế giới là: "Hồi giáo là giải pháp". Từ thiện là một khía cạnh chính trong công việc của MB.

Nhóm này mở rộng hoạt động sang các quốc gia Hồi giáo khác và từ năm 1948 thì bị cáo buộc lập kế hoạch và âm mưu ám sát quan chức chính phủ. Sau năm 1967, MB bị coi là một nhóm ngoài lề của hệ thống chính trị của thế giới Arab.

Cách mạng “Mùa xuân Arab” lúc đầu đã mang lại cho MB sự hợp pháp hóa và quyền lực chính trị đáng kể. MB được hợp pháp hóa vào năm 2011 và giành chiến thắng trong một số cuộc bầu cử, bao gồm bầu cử Tổng thống năm 2012 khi ứng cử viên Mohamed Morsi của MB trở thành Tổng thống đầu tiên của Ai Cập giành được quyền lực thông qua một bầu cử. Một năm sau đó, sau các cuộc biểu tình lớn và bất ổn, Mohamed Morsi bị quân đội lật đổ và quản thúc tại gia. MB cũng bị cấm hoạt động ở Ai Cập và bị tuyên bố là tổ chức khủng bố.

Chi Anh