Tuyển dụng đặc cách: Hẹp nguồn tuyển vì tiêu chí quá cao

Nguyễn Hoàng Gia Khánh, tân cử nhân ngành Sư phạm Hóa học là thủ khoa tốt nghiệp năm 2023 của Trường Đại học Sư phạm TPHCM. Ảnh: Mạnh Tùng

Đây được coi như bước đột phá trong tuyển dụng nhằm xây dựng đội ngũ nhà giáo chất lượng. Song, thực tế để tuyển được nhân sự theo Nghị định này không dễ dàng.

Nhiều khó khăn, vướng mắc

TPHCM là một trong những địa phương có nhu cầu tuyển dụng giáo viên nhiều nhất cả nước. Năm học 2023 - 2024, các quận, huyện và TP Thủ Đức có nhu cầu tuyển dụng 4.466 giáo viên. Dù đăng tuyển bằng nhiều kênh nhưng không năm nào địa phương tuyển đủ.

Theo chia sẻ của lãnh đạo các cơ sở giáo dục, đối với Nghị định 140 dù được đặc cách tuyển dụng kèm nhiều điều kiện ưu đãi để lựa chọn giáo viên giỏi về trường giảng dạy, song thực sự không dễ dàng.

Từ năm 2018 đến nay, TPHCM chưa có trường hợp thu hút theo Nghị định 140 về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ đến làm việc, kể cả sinh viên sư phạm.

Lý giải việc này, ông Nguyễn Sỹ Long - Phó phòng Công chức Viên chức (Sở Nội vụ TPHCM) cho biết, do một số nguyên nhân như đối tượng thu hút, tuyển dụng theo Nghị định 140 có trình độ, kết quả học tập xuất sắc; mặt khác số lượng đủ tiêu chuẩn, điều kiện để được thu hút rất ít. Vì vậy, việc phát hiện, bồi dưỡng và tuyển chọn được trường hợp này đòi hỏi nhiều thời gian, nguồn lực, mà tỷ lệ không cao.

Cũng theo ông Long, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ muốn tuyển theo Nghị định 140 là những cá nhân có thành tích học tập, nghiên cứu khoa học xuất sắc nên nhiều cơ hội nhận học bổng để học tập nâng cao trình độ ở trong và ngoài nước.

Các em cũng ưu tiên tập trung học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, chưa quan tâm đến thông tin tuyển dụng và làm việc cho cơ quan, đơn vị thuộc thành phố. Đồng thời, đây là nhóm được tổ chức, doanh nghiệp ngoài khu vực công tìm kiếm, mời gọi làm việc với mức thu nhập hấp dẫn và nhiều cơ hội thăng tiến sự nghiệp.

“Các cơ quan, đơn vị thuộc thành phố khó khăn trong công tác phát hiện, tuyển chọn và giữ chân đội ngũ này do quy định pháp luật về chế độ, chính sách tiền lương, thu nhập hiện hành đối với cán bộ, công, viên chức thấp hơn nhiều so với đơn vị ngoài khu vực công.

Mặt khác, các đơn vị chưa có nhu cầu thu hút do e ngại nguồn tuyển dụng hạn chế; cơ chế, chính sách về tiền lương, thu nhập cũng như môi trường làm việc của khu vực công chưa đủ sức hấp dẫn, giữ chân đội ngũ”, ông Long chia sẻ.

Sở GD&ĐT TPHCM tổ chức thi tuyển viên chức ngành Giáo dục năm học 2023 - 2024. Ảnh: T.G

Khó đáp ứng tiêu chí

Theo ông Nguyễn Bảo Quốc - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM, Nghị định 140 thực hiện chính sách ưu tiên cho những người giỏi, có năng lực. Trên thực tế, để tuyển dụng được đội ngũ này cho ngành Giáo dục rất hiếm và khó bởi Nghị định có những quy định khắt khe.

“Chẳng hạn Nghị định quy định sinh viên tốt nghiệp phải đạt loại xuất sắc, chỉ cần một học kỳ không đạt cũng trượt vòng sơ tuyển. Trong thời gian học THPT, thí sinh phải có học lực loại giỏi, đạt từ giải Ba trở lên trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, quốc gia… Những quy định như vậy, ít ứng viên nộp hồ sơ đạt được”, ông Quốc chia sẻ.

Tại tỉnh Quảng Ngãi, năm học này, ngành Giáo dục tuyển dụng gần 1.200 chỉ tiêu giáo viên. Địa phương ưu tiên tuyển dụng sinh viên xuất sắc về dạy học các cấp học bằng hình thức xét tuyển theo Nghị định 140. Đầu tháng 7/2023, Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ngãi thông báo tuyển dụng 99 giáo viên diện đặc cách về dạy học tại nhiều trường trực thuộc sở (từ trường ở miền núi đến đồng bằng).

Ông Nguyễn Ngọc Thái - Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ngãi cho biết, những năm trước đây, Quảng Ngãi có cơ chế, chính sách riêng để thu hút đội ngũ giáo viên giỏi về tỉnh giảng dạy.

Sau khi chính sách này hết hiệu lực, địa phương chuyển sang thu hút giáo viên giỏi theo Nghị định 140. Thực tế, những đãi ngộ quy định trong Nghị định này giúp ngành Giáo dục tuyển chọn được những người giỏi. Hơn nữa, nó trở thành động lực cho học sinh phấn đấu vào ngành sư phạm ngay từ khi học THPT…

Tuy nhiên, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ngãi cũng chia sẻ, Nghị định 140 đặt ra tiêu chí khá cao nên tổ chức thực hiện tuyển dụng khó khăn. Chẳng hạn năm 2022, Quảng Ngãi chỉ tuyển được một giáo viên diện này.

Năm nay, sau khi ban hành thông báo tuyển dụng giáo viên theo chính sách thu hút năm 2023 tại các cơ sở giáo dục phổ thông công lập trực thuộc, sở nhận được 6 hồ sơ theo chính sách thu hút và đã chuyển thông tin sang Sở Nội vụ tỉnh để thực hiện các bước theo quy định.

“Một số tiêu chí của Nghị định 140 rất cao. Chẳng hạn đòi hỏi sinh viên 4 năm có thành tích xuất sắc, tuy nhiên khi các em chuyển từ phổ thông vào đại học, ở học kỳ I chưa quen với môi trường học tập nên kết quả khó đạt. Qua nắm bắt, các hồ sơ nộp thuộc diện tốt nghiệp xuất sắc nhưng lại có một học kỳ không đạt và đa phần rơi vào học kỳ đầu tiên đại học.

Ngoài ra, giáo viên được tuyển theo diện thu hút phải đạt các giải thi học sinh giỏi cấp tỉnh trở lên cũng rất khó. Nếu được, đề nghị giảm một vài tiêu chí để phù hợp nhu cầu tuyển dụng hiện nay”. - Ông Nguyễn Ngọc Thái - Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ngãi

Hồ Phúc