Tuyển sinh lớp 10 ở Hà Nội: Khuyến khích xây dựng thư viện số về đề thi

Thí sinh dự thi vào lớp 10 tại Hà Nội năm 2024. Ảnh: Quang Vinh.

Dự thảo Thông tư sửa đổi Bộ GDĐT xây dựng có 2 phương thức tuyển sinh lớp 10 THPT gồm xét tuyển và thi tuyển. Với phương thức xét tuyển, căn cứ là kết quả rèn luyện và học tập các năm học chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS hoặc chương trình giáo dục thường xuyên cấp THCS của đối tượng tuyển sinh.

Còn với phương thức thi tuyển, số lượng môn thi dự kiến là 3, bao gồm Toán, Ngữ văn và một môn thi thứ 3 hoặc bài thi tổ hợp do Sở GDĐT lựa chọn, công bố trước ngày 31/3 hàng năm. Cấu trúc đề thi và hình thức thi, các môn thi trắc nghiệm sẽ bổ sung dạng thức mới như trắc nghiệm đúng/sai và trắc nghiệm trả lời ngắn, yêu cầu học sinh tô vào các ô tương ứng với đáp án của mình. Đặc biệt, môn Ngữ văn sẽ không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa (SGK) để tránh học tủ, bám sát tinh thần của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (GDPT mới). Nhìn chung cấu trúc đề thi và thời gian làm bài thi do các sở quyết định.

Kỳ thi dự kiến tổ chức vào tháng 6/2025. Những thay đổi này nhằm đánh giá toàn diện năng lực học sinh, phù hợp với mục tiêu của Chương trình GDPT 2018, đồng thời tạo điều kiện cho các địa phương linh hoạt trong việc tổ chức tuyển sinh.

Ở mùa tuyển sinh 2023- 2024, cả nước có 55/63 tỉnh, thành trên cả nước tổ chức thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT. Trong 55 tỉnh, thành tổ chức thi tuyển có 11 tỉnh, thành kết hợp thi tuyển và xét học bạ. Một số tỉnh như Long An, An Giang, Hải Dương lựa chọn phương án thi 2 môn Toán, Ngữ văn bắt buộc và môn thứ 3 lựa chọn ngẫu nhiên. Tuy nhiên, kể từ năm 2021 trở lại đây, cả 3 địa phương nói trên đều lựa chọn Tiếng Anh là môn thi thứ 3.

Tại Hà Nội, thời điểm này nhiều trường THPT tư thục đã chốt lịch tuyển sinh năm 2025. Theo đó, đại đa số các trường sẽ nhận hồ sơ tuyển sinh từ tháng 2/2025. Trước đó, một số trường đã công bố sớm lịch nhận hồ sơ tuyển sinh lớp 10 từ tháng 12/2024. Mùa tuyển sinh 2024, Sở GDĐT Hà Nội không cho phép các trường tư thục được tổ chức kỳ thi tuyển sinh riêng mà chỉ được xét học bạ hoặc kết quả kỳ thi lớp 10 công lập. Phương án xét tuyển học bạ được tất cả các trường áp dụng, đồng thời có hơn 40 trường sử dụng thêm kết quả thi lớp 10 THPT công lập của Hà Nội. Tuy nhiên, trên thực tế, các trường vẫn tổ chức kiểm tra đánh giá năng lực hoặc kết hợp phương thức phỏng vấn, xét tuyển tài năng để đảm bảo chất lượng đầu vào.

Thời điểm hiện tại, đã gần hết học kỳ I năm học 2024-2025, học sinh lớp 9 ở nhiều địa phương vẫn chưa biết phương án tuyển sinh lớp 10 năm học 2025-2026. Môn thi cũng chưa công bố. Trong khi điểm khác so với các năm trước, đây là kỳ tuyển sinh lớp 10 đầu tiên đối với học sinh tốt nghiệp THCS theo chương trình GDPT 2018. Ít nhiều học sinh, phụ huynh và cả giáo viên đều thấp thỏm, mong được chủ động ôn tập.

Nhằm giúp các nhà trường, học sinh chủ động chuẩn bị cho kỳ thi, Sở GDĐT Hà Nội đã sớm công bố cấu trúc định dạng đề thi và đề minh họa của 7 môn, gồm: Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, Tin học, Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý, Giáo dục công dân. Nội dung đề thi minh họa có sự tăng cường hợp lý một số yếu tố liên quan đến ứng dụng thực tiễn nhằm từng bước tiệm cận định hướng đánh giá năng lực, phù hợp với mục tiêu, yêu cầu phát triển năng lực phẩm chất người học.

Thông tin về kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tới đây, ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GDĐT Hà Nội cho biết, căn cứ cấu trúc định dạng đề thi kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2025 - 2026, Sở GDĐT Hà Nội đề nghị, các phòng GDĐT chỉ đạo, hướng dẫn các nhà trường tăng cường xây dựng ngân hàng câu hỏi, ma trận đề kiểm tra theo yêu cầu cần đạt của môn học và tổ chức cho học sinh tập dượt kỹ; khuyến khích các nhà trường xây dựng thư viện số về đề kiểm tra nhằm tăng cường sự trao đổi, hỗ trợ lẫn nhau. Theo ông Cương, nhằm khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn, đối với môn Ngữ văn, trong quá trình kiểm tra, đánh giá, các nhà trường tránh sử dụng những văn bản, đoạn trích đã được học trong sách giáo khoa để làm ngữ liệu kiểm tra, đánh giá năng lực đọc hiểu và viết trong các đề kiểm tra định kỳ.

Đặc biệt, Sở GDĐT Hà Nội đang khẩn trương nghiên cứu, xây dựng phương án thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025 - 2026, trình UBND thành phố để công bố trong thời gian sớm nhất.

Dung Hòa