Tuyến vành đai 4 TP.HCM sẽ tạo động lực thúc đẩy phát triển vùng Đông Nam Bộ
Chiều ngày 16/6, trong phiên thảo luận tổ tại Kỳ họp Quốc hội, các đại biểu đã nhất trí cao về sự cần thiết đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 4 TP.HCM, khẳng định đây là dự án có ý nghĩa chiến lược cấp quốc gia, giữ vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội không chỉ cho TP.HCM mà còn cho toàn vùng Đông Nam Bộ.
Phát biểu tại tổ, Đại biểu Quốc hội Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) nhấn mạnh tuyến đường Vành đai 4 TP.HCM là công trình có tính chiến lược và cấp thiết, có tác động toàn diện đến kết nối hạ tầng, giao thông và đô thị hóa khu vực.
Theo đại biểu, tuyến đường không chỉ giúp giảm áp lực giao thông nội đô TP.HCM mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả logistics, khai thác tiềm năng đất đai dọc tuyến và thúc đẩy quá trình đô thị hóa.
Đặc biệt, tuyến Vành đai 4 còn mang ý nghĩa an ninh - quốc phòng, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế liên tỉnh và hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông theo định hướng tại Đại hội XIII và các Nghị quyết của Bộ Chính trị.
Tuy nhiên, đại biểu Sùng A Lềnh cũng bày tỏ lo ngại về các vấn đề liên quan đến giải phóng mặt bằng và tái định cư, đặc biệt tại hai địa phương có diện tích thu hồi đất lớn là Long An và Đồng Nai. Ông đề nghị cần bổ sung cơ chế giám sát chặt chẽ trong quá trình thực hiện, bảo đảm tính minh bạch, công bằng trong bồi thường và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng.
Ông nhấn mạnh: “Người dân cần được hỗ trợ sinh kế bền vững, được đào tạo nghề, tạo việc làm trong các khu công nghiệp. Việc tái định cư phải đi đôi với việc ổn định cuộc sống và cơ hội phát triển dài hạn”.
Ngoài ra, ông đề xuất thành lập Ban giám sát độc lập có sự tham gia của đại diện cộng đồng và các tổ chức xã hội để giám sát xuyên suốt toàn bộ quy trình bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đồng thời, kêu gọi tăng cường minh bạch trong áp dụng các cơ chế đặc thù như miễn thủ tục khai thác mỏ, chỉ định thầu chỉ nên thực hiện trong trường hợp thật sự cần thiết và phải được công khai.

Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM)
Tại phiên thảo luận, Đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) cũng nhấn mạnh tính cấp thiết phải sớm thông qua chủ trương đầu tư dự án Vành đai 4 TP.HCM, đồng thời kiến nghị áp dụng các cơ chế đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai.
Theo đại biểu Ngân, toàn tuyến Vành đai 4 có tổng chiều dài khoảng 159 km, kéo dài tới 207 km nếu tính thêm đoạn qua tỉnh Bình Dương.
Tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 120.000 tỷ đồng, trong đó khoảng 70.000 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước (30.000 tỷ từ Trung ương và 40.000 tỷ từ các địa phương). Phần còn lại khoảng 50.000 tỷ đồng sẽ được huy động thông qua hình thức đối tác công tư (PPP).
Trước áp lực tài chính lớn, ông đề xuất cho phép các địa phương giữ lại toàn bộ nguồn thu từ tiền sử dụng đất để tái đầu tư vào dự án, giảm gánh nặng ngân sách.
Về mặt cơ chế, đại biểu Ngân cho rằng Chính phủ đã đề xuất một khung chính sách tương đối đầy đủ. Tuy nhiên, để tạo đột phá, cần mạnh dạn kế thừa và mở rộng các cơ chế đã được áp dụng thành công tại các dự án hạ tầng trọng điểm, đặc biệt là các tuyến cao tốc quốc gia. Việc tinh giản thủ tục, tăng cường tính chủ động cho địa phương sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả đầu tư.
Ngoài ra, đại biểu Trần Hoàng Ngân lưu ý rằng tuyến đường Vành đai 4 cần được triển khai đồng bộ với các quy hoạch giao thông hiện hành, đặc biệt là kết nối giữa các phương thức vận tải như đường bộ, đường sắt và hàng không. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của các điểm trung chuyển liên kết để tối ưu hóa hệ sinh thái giao thông - logistics của toàn vùng.
Bên cạnh đó, ông cũng đề xuất cần sử dụng các địa danh theo Nghị quyết 202 của Quốc hội trong thuyết minh và văn kiện dự án để đảm bảo tính thống nhất và thuận lợi trong công tác quản lý.