Tỷ lệ nữ ứng cử đại biểu Quốc hội, HĐND chưa đạt 35%: Không xử lý trách nhiệm người đứng đầu

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải phát biểu

Trước đó, tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho biết: Có ý kiến đề nghị ghép một số bước trong quy trình hiệp thương; tổ chức hội nghị hiệp thương theo hình thức trực tuyến; hoặc trực tiếp kết hợp với trực tuyến; lựa chọn đại diện một số Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã tham gia hội nghị hiệp thương do số lượng cấp xã rất nhiều.

Bà Nguyễn Thanh Hải cho biết, các hội nghị hiệp thương có yêu cầu quan trọng là phải đảm bảo tính dân chủ, tính đại diện của các cơ quan, tổ chức cũng như sự lãnh đạo toàn diện của Đảng. Do đó, việc thực hiện đầy đủ các bước theo quy định là rất cần thiết. Bên cạnh đó, vấn đề bảo đảm an toàn, an ninh mạng hiện chưa có sự chuẩn bị chắc chắn nên việc tổ chức hội nghị hiệp thương trực tuyến cần tiếp tục được nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng trong thời gian tới, vì vậy xin được giữ như quy định hiện hành.

Tất cả Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã cần tham gia các hội nghị hiệp thương cấp tỉnh vì liên quan đến cơ cấu, thành phần người ứng cử và việc chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác bầu cử ở xã.

Về cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu (các điều 7, 8, 9), tiếp thu ý kiến đại biểu, về việc bổ sung cụm từ "đặc điểm, cơ cấu dân tộc" tại Điều 9 và quy định như sau: "Số lượng người ứng cử là người dân tộc thiểu số được xác định phù hợp với đặc điểm, cơ cấu dân tộc và tình hình cụ thể của từng địa phương".

Đối với các ý kiến liên quan đến các cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu cụ thể; tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách; tăng số lượng đại biểu đang cư trú và làm việc tại địa phương; tỷ lệ đại biểu ở trung ương và ở địa phương,… căn cứ chủ trương của cấp có thẩm quyền, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành Nghị quyết về số lượng, cơ cấu, thành phần đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2026-2031.

Các đại biểu ấn nút điện tử biểu quyết thông qua dự thảo luật

Về trách nhiệm giới thiệu ứng cử viên đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp là phụ nữ và việc Hội LHPN Việt Nam cũng như các tổ chức chính trị - xã hội tham gia vào việc xây dựng dự kiến cơ cấu, thành phần, bà Nguyễn Thanh Hải cho biết: Tại Điều 9, dự thảo luật đã quy định việc phải "thống nhất ý kiến với Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam" khi xây dựng dự kiến cơ cấu; sau khi sắp xếp, các tổ chức chính trị - xã hội trong đó Hội LHPN Việt Nam sẽ là tổ chức thành viên trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nên có thể tham gia ý kiến về các vấn đề này.

Về tỷ lệ nữ ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân và chế tài xử lý người đứng đầu cấp ủy địa phương nếu không đảm bảo đạt tỷ lệ này, Ủy ban Công tác đại biểu cho rằng: Luật hiện hành quy định tỷ lệ này ít nhất là 35% nên các địa phương có thể giới thiệu ở tỷ lệ cao hơn. Còn việc trúng cử của các nữ ứng viên phụ thuộc vào sự tín nhiệm của cử tri. Do đó, việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi tỷ lệ này không đạt là chưa thật sự phù hợp.

Tuy nhiên, Ủy ban Công tác đại biểu ghi nhận ý kiến này để tham mưu cơ quan có thẩm quyền tiếp tục có các biện pháp để tăng cường năng lực, chất lượng nhân sự nữ được giới thiệu ứng cử.

Về các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương (các điều 22, 24, 25), việc bổ sung đại diện Hội LHPN trong Ủy ban bầu cử ở tỉnh và bổ sung đại diện Ban Công tác Mặt trận Tổ quốc là thành viên của Tổ bầu cử (Điều 25), bà Nguyễn Thanh Hải cho rằng, sau khi sắp xếp lại hệ thống chính trị, Hội liên hiệp phụ nữ tỉnh trực thuộc Mặt trận Tổ quốc tỉnh sẽ có điều kiện đóng góp vào hoạt động của Ủy ban bầu cử thông qua vai trò của Mặt trận Tổ quốc tỉnh.

Các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương đều đã có thành phần đại diện Mặt trận Tổ quốc; riêng Tổ bầu cử không quy định cụ thể thành phần Ban Mặt trận Tổ quốc vì Tổ bầu cử tại một số cơ quan, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang… không có thành phần này nhưng trong Luật quy định có sự tham gia của tổ chức chính trị - xã hội và thực tế luôn có sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc nếu tại địa bàn bầu cử có tổ chức này.

Kết quả biểu quyết tại nghị trường Quốc hội

PVH