UAE và Israel ký hiệp định hòa bình lịch sử với Mỹ làm trung gian

Nguồn tin từ Nhà Trắng của Reuters cho biết theo thỏa thuận này, Israel đồng ý đình chỉ áp dụng chủ quyền đối với các khu vực thuộc Bờ Tây mà nước này muốn sáp nhập.

Các quan chức Nhà Trắng cho biết thỏa thuận hòa bình này là kết quả của quá trình đàm phán kéo dài giữa Israel, UAE và Mỹ với vai trò trung gian.

Thỏa thuận đã được ký kết trong cuộc điện đàm hôm 13/8 giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Thái tử Abu Dhabi Sheikh Mohammed Bin Zayed.

Trong tuyên bố, thái tử Abu Dhabi cho biết Israel đã đồng ý ngừng sáp nhập, đổi lại UAE và Israel "đồng ý hợp tác và thiết lập lộ trình hướng tới gây dựng mối quan hệ song phương".

Tổng thống Trump nhận được tràng pháo tay tại Nhà Trắng sau khi thông báo Israel và UAE đã đạt được thảo thuận hòa bình lịch sử hôm 13/8. Ảnh: Reuters.

Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman cho biết "việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và UAE sẽ giúp cho Israel mạnh mẽ hơn và an toàn hơn, cũng có thể sẽ đưa tới những cơ hội thú vị khác và khiến cho Israel, các nước láng giềng và toàn bộ khu vực Trung Đông ngày càng thịnh vượng".

Hiệp định hòa bình này được gọi là Hiệp định Abraham, là thỏa thuận hòa bình đầu tiên kể từ khi Israel và Jordan ký hiệp ước hòa bình vào năm 1994. Hiệp định Abraham cũng mang lại thành công trong chính sách đối ngoại cho Tổng thống Trump, nhằm giúp ông ghi điểm trong chiến dịch tái tranh cử vào tháng 11.

Các quan chức Nhà Trắng cho biết Jared Kushner - cố vấn cấp cao, con rể của ông Trump - cùng Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman và đặc phái viên Trung Đông Avi Berkowitz đều tham gia sâu vào quá trình đàm phán thỏa thuận này. Ngoài ra, thỏa thuận còn có sự đóng góp của Ngoại trưởng Mike Pompeo và cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Robert O'Brien.

Tuyên bố chung do ba quốc gia đưa ra cho biết ba nhà lãnh đạo đã "đồng ý bình thường hóa hoàn toàn quan hệ giữa Israel và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất".

"Bước đột phá ngoại giao mang tính lịch sử này sẽ thúc đẩy hòa bình ở khu vực Trung Đông, là minh chứng cho tầm nhìn cũng như chính sách ngoại giao táo bạo của ba nhà lãnh đạo, cũng như sự can đảm của Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất và Israel để vạch ra con đường mới, mở ra tiềm năng to lớn trong khu vực", tuyên bố này viết.

Theo Guardian, đối với người Palestine vốn vẫn dựa vào sự ủng hộ của các nước Arab để đấu tranh đòi quyền độc lập, tuyên bố về Hiệp định Abraham được coi là thành công nhưng cũng là thất bại. Tuy hiệp định này ngăn chặn kế hoạch sáp nhập của Israel nhưng trước đó, phía Palestine đã liên tục thúc giục chính phủ các quốc gia Arab không bình thường hóa quan hệ với Israel cho tới khi đạt được thỏa thuận thành lập nhà nước Palestine độc lập.

Brian Hook, quan chức Mỹ phụ trách các vấn đề Iran, cho biết hiệp định hòa bình này giống như "cơn ác mộng" đối với Iran trong việc chống lại Israel tại khu vực Trung Đông.

Các phái đoàn từ Israel và UAE sẽ hội đàm trong thời gian tới để ký một số thỏa thuận song phương liên quan đến đầu tư, du lịch, đường bay thẳng, an ninh, viễn thông và các vấn đề khác, tuyên bố cho biết. Hai nước dự kiến sẽ sớm trao đổi đại sứ và đặt đại sứ quán.

Thủy Tiên