UAV đánh chặn - chiến thuật mới của Ukraine nhằm đối phó UAV cảm tử của Nga

UAV đánh chặn Shark của Ukraine. Ảnh: Army-technology.

Chiến thuật mới đối phó UAV cảm tử của Nga

Theo Đại tá Yurii Ihnat, người phát ngôn truyền thông của Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine, các hệ thống UAV chiến đấu do Ukraine tự phát triển này đã tiêu diệt thành công hơn 100 chiếc UAV dòng “Geran” của Nga.

Trong chương trình “Sự thật Donbass” được phát sóng trên truyền hình gần đây, ông Ihnat đã nhấn mạnh những thành công trong tác chiến chống UAV, đồng thời khẳng định rằng việc sử dụng UAV đánh chặn không còn dừng lại ở giai đoạn thử nghiệm mà đã liên tiếp chứng minh được giá trị thực tiễn trên chiến trường.

Ông nói: “Mấy tháng trước, theo thống kê đã có hơn 100 chiếc UAV ‘Geran-2’ bị bắn hạ theo cách này. Hiện nay, con số đó đã tăng lên nhiều và năng lực của chúng tôi vẫn đang tiếp tục được nâng cao”.

Nhìn về tương lai, ông Ihnat cho biết các quân binh chủng Ukraine sẽ thành lập các đơn vị chuyên trách đánh chặn UAV, phối hợp hiệp đồng tác chiến với các tổ đội hỏa lực cơ động nhằm thiết lập một mạng lưới phòng thủ đa tầng từ tiền tuyến đến hậu phương.

Video ghi lại cảnh UAV đánh chặn của Ukraine tiêu diệt UAV cảm tử Geran-2 của Nga. Nguồn: QQnews.

Tại các đô thị xa tiền tuyến, những cơ sở hạ tầng chiến lược đang trở thành mục tiêu bảo vệ trọng điểm. Đây là những nơi tập trung nhiều cơ sở công nghiệp và hạ tầng dân dụng quan trọng, thường xuyên bị phía Nga tấn công bằng UAV tự sát tầm xa. Việc triển khai các đơn vị UAV đánh chặn tại đây được xem là một biện pháp phòng thủ hiệu quả, linh hoạt và tiết kiệm chi phí.

Ban đầu, các UAV đánh chặn này chủ yếu được sử dụng để đối phó với các UAV trinh sát của Nga. Tuy nhiên, với kinh nghiệm thực chiến và nền tảng công nghệ ngày càng phát triển, Ukraine hiện đã có thể đối phó hiệu quả với cả các dòng UAV “Geran” và “Shahed” – những loại thường được Nga sử dụng trong các đợt sử dụng UAV tấn công ồ ạt nhằm vào các thành phố Ukraine.

Đáng chú ý, một số mẫu UAV đánh chặn của Ukraine đã đạt đến trình độ tự chủ tác chiến, có khả năng phát hiện và tiêu diệt UAV đối phương mà không cần con người điều khiển trực tiếp. Tiến bộ này đánh dấu một bước đột phá lớn trong lĩnh vực tác chiến không người lái của Ukraine, đồng thời thể hiện sự thành thục ngày càng rõ nét trong công nghệ phòng ngự tự chủ.

Binh sĩ Ukraine chuẩn bị phóng UAV đánh chặn. Ảnh: QQnews.

Cùng với việc chiến tranh tiếp diễn, Ukraine không ngừng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực phòng không, ngày càng dựa vào các giải pháp trong nước linh hoạt và có khả năng mở rộng như UAV đánh chặn. Những hệ thống này đang giúp lấp đầy các khoảng trống của mạng lưới phòng không truyền thống, đồng thời có thể trở thành hình mẫu tham khảo cho các quốc gia khác trong việc đối phó với các mối đe dọa từ UAV trong tương lai.

Những loại UAV đánh chặn tiêu biểu được sử dụng

Hiện nay, quân đội Ukraine đã phát triển và triển khai một số loại UAV đánh chặn nội địa nhằm đối phó với các UAV cảm tử như Shahed-136/Geran-2 của Nga. Đây là một xu hướng mới, mang tính linh hoạt, chi phí thấp và dễ triển khai hơn so với các hệ thống phòng không truyền thống. Dưới đây là một số loại UAV đánh chặn tiêu biểu mà Ukraine đã sử dụng hoặc đang phát triển:

1. RAM II (UAV Kamikaze nhưng chuyển sang vai trò đánh chặn). Xuất xứ: Liên doanh giữa Ukrspecsystems và Cviat Robotics.

UAV đánh chặn RAM II. Ảnh: Army-technology.

Tính năng: Ban đầu là UAV cảm tử, nhưng đã được cải tiến để làm nhiệm vụ đánh chặn; có khả năng truy đuổi và đánh trúng các UAV như Shahed-136.

Ưu điểm: Tốc độ cao, linh hoạt; dễ sản xuất và dễ sử dụng. Nhược điểm: Phải hy sinh UAV để đánh chặn mục tiêu.

2. UAV “Interceptor”– loại UAV đánh chặn có thể tái sử dụng do các kỹ sư Ukraine phát triển.

Tính năng: Có thể mang lưới hoặc vật thể để va chạm vật lý trực tiếp với UAV đối phương; một số mẫu trang bị hệ thống AI điều hướng, cho phép tự chủ tác chiến; có thể tái sử dụng nếu không bị phá hủy trong quá trình đánh chặn.

Chức năng đặc biệt: Một số phiên bản sử dụng hệ thống "định vị thụ động", không phát ra tín hiệu radar, khó bị phát hiện; có khả năng bay theo đàn (swarm) để săn UAV cảm tử.

UAV đánh chặn có thể tái sử dụng nhiều lần “Interceptor”. Ảnh: Army-technology.

3. Shark & Mini Shark (phiên bản UAV đa nhiệm của nhà sản xuất Ukrspecsystems).

Ban đầu là UAV trinh sát, nhưng đã được tích hợp thêm module đánh chặn; được trang bị hệ thống định vị quang-điện tử và cảm biến phát hiện UAV, có thể kết hợp với AI để tự động định hướng mục tiêu. Một số nguyên mẫu đang thử nghiệm dùng lưới hoặc đạn nổ nhỏ để đánh chặn UAV Nga.

4. Aerodrone với tính năng đánh chặn (phiên bản nâng cấp của Leleka-100), được chuyển đổi từ UAV giám sát sang UAV chống UAV.

Tính năng: Có khả năng theo dấu UAV cảm tử bay thấp. Sử dụng cách va chạm trực tiếp hoặc mang đầu đạn nổ nhỏ để đánh chặn.

UAV cảm tử Geran-2 của Nga, mục tiêu đánh chặn của quân đội Ukraine. Ảnh: QQnews.

5. “DJI Frankenstein” – UAV thương mại cải tiến để đánh chặn; hoán cải từ UAV dân dụng (như DJI Mavic, DJI Matrice). Sử dụng trong tình huống khẩn cấp hoặc ở hậu phương xa tiền tuyến.

Phương thức đánh chặn: Gắn lưới, đinh hoặc lượng chất nổ nhỏ. Bay tầm thấp, bám theo UAV đối phương và phá hủy bằng va chạm.

6. UAV “Hunter-Killer” dựa trên AI – đang phát triển, dựa vào các nền tảng AI nội địa do các công ty Ukraine khởi nghiệp phát triển.

Tính năng tương lai: Phát hiện UAV qua tín hiệu điện tử hoặc hình ảnh nhiệt; hoạt động độc lập mà không cần điều khiển từ xa; có khả năng “học máy” để phân biệt giữa UAV dân sự và UAV cảm tử.

Thu Thủy