UAV giá rẻ của Nga bào mòn sức chiến đấu của quân đội Ukraine bằng cách nào?
Khi cuộc xung đột bước sang tháng thứ 17, Nga đã tăng cường sử dụng các UAV cảm tử giá rẻ có năng lực rất lớn nhằm phá hủy thiết bị quân sự của Ukraine.
Theo hãng tin Reuters, các binh sĩ Ukraine cho hay UAV Lancet của Nga là mối đe dọa ngày càng lớn đối với khu vực tiền tuyến của Ukraine. Việc đánh chặn UAV không hề dễ dàng.
Nhiều video lan truyền trên những nền tảng xã hội ủng hộ Nga hồi tháng 5 cho thấy, UAV Lancet đã làm hư hại, hoặc phá hủy các thiết bị có giá trị lớn do phương Tây viện trợ cho Ukraine như xe tăng Leopard 2, và pháo tự hành Caesar.
"Hồi mùa xuân, họ không sử dụng UAV Lancet thường xuyên như bây giờ", xạ thủ điều khiển pháo tự hành Bohdan có mật danh Doc (35 tuổi) hoạt động gần Avdiivka trên tiền tuyến Donetsk nói với Reuters.
Theo ông Samuel Bendett, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, Bộ Quốc phòng Nga đã tăng cường sản xuất UAV Lancet giá rẻ để đối phó với các thiết bị quân sự giá trị cao mà phương Tây cung cấp cho Ukraine.
Ông Bendett cho hay, một UAV Lancet có giá khoảng 3 triệu rúp (khoảng 35.000 USD). Để so sánh, theo các nhà phân tích, một tên lửa S-300 của Nga có giá ít nhất là vài trăm nghìn USD. Trong khi, một chiếc xe tăng Leopard 2 trị giá hàng triệu USD.
UAV Lancet là thiết bị sử dụng một lần, và tự phá hủy khi va chạm. Do đó, ông Bendett cho rằng, UAV này chỉ có thể khả thi để sử dụng lâu dài, nếu như chi phí sản xuất vẫn được giữ ở mức vài chục nghìn USD.
Ông Yuriy Sak, cố vấn Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, thừa nhận việc Nga tăng cường sử dụng UAV Lancet đã tạo ra nhiều khó khăn. "Mỗi ngày chúng tôi bắn hạ ít nhất 1 – 2 chiếc Lancet. Nhưng tỷ lệ đánh chặn không phải lúc nào cũng là 100%", ông Sak nói. Theo ông, UAV Lancet mang theo lượng thuốc nổ tương đối nhỏ từ 1,5 - 5kg.
Dù sức mạnh tấn công không bằng đạn pháo, tên lửa, song Lancet có thể gây sát thương đáng kể. Ngoài ra, Lancet được phi công điều khiển trong thời gian thực, khác với UAV Shahed-136 do Iran sản xuất cũng được Nga sử dụng rộng rãi ở Ukraine. Shahed-136 bay đến vị trí tấn công đã được lập trình sẵn, và không thể thay đổi lịch trình khi đang bay.
Mối đe dọa thực sự
Ông Bendett cho biết, mẫu UAV Lancet mới nhất là Lancet 3 có thể bay xa tới 50km. Phạm vi này giúp Lancet có khả năng tấn công các mục tiêu sâu phía sau phòng tuyến Ukraine. Khả năng bay lảng vảng và sau đó đuổi theo mục tiêu khiến Lancet trở thành mối đe dọa đối với các thiết bị giá trị như xe tăng, pháo tự hành, và hệ thống phóng tên lửa của Ukraine.
Một trong những phương tiện quân sự của Ukraine có nguy cơ cao nhất bị Lancet tấn công là pháo phản lực bắn loạt tự hành BM-21 Grad.
Các UAV như Lancet với khả năng bay thấp và chậm còn dễ gây ra nhầm lẫn cho các hệ thống phòng không truyền thống, được chế tạo để đánh chặn mục tiêu di chuyển nhanh hơn.
Theo ông Sak, lưới hoặc lồng kim loại có thể hạn chế thiệt hại do Lancet gây ra. Nhưng cách phòng thủ tốt nhất là súng chống UAV tự động được trang bị radar, và các hệ thống tác chiến điện tử. Ông cho rằng, Ukraine rất cần các đồng minh ủng hộ những hệ thống chống UAV. Hiện tại, binh sĩ Ukraine buộc phải cố gắng bắn hạ Lancet bằng các loại vũ khí nhỏ.
"Chuyện bắn hạ UAV bay với tốc độ 100 km/h bằng các loại vũ khí nhỏ là không hề dễ dàng", ông kết luận.