UAV giá rẻ trở thành 'sát thủ' hủy diệt khí tài triệu đô thế nào?

Việc sản xuất máy bay không người lái (UAV), FPV có khả năng tấn công cảm tử đang gia tăng nhanh chóng. Có lý do chính đáng cho điều đó. Hiện tại, Ukraine đang sản xuất khoảng 200.000 UAV, FPV mỗi tháng, gấp mười lần so với đầu năm 2024. Những vũ khí giá rẻ và có khả năng cơ động cao này đang chứng tỏ là "sát thủ" của xe tăng, tiêu diệt các phương tiện bọc thép trị giá hàng triệu USD với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ.

Khi bắt đầu cuộc xung đột, cả quân đội Ukraine và Nga đều dựa vào pháo binh truyền thống và xe bọc thép. Tuy nhiên, hiện nay, những UAV, FPV nhỏ gọn đã trở thành vũ khí chiếm ưu thế trên chiến trường.

UAV tác động đến chiến thuật sử dụng xe tăng

Sự xuất hiện của UAV giá rẻ đã thay đổi hoàn toàn chiến thuật sử dụng xe tăng. Cả hai bên đã triển khai một lượng lớn UAV trinh sát và UAV tấn công cảm tử, biến nhiều khu vực chiến trường thành "vùng cấm" đối với xe bọc thép.

Xe tang từng là xương sống của các chiến dịch tấn công, nhưng giờ đây buộc phải hoạt động ở khoảng cách xa hơn so với chiến tuyến, do nguy cơ bị phát hiện và tiêu diệt trước khi có cơ hội tham chiến. Mặc dù xe tăng là một trong những phương tiện chiến đấu được bảo vệ tốt nhất nhưng chiến tranh hiện đại đã phát triển nhiều cách để tiêu diệt chúng một cách hiệu quả.

Ukraine đang sản xuất khoảng 200.000 UAV, FPV mỗi tháng, gấp mười lần so với đầu năm 2024. (Ảnh: United24media

Chiến thuật UAV đối đầu với xe tăng

Vào tháng 2/2025, UNITED24 Media đã có dịp theo sát hoạt động của Code 9.2 - một đơn vị trinh sát thuộc Lữ đoàn 92 của Ukraine hoạt động tại khu vực Kursk. Đơn vị này đã trực tiếp trình diễn chiến thuật chiến đấu bằng UAV, cho thấy cách tiếp cận chính xác và có hệ thống để tiêu diệt xe tăng Nga.

Sheva, một phi công UAV thuộc Code 9.2, cho biết: "FPV có thể phá hủy bánh xe của xe bọc thép hoặc làm hỏng hệ thống xích của xe tăng. Đối phương có thể sửa chữa chúng, nhưng mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo chúng không thể tái sử dụng".

Khi một xe tăng bị vô hiệu hóa, kíp lái thường phải rời khỏi xe và tìm nơi ẩn náu, đặc biệt là trên các cánh đồng trống nơi phần lớn các trận chiến ở Ukraine diễn ra. Điều này khiến chiếc xe tăng bị bỏ lại trên chiến trường, trở thành mục tiêu dễ dàng cho các đợt tấn công tiếp theo.

Lúc này, UAV trinh sát sẽ được triển khai để định vị và đánh giá tình trạng của phương tiện. Nếu xe tăng vẫn nguyên vẹn nhưng không thể di chuyển, một UAV trang bị bom sẽ được điều đến để kết liễu mục tiêu bằng một đòn tấn công hủy diệt. Những UAV loại này có thể mang theo mìn chống phương tiện cỡ lớn, có khả năng phát nổ trước khi va chạm, xuyên qua các điểm yếu nhất của xe tăng. Những cuộc tấn công hiệu quả nhất là nhắm vào băng đạn tự động nằm dưới tháp pháo, nơi chứa các viên đạn 125mm. Khi bị kích nổ, chúng có thể gây ra một vụ nổ thảm khốc, thổi bay tháp pháo lên không trung.

Để minh họa: Tàn dư của xe tăng T-72 của Nga ở Ukraine (Ảnh: Getty Images)

Sự chênh lệch chi phí giữa UAV và xe tăng

Xe tăng T-72, loại xe tăng phổ biến nhất trong cuộc xung đột Nga - Ukraine, có giá dao động từ vài trăm nghìn đến hàng triệu USD, tùy thuộc vào mức độ hiện đại hóa. Ngược lại, một UAV có thể vô hiệu hóa hoặc làm hỏng chiếc T-72 chỉ tốn khoảng 400 USD.

Tuy nhiên, Sheva thừa nhận rằng dù rất hiệu quả nhưng UAV, đặc biệt là loại có thể mang bom vẫn chịu tổn thất đáng kể. "Chúng thường bị bắn hạ. Chúng là những mục tiêu lớn. Nếu viên đạn trúng vào pin, nó sẽ bốc cháy, thế là xong", Sheva cho biết.

Dẫu vậy, tính kinh tế của chiến tranh UAV vẫn bù đắp được tổn thất này. Chỉ trong một đêm, Code 9.2 đã thực hiện khoảng 10 nhiệm vụ và tiêu diệt thành công hai xe tăng Nga.

UAV, thế cân bằng và sự suy giảm của xe tăng

Trước khi xung đột với Nga, Ukraine chỉ có dưới 10 công ty sản xuất UAV, chủ yếu phục vụ mục đích trinh sát và nông nghiệp. Đến đầu năm 2025, con số này đã vượt quá 200, một số ước tính còn công bố con số bất ngờ 500 nhà sản xuất, bao gồm cả các xưởng nhỏ và nhóm tình nguyện.

Chính phủ Ukraine, với tư cách là khách hàng lớn nhất, đã hỗ trợ ngành công nghiệp UAV bằng cách nới lỏng quy định nhập khẩu và tài trợ sản xuất hàng loạt. Nhờ đó, UAV ngày càng rẻ hơn và tiên tiến hơn, tràn ngập chiến trường.

Ukraine hiện sản xuất 200.000 UAV, FPV mỗi tháng. Một UAV đơn lẻ có thể không đủ sức phá hủy hoàn toàn một xe tăng, nhưng nhiều đòn tấn công có thể làm tê liệt hoặc loại bỏ phương tiện này với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với việc chế tạo hoặc tân trang xe tăng.

Thế Hải (Theo United24media)