UAV phát hiện công trình 4.000 năm 'như thời hiện đại'

Theo Sicence Alert, một cuộc khảo sát sử dụng máy bay không người lái (UAV) ở Mexico trên vùng đất nổi tiếng với các di tích của người Maya đã hé lộ một công trình vĩ đại còn lâu đời hơn đế chế này hàng thế kỷ.

Đó là một mạng lưới kênh rạch và ao hồ nhân tạo có độ phức tạp cao, trải rộng trên diện tích lên tới 42 km2.

Hình ảnh Google Earth cho thấy dấu vết các cấu trúc cổ đại lẫn giữa các bụi cây cỏ và đồng ruộng - Ảnh: SCIENCE ADVANCES

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà nhân chủng học Eleanor Harrison-Buck từ Đại học New Hampshire (Mỹ) đã nghiên cứu cụ thể hơn địa điểm thông qua dữ liệu vệ tinh Google Earth kết hợp với các khảo sát thực địa.

Viết trên tạp chí khoa học Science Advances, họ kết luận rằng công trình độc đáo này là một ngư trường khổng lồ.

Những người cổ đại nơi đây đã dùng những con kênh có kết cấu phức tạp và ao hồ nhân tạo này để bẫy cá một cách khéo léo

Mạng lưới kênh đào, ao hồ phức tạp trải rộng trên diện tích lên đến 42 km2 - Ảnh: SCIENCE ADVANCES

Các cuộc khai quật trên mặt đất đã cung cấp một số bằng chứng mà các nhà khảo cổ có thể xác định niên đại thông qua đồng vị carbon phóng xạ.

Kết quả cho thấy ngư trường này đã được sử dụng từ khoảng năm 2000 trước Công nguyên cho đến năm 200 sau Công nguyên.

Đó là niên đại gây sốc, bởi vào thời điểm 4.000 năm về trước, đời sống con người ở hầu hết các nơi trên thế giới hãy còn gói gọn trong các bộ lạc sơ khai.

Niên đại đó cũng cho thấy công trình này được xây dựng tận 700 năm trước khi Đế chế Maya lên ngôi trong khu vực.

"Đối với Trung Mỹ nói chung, chúng ta có xu hướng coi sản xuất nông nghiệp là động lực của nền văn minh, nhưng nghiên cứu này cho chúng ta biết rằng không chỉ có nông nghiệp mà còn có khả năng đánh bắt hàng loạt các loài thủy sinh" - TS Harrison-Buck giải thích.

Điều này có nghĩa rằng sự bùng nổ của văn minh Maya có thể không chỉ nhờ nông nghiệp phát triển trong khu vực dẫn đến dư thừa nông sản để buôn bán, mà việc đánh cá cũng có thể góp phần.

Quy mô của mạng lưới kênh đào, ao hồ này cho thấy nó được sử dụng để đánh bắt số lượng lớn trên quy mô công nghiệp như người hiện đại.

Kỹ thuật xây dựng của người xưa đối với công trình này cũng khiến các nhà khoa học hết sức kinh ngạc.

Họ đã đào các kênh một cách tinh tế trong lớp đất sét. Hàng năm, trong mùa mưa, các chu kỳ lũ lụt tràn ngập các vùng đất ngập nước và đầm phá của Belize, tạo ra một nơi lý tưởng cho cá đẻ trứng.

Tuy nhiên, trong mùa khô, các kênh đào do con người xây dựng này chuyển hướng nước rút vào các vũng nước, kéo các sinh vật dưới nước vào một không gian hạn chế.

Cho đến ngày nay, người dân địa phương cho biết trong khu vực có những ao nước tập trung nhiều cá khi nước lũ rút đi, nhưng không thể ngờ đến đó là các công trình nhân tạo vĩ đại mà tổ tiên họ đã để lại hàng thiên niên kỷ tước.

Anh Thư