Ukraine bất ngờ với thỏa thuận khoáng sản mới, từ chối xem viện trợ quân sự Mỹ như khoản vay
Bên cạnh việc tuyên bố cần đánh giá thêm về thỏa thuận khoáng sản mới do Mỹ đề xuất, Tổng thống Volodymyr Zelensky còn nói rằng Ukraine sẽ không công nhận các khoản viện trợ quân sự đã được Mỹ phê duyệt trước đây là khoản vay cần hoàn trả.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: chinadailyasia.com/TTXVN
Ngày 28/3, Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố Ukraine kiên quyết bác bỏ việc phân loại viện trợ quân sự của Mỹ như một khoản vay. Ông cũng chỉ trích một thỏa thuận tài nguyên khoáng sản sửa đổi của Mỹ, cảnh báo rằng nó có thể đe dọa chủ quyền của Ukraine và quá trình gia nhập Liên minh châu Âu (EU).
Phát biểu trong một cuộc họp báo ở Kiev vào ngày 28/3, ông Zelensky nói: “Chúng tôi biết ơn sự hỗ trợ này, nhưng đây không phải là một khoản vay, và chúng tôi sẽ không cho phép điều đó”.
Ông Zelensky cũng xác nhận rằng Ukraine đã nhận được một bản dự thảo mới của thỏa thuận tài nguyên khoáng sản bị đình trệ từ Mỹ.
Theo hãng thông tấn DPA ngày 28/3, ngay sau khi nhậm chức vào tháng 1, Tổng thống Donald Trump đã gắn viện trợ quân sự của Mỹ với quyền tiếp cận đối với các khoáng sản đất hiếm có giá trị của Ukraine.
Tuy nhiên, báo The Kyiv Independent ngày 27/3 cho biết ban đầu, Washington dự kiến ký thỏa thuận này vào ngày 28/2, nhưng việc này đã bị trì hoãn sau một cuộc tranh cãi căng thẳng và công khai giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng.
Sau đó, các quan chức Mỹ và Ukraine đã gặp lại nhau và đi tới nhất trí về một phiên bản sửa đổi.
Ông Zelensky mô tả phiên bản mới nhất của thỏa thuận là “hoàn toàn khác so với khung thỏa thuận trước đó” và lưu ý rằng nó hiện bao gồm các điều khoản mà Ukraine đã từng từ chối trong các cuộc đàm phán trước đó.
Theo các báo cáo từ The New York Times, Financial Times và Bloomberg, Washington đã tăng các yêu cầu tài chính đối với Kiev. Dự thảo mới cũng được cho là mở rộng quyền kiểm soát của Mỹ đối với tài nguyên thiên nhiên của Ukraine, bao gồm khoáng sản, dầu mỏ, khí đốt và cơ sở hạ tầng quan trọng.
Theo DPA, điều này làm dấy lên lo ngại rằng thỏa thuận có thể làm suy yếu chủ quyền của Ukraine và tạo ra các rào cản pháp lý đối với nỗ lực gia nhập EU của nước này, vì một số điều khoản có thể mâu thuẫn với quy định của EU.
Ông Zelensky nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ không ký bất kỳ thỏa thuận nào có thể gây nguy hiểm cho quá trình gia nhập EU của mình.
Về phía Mỹ, báo The Kyiv Independent ngày 27/3 cho biết trong cuộc phỏng vấn với Fox News vào hôm 26/3, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết Washington đã hoàn tất một thỏa thuận về khoáng sản với Ukraine và có thể ký kết vào tuần tới.
Ông Bessent nói: “Chúng tôi đã gửi một tài liệu hoàn chỉnh về quan hệ đối tác kinh tế để phía Ukraine xem xét, và hy vọng sẽ tiến tới các cuộc thảo luận đầy đủ, thậm chí có thể ký kết vào tuần tới”.
