Ukraine chủ trương đàm phán hòa bình dựa trên thể thức của thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen
Ukraine đang bắn tín hiệu muốn thực hiện đàm phán ngừng bắn theo hình mẫu của thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, đó là thương lượng với bên trung gian thay vì trực tiếp cùng Nga.
Binh sĩ Ukraine tuần tra tại làng Katerynivka, vùng Lugansk, miền Đông Ukraine. Ảnh: AFP/TTXVN
Tờ Politico (Mỹ) dẫn lời hai quan chức Ukraine cấp cao cho biết Kiev đang hướng đến kế hoạch về đàm phán tương tự thể thức của thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen. Thỏa thuận đạt được tháng 7/2022 tạo điều kiện để Ukraine nối lại xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen. Khi đó, Nga và Ukraine đã đồng ý các điều khoản qua Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ là bên trung gian, thay vì thỏa thuận trực tiếp giữa hai quốc gia.
Tờ Politico (Mỹ) đưa tin cuộc tấn công xuyên biên giới của Ukraine vào Kursk (Nga) đã tác động đáng kể đến đề nghị của Kiev về đàm phán hòa bình. Kiev tin rằng cuộc xâm nhập bất ngờ của quân đội Ukraine và Kursk (Nga) đã giúp nâng cao vị thế đàm phán của nước này. Cố vấn Tổng thống Ukraine-ông Mykhailo Podolyak trong tháng 8 đánh giá: “Tại Kursk, chúng ta có thể thấy rõ các công cụ quân sự đang được sử dụng để thuyết phục Nga tham gia tham gia đàm phán công bằng”.
Nền tảng cơ bản mà Ukraine muốn trong đàm phán là kế hoạch 10 điểm của Tổng thống Volodymyr Zelensky năm 2022, liên quan đến nhiều chủ đề như thực phẩm, an ninh năng lượng… Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine – ông Andriy Yermak chia sẻ với truyền thông rằng nước này đã thành lập 10 nhóm công tác, bao gồm các nhà ngoại giao và chuyên gia, để lập kế hoạch hành động và khung thời gian.
Ông Yermak cũng đề cập đến thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen: “Chúng tôi chưa đàm phán với Nga, mới chỉ thương lượng với Thổ Nhĩ Kỳ cùng LHQ. Họ đã đàm phán với Nga. Hành lang vận chuyển ngũ cốc vận hành được trong một năm, tuy có nhiều vấn đề nhưng nó vẫn hiệu quả. Chúng tôi phải thừa nhận điều này. Thể thức tương tự có thể sử dụng một lần nữa”.
Vào tháng 6, Ukraine đã tổ chức hội nghị hòa bình cho nước này tại Thụy Sĩ với sự tham gia của đại diện 92 quốc gia, nhưng không có Nga. Kiev muốn tổ chức thêm hội nghị hòa bình thứ hai vào cuối năm nay.
Tuy nhiên, Nga khẳng định sẽ không tham dự hội nghị này và gọi công thức hòa bình của Ukraine là “không chấp nhận được”.
Do đó, Ukraine quyết định cần tác động đến Moskva và tuyên bố chỉ dừng chiến dịch xuyên biên giới khi đã đảm bảo được một thỏa thuận hòa bình.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Heorhii Tykhyi trong cuộc họp báo vào tuần trước nói rằng Nga càng sớm khôi phục hòa bình thích đáng thì chiến dịch của quân đội Ukraine trên lãnh thổ Nga sẽ dừng lại.
Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ từng bắn tín hiệu muốn đóng vai trò trung gian một lần nữa để đảm bảo một thỏa thuận hòa bình. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan trong tháng 6 nói: “Thổ Nhĩ Kỳ luôn sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình”.
