Ukraine chưa ngừng đàm phán với Thụy Điển về tiêm kích JAS 39 Gripen

Tiêm kích JAS 39 Gripen do Thụy Điển sản xuất là khí tài đáng mong đợi dành cho Không quân Ukraine

"Máy bay chiến đấu JAS 39 Gripen thuộc thế hệ 4+ của Thụy Điển là sự bổ sung đáng hoan nghênh cho Không quân Ukraine và chúng tôi vẫn tiếp tục đàm phán về việc mua chúng".

Tuyên bố như vậy được đưa ra bởi Phó Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Ihor Zhovkva, trái ngược hoàn toàn với tuyên bố của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Thụy Điển Tobias Billstrom trước đó.

Ông Billstrom từng cho rằng quyết định ngừng đàm phán mua lại tiêm kích Gripen đến từ Ukraine, lý do là bởi việc vận hành quá nhiều dòng máy bay chiến đấu sẽ tạo gánh nặng cho hậu cần và Kyiv cần tập trung khai thác F-16.

"Tôi chưa bao giờ nghe nói Ukraine từ chối tiêm kích Gripen. Ngược lại, đây là chủ đề mà Tổng thống Zelensky không ngừng nêu ra trước các nhà lãnh đạo Thụy Điển", ông Ihor Zhovkva nói rõ.

Quan chức này nói thêm rằng trước khi Stockholm gia nhập NATO, họ không thể đưa ra bất kỳ lời hứa nào, nhưng giờ đây "Tổng thống đã liên lạc với Thủ tướng Thụy Điển và Bộ Quốc phòng của chúng tôi cũng đang đàm phán với các cơ quan liên quan của Thụy Điển".

Cũng cần nói thêm đó là theo cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine - ông Oleksiy Reznikov, vào tháng 8/2023, đại diện Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine, trong đó có Tư lệnh Mykola Oleschuk đã đến thăm Thụy Điển để thử nghiệm tiêm kích Gripen.

Và ngay sau đó đã có thông báo chính thức về việc Không quân Ukraine tỏ ra rất thích thú và mong mong được sở hữu chiếc máy bay chiến đấu hạng nhẹ cực kỳ tiên tiến này.

Sau đó vào tháng 9, xuất hiện thông tin cho biết Bộ Quốc phòng Thụy Điển đang đánh giá số lượng tiêm kích có thể được chuyển giao cho Ukraine, con số ước tính vào khoảng 16 - 18 máy bay chiến đấu JAS 39 Gripen.

Nhưng chính từ thời điểm này, nguồn cung cấp máy bay chiến đấu của Thụy Điển đã "biến mất khỏi radar", tức là không ai nhắc gì đến chúng nữa, thậm chí đã có thông tin về việc thỏa thuận sẽ bị hủy bỏ.

Chỉ đến tháng 3/2024, Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển Paul Jonsson mới được nhắc nhở về ý định này, nhưng ông ta cũng lưu ý rằng việc cung cấp Gripen "không bị loại trừ" nhưng nhấn mạnh ưu tiên vẫn là F-16.

Sau đó lại xuất hiện thông tin quyết định đình chỉ cung cấp máy bay chiến đấu Thụy Điển cho Ukraine là quyết định đã được Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương đi đến thống nhất.

Nhưng cần nhấn mạnh, trong mọi trường hợp, điều quan trọng là Kyiv và Stockholm vẫn sẵn sàng nói chuyện về khả năng chuyển giao tiêm kích Gripen. Bây giờ vấn đề chính là thực hiện kế hoạch, bởi Ukraine mong muốn có 128 chiến đấu cơ mới trong khi con số F-16 không đủ.

Nếu mọi việc tốt đẹp và diễn ra theo đúng ý muốn của Kyiv, Không quân Ukraine sẽ vận hành phi đội hỗn hợp chiến đấu cơ phương Tây gồm F-16 Fighting Falcon của Mỹ, Mirage 2000 của Pháp và JAS 39 Gripen do Thụy Điển sản xuất.