Ukraine có thể sắp phải đối mặt với cuộc tấn công mùa hè của Nga

Các binh sĩ Nga bắn hỏa lực nhằm vào lực lượng Ukraine ở Donetsk. Ảnh: TASS

Khi mùa hè đến gần, Ukraine đang chuẩn bị cho một đợt tấn công mới từ Nga. Tiến sĩ Jack Watling thuộc Viện Nghiên cứu An ninh và Quốc phòng (RUSI.org) có trụ sở tại Anh ngày 21/5 nhận định rằng Nga sẽ tăng cường các hoạt động tấn công để tạo áp lực trong quá trình đàm phán, nhưng áp lực này không thể duy trì vô thời hạn. Với việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ngụ ý sẽ rút khỏi các cuộc đàm phán, quân đội Nga có thể sẽ đẩy mạnh các hoạt động của mình.

Diễn biến chiến trường và mục tiêu của Nga

Tốc độ tiến công của Nga đã tăng tốc từ mùa thu năm 2024. Tuy nhiên, những bước tiến này sau đó bị đình trệ khi Ukraine thích nghi với các chiến thuật tấn công của Nga và thiết lập một vành đai tiêu hao sâu 15 km, ngăn chặn lực lượng Nga tiếp cận giới tuyến với số lượng đủ để đột phá. Trong suốt thời gian này, Ukraine đã phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt binh sĩ, khi việc tuyển quân vẫn ở mức dưới mức cần thiết để duy trì lực lượng.

Tháng 4 và đầu tháng 5/2025 chứng kiến Nga giảm cường độ các hoạt động, một phần là do các lệnh ngừng bắn vào dịp lễ Phục sinh và Ngày Chiến thắng, cũng như việc tái triển khai lực lượng sau khi các vị trí của Ukraine ở Kursk sụp đổ. Tuy nhiên, việc tuyển quân của Nga đã vượt mục tiêu của Điện Kremlin trong các tháng của năm 2025. Sau khi điều chỉnh các vị trí chỉ huy và xây dựng lực lượng dự bị, Nga đang chuẩn bị tăng tốc độ và quy mô các cuộc tấn công.

Tiến sĩ Watling cho rằng mặc dù từ "tấn công" gợi lên viễn cảnh về những cuộc điều động nhanh chóng của các đơn vị cơ giới lớn, nhưng Nga hiện không có đủ lực lượng để hoạt động theo cách này. Thay vào đó, cuộc tấn công mùa hè của họ có thể sẽ có một đợt triển khai quân vừa phải với sự gia tăng đều đặn về số lượng và quy mô các cuộc tấn công trên một khu vực đang mở rộng xung quanh trục chính. Thực tế, đã có những dấu hiệu cho thấy quá trình này đã bắt đầu.

Nga đã có thời gian gây áp lực lên Kharkov và thử thách khả năng phòng thủ của Ukraine tại Sumy và Zaporizhzhia. Những cuộc tấn công này có mục đích là để quân đội Ukraine tránh xa Donbass hoặc ngăn chặn các cuộc tấn công tiếp theo của Ukraine qua biên giới Nga. Nỗ lực chính của Nga vào mùa hè này có thể một lần nữa nhắm vào các thị trấn chính là Kostyantynivka và Pokrovsk. Các lực lượng Nga tiếp tục lên kế hoạch hoàn tất kiểm soát Donetsk.

Thay đổi chiến thuật và áp lực toàn diện

Cùng với những nỗ lực tăng cường chiếm lĩnh trên thực địa, Nga cũng đã đổi mới để tìm ra cách làm suy yếu hệ thống phòng thủ thiết bị bay không người lái (UAV) nhiều lớp của Ukraine. Trong một thời gian, Ukraine đã mở rộng khả năng bắn hạ UAV do thám của Nga bằng máy bay đánh chặn UAV, qua đó làm "mù" các đơn vị Nga vốn sẽ điều khiển đạn tuần kích và tên lửa đạn đạo tấn công các mục tiêu ở hậu phương Ukraine. Tuy nhiên, máy bay đánh chặn của Ukraine được dẫn đường bằng radar nhỏ và Nga đang sử dụng các hệ thống để định vị và nhắm mục tiêu vào các trạm radar này.

Một nỗ lực quan trọng khác của Nga là tấn công các nhân viên điều khiển UAV của Ukraine. Phương pháp ở đây là sử dụng tình báo tín hiệu và trinh sát để xác định vị trí của các nhân viên điều khiển và sau đó nhắm mục tiêu vào họ bằng UAV có dây dẫn và đạn tuần kích. Điều này đã trở nên hiệu quả hơn khi Nga tăng tốc độ truyền thông tin giữa các đơn vị của mình.

Tách biệt với các cuộc tấn công của Nga ở mặt trận sẽ là tiếp tục nhịp độ cao các cuộc tấn công sâu vào các thành phố, cơ sở hạ tầng quan trọng và các căn cứ của Ukraine. Phía Nga hiểu rằng những điều này có tác động đến tâm lý ở Ukraine. Điện Kremlin cũng có thể gợi ý về tình hình xấu đi khi các cuộc đàm phán tiếp tục và báo hiệu với châu Âu rằng hậu phương không an toàn, để ngăn cản quân đội châu Âu triển khai lực lượng ở Ukraine.

Một đòn bẩy khác mà Nga có thể khai thác là căng thẳng giữa Mỹ và các đồng minh NATO, cùng với khả năng rút quân đáng kể của Washington khỏi châu Âu sau khi xem xét lại thế trận lực lượng vào mùa hè này. Do đó, bức tranh sẽ là bốn tháng đầy thách thức đối với quân đội Ukraine khi sự hỗ trợ vật chất của Mỹ cạn kiệt. Điều này sẽ đặt ưu tiên vào hiệu quả của các hoạt động UAV và pháo của Ukraine cũng như tính liên tục của nguồn cung cấp từ các đối tác quốc tế của Ukraine.

Tiến sĩ Watling dự báo rằng Mỹ rút quân không đi kèm với động thái cản trở các nỗ lực của châu Âu nhằm duy trì viện trợ cho Kiev, chẳng hạn như ngăn chặn mua thiết bị của Mỹ để chuyển cho Ukraine. Miễn là Mỹ cho phép tái xuất khẩu, châu Âu sẽ có thể đáp ứng hầu hết các nhu cầu của Ukraine. Việc thiếu máy bay đánh chặn phòng không và tên lửa dẫn đường nhiều lần sẽ gây ra các vấn đề về chiến thuật, nhưng tác động có thể được giảm thiểu.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc