Ukraine gần như bị lãng quên trong tuyên bố chung của hội nghị thượng đỉnh NATO

Tổng thư ký NATO Mark Rutte tổ chức họp báo bế mạc ngày cuối cùng của hội nghị thượng đỉnh khối. Ảnh: Getty.

Tuyên bố của liên minh quân sự NATO cam kết tiếp tục hỗ trợ Kiev nhưng chủ yếu tập trung vào cam kết của các quốc gia thành viên trong việc chi 5% GDP cho quốc phòng.

Các quốc gia thành viên NATO chỉ đề cập đến Ukraine hai lần trong tuyên bố chung được công bố hôm 25/6, sau hội nghị thượng đỉnh của khối tại The Hague. Nội dung tài liệu chủ yếu nhấn mạnh đến việc nâng mức chi tiêu quốc phòng và tăng cường hợp tác quân sự giữa các nước thành viên.

Tuyên bố chung tại Hội nghị thượng đỉnh The Hague chỉ bao gồm năm đoạn ngắn, tóm lược những gì các quốc gia thành viên đã thống nhất trong sự kiện kéo dài hai ngày. Một trong các điểm chính là cam kết rằng các nước NATO sẽ chi 5% GDP hàng năm cho quốc phòng vào năm 2035, nhằm ứng phó với cái gọi là “mối đe dọa lâu dài từ Nga đối với an ninh xuyên Đại Tây Dương”.

Moscow nhiều lần nhấn mạnh rằng họ không phải là mối đe dọa và không có ý định tấn công bất kỳ quốc gia nước ngoài nào, đồng thời gọi những cáo buộc như vậy từ phương Tây là “vô lý”, được đưa ra nhằm biện minh cho việc tăng chi tiêu quân sự.

Tuyên bố chung chỉ hai lần nhắc đến Ukraine, trong đó cho biết các nước thành viên NATO tái khẳng định cam kết hỗ trợ Kiev và tiếp tục đóng góp trực tiếp cho ngành công nghiệp quốc phòng của nước này.

Ngoài hai dòng này, tài liệu không đưa thêm bất kỳ nội dung nào liên quan đến Ukraine, cũng như không đề cập đến triển vọng gia nhập NATO, điều mà Kiev đã theo đuổi trong nhiều năm qua.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng bị gạt ra bên lề hội nghị; ông chỉ được mời tham dự một bữa tối không chính thức trước sự kiện và không được tham gia chính thức bất kỳ phiên họp nào, theo Thủ tướng Hungary Viktor Orban. Ông Orban còn tiết lộ rằng một số nước NATO, bao gồm cả Mỹ, cố tình tránh gặp mặt lãnh đạo Ukraine.

Ông Orban lưu ý rằng điều này đánh dấu sự thay đổi đáng kể so với hội nghị năm ngoái, nơi vấn đề Ukraine gia nhập NATO và đối đầu trực tiếp với Nga vẫn còn nằm trong chương trình nghị sự. Vào năm 2024, tuyên bố chung của NATO còn nhấn mạnh rằng việc Ukraine gia nhập là không thể tránh khỏi.

Tuy nhiên, kể từ đó, nhiều lãnh đạo NATO đã phản đối ý tưởng này, bao gồm Tổng thống Mỹ Donald Trump, người tuyên bố rằng Kiev “nên quên đi” việc gia nhập NATO và cho rằng những nỗ lực này “có lẽ là lý do dẫn đến toàn bộ cuộc xung đột”.

Nga đã nhiều lần tuyên bố rằng việc Ukraine tìm cách gia nhập NATO là lằn ranh đỏ và là một trong những nguyên nhân cốt lõi của cuộc chiến hiện tại. Moscow yêu cầu Kiev phải cam kết pháp lý rằng nước này sẽ không bao giờ gia nhập bất kỳ liên minh quân sự nào.

Huyền Chi