Ukraine nâng cấp tên lửa 'thần biển' từng bắn chìm soái hạm Moskva của Nga
Ukraine lần đầu công bố ảnh phiên bản tăng tầm của tên lửa R-360 Neptune (thần biển), loại vũ khí được nước này sử dụng để bắn chìm soái hạm Moskva của Nga.
Zbroya, cổng thông tin về quốc phòng của chính phủ Ukraine, hôm 24/8 đăng video giới thiệu một số loại vũ khí của nước này nhân kỷ niệm Ngày Độc lập, trong đó có phiên bản tăng tầm của tên lửa hành trình R-360 Neptune với cánh gấp dạng chữ X đặc trưng.
Đây là lần đầu tiên Ukraine công bố hình ảnh phiên bản tăng tầm của tên lửa Neptune kể từ khi bắt đầu dự án nâng cấp mẫu vũ khí này vào cuối năm 2023.
Vụ phóng tên lửa Neptune trong video là hình tư liệu từ các cuộc thử nghiệm trong giai đoạn năm 2018-2020, không phải phiên bản mới.
Dựa vào video, giới quan sát nhận định biến thể nâng cấp của Neptune có chiều dài hơn 6 m chưa tính tầng đẩy, hơn khoảng một m so với phiên bản gốc.
Đường kính thân cũng được tăng từ 0,38 m lên 0,5 m. Kích cỡ lớn hơn được cho là nhằm bổ sung chỗ chứa nhiên liệu, giúp tăng tầm bắn của quả đạn.
Thông số kỹ thuật cụ thể của tên lửa Neptune tăng tầm không được tiết lộ, ngoại trừ nó được thiết kế để tập kích mục tiêu mặt đất.
Tháng 12/2023, trung tướng Ivan Havrylyuk, khi đó là thứ trưởng quốc phòng Ukraine, tiết lộ Kiev đang phát triển phiên bản nâng cấp của tên lửa Neptune với tên gọi "Neptune tăng tầm".
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hồi tháng 3 cho biết, biến thể này đã vượt qua các cuộc thử nghiệm và có thể bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách tối đa 1.000 km, gấp hơn ba lần phiên bản gốc.
Phát triển và sản xuất vũ khí tầm xa nội địa được Ukraine coi là yếu tố quan trọng trong chiến lược phòng thủ, giữa lúc Nga tăng cường tấn công, trong khi nguồn viện trợ quân sự từ phương Tây cho Kiev bị hạn chế.
Tên lửa Neptune do Cục Thiết kế nhà nước Luch của Ukraine phát triển, có tầm bắn 280-300 km.
Theo các chuyên gia thuộc trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), tên lửa này có thể phóng đi từ cả mặt đất, trên biển, trên không.
Chuyên gia quốc phòng Ukraine Serhiy Sguretz nhận định, tên lửa Neptune được trang bị đầu đạn nổ mảnh uy lực và có khả năng bay theo quỹ đạo ở độ cao 10-30 m trên mặt biển.
Việc có quỹ đạo bay phức tạo đã tạo ra sự đe dọa đáng sợ cho chiến hạm đối phương.
Tên lửa diệt hạm Neptune được trang bị đầu đạn nổ mảnh khá uy lực có trọng lượng 145 kg.
"Tên lửa chống hạm mới này cung cấp khả năng phòng thủ đáng tin cậy cho biển Đen và biển Azov, có thể tấn công tàu đối phương ở khoảng cách tới 300 km nếu cần thiết, thậm chí ngay cả khi chúng đang neo đậu trong cảng", ông Turchyno, Thư ký hội đồng Quốc phòng An ninh quốc gia Ukraine từng cho biết.
Tên lửa Neptune nguyên bản dài hơn 5 m, có khối lượng 870 kg, trong đó đầu đạn nặng khoảng 150 kg.
Tên lửa diệt hạm Neptune được trang bị động cơ tuốc bin khí cho vận tốc tối đa Mach 0,8.
Trên thân tên lửa có 4 cánh để tạo lực nâng, 4 cánh lái ở đuôi và 4 cánh ổn định lắp trên động cơ phóng.
Dự án phát triển tên lửa Neptune đã được Ukraine công bố từ trước năm 2014, nhưng sự kiện Nga sáp nhập Crimea đã đẩy nhanh quá trình hoàn thiện loại vũ khí này.
Neptune được Ukraine phát triển trên nền tảng tên lửa diệt hạm cận âm 3M24 Uran, vốn ra đời từ thời Liên Xô và được biên chế trong hải quân nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay.
Nhà sản xuất cho biết tên lửa Neptune được cải tiến đáng kể về tầm bắn và hệ thống điện tử, được thiết kế để tiêu diệt tàu mặt nước có lượng giãn nước lên tới 5.000 tấn.
Quả đạn được đẩy khỏi ống phóng bằng tầng đẩy sơ tốc dùng nhiên liệu rắn, trước khi động cơ phản lực turbine MS-400 được kích hoạt.
Tổ hợp phòng thủ bờ biển Neptune gồm xe chở đạn kiêm bệ phóng USPU-360 mang được 4 tên lửa, xe chở và nạp đạn TZM-360, xe chỉ huy RCP-360 và xe radar dẫn bắn Mineral-U.
Việc phát triển thành công tên lửa Neptune cho thấy nỗ lực của Ukraine trong việc nâng cao sức mạnh quân đội sau thời kỳ dài trì trệ.
Tuy vậy giới hạn về tài chính đã khiến cho loại tên lửa diệt hạm này đã không được sản xuất với số lượng lớn trước khi xung đột với Nga nổ ra.
Tên lửa Neptune hiện được Ukraine sử dụng tích cực trong cuộc xung đột với Nga.
Loại tên lửa này được cho là đã phá hủy nhiều mục tiêu quan trọng của Nga bao gồm tàu chiến, căn cứ quân sự.
Thậm chí loại tên lửa này được cho là vừa tiêu diệt cả tổ hợp phòng không S-400 của Nga đóng tại Crimea.
Hiện Nga chưa lên tiếng về các thiệt hại được cho là bởi tên lửa Neptune - loại vũ khí được cho là ngôi sao sáng của nền công nghiệp quốc phòng Ukraine - gây ra.