Ukraine nguy ngập trên chiến trường, ông Zelensky mắc kẹt trong toan tính chính trị Mỹ-Nga

Ukraine nguy ngập trên chiến trường

Ông Vladyslav Voloshyn, người phát ngôn của lực lượng miền Nam Ukraine, cho biết, Nga đang tăng cường các cuộc tấn công cơ giới khi thời tiết mùa xuân khiến không khí trở nên ẩm ướt.

“Bùn đất đã biến mất. Thảm thực vật xuất hiện nhiều hơn và tầm nhìn kém hơn. Do đó, Nga đang cố gắng cải thiện vị trí chiến thuật của mình”, ông Voloshyn cho biết.

Binh lính Ukraine chật vật giữ tuyến phòng thủ. Ảnh: RBC-Ukraine

Trước đó hôm 18/3, lực lượng Nga đã tiến vào làng Stepove ở phía Tây Zaporizhia, một tỉnh phía Nam Ukraine mà Nga chiếm giữ một phần. Điều này sẽ gây thách thức lớn hơn cho tuyến hậu cần của Ukraine, một quan chức Nga cho biết.

Tại tỉnh Kursk miền Tây nước Nga, tình hình với lực lượng Ukraine thậm chí còn nguy cấp hơn. Nga đã chiếm lại thành phố Sudzha vào ngày 13/3, đẩy lực lượng Ukraine gần đến biên giới và dường như có ý định tiến vào lãnh thổ Ukraine.

"Chúng tôi không chỉ giải phóng được đất nước của mình mà còn thiết lập vùng đệm mà Tổng thống Putin đã giao nhiệm vụ cho chúng tôi", ông Apty Alaudinov, chỉ huy một đơn vị thuộc lực lượng đặc nhiệm Chechnya Akhmat phát biểu với kênh truyền hình Rossiya-1.

Tổng thống Putin đã kêu gọi thành lập một “vùng đệm” bên trong lãnh thổ Ukraine cách đây một năm. “Điều quan trọng là khu vực này phải rộng không dưới 20 km, tốt nhất là 30 km, kéo dài sâu vào lãnh thổ Ukraine”, phó chỉ huy Nga Oleg Ivanov cho biết.

Tổng thống Putin muốn một lệnh ngừng bắn “có chọn lọc”?

Tổng thống Putin đã bác bỏ đề xuất của Mỹ và Ukraine về lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày vào thời điểm quân đội Nga giành lại quyền kiểm soát thành phố Sudzha.

"Vẫn chưa rõ ai sẽ là trọng tài xác định bên nào vi phạm thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng cũng như việc thỏa thuận đã bị phá vỡ ở nơi đâu dọc theo chiến tuyến 2.000 km”, ông Putin nhấn mạnh, ý nói đến toàn bộ chiều dài biên giới Nga-Ukraine.

"Tình hình trên thực địa đang thay đổi nhanh chóng. Lực lượng Ukraine ở Kursk đã bị bao vây", ông Putin phát biểu với báo chí.

Bộ Tổng tham mưu Ukraine đã phủ nhận tuyên bố này, nói rằng, "Các báo cáo về cái gọi là cuộc bao vây là sai sự thật và bịa đặt bởi Nga muốn gây áp lực lên Ukraine và các đối tác của Kiev".

Đặc phái viên của Tổng thống Trump, ông Steve Witkoff hôm 18/3 cho biết, thay vì chấp nhận lệnh ngừng bắn hoàn toàn, ông Putin đã đồng ý ngừng các cuộc tấn công tầm xa trên không nhằm vào các nhà máy điện và cơ sở hạ tầng nói chung, cũng như các cuộc tấn công tầm xa trên biển ở Biển Đen. Thỏa thuận đã được ký kết sau hai cuộc họp giữa ông Witkoff và ông Putin kéo dài gần 8 giờ, sau đó là cuộc điện đàm kéo dài 2 giờ giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ.

“Hiện chúng tôi đã đạt được sự đồng thuận xung quanh lệnh ngừng bắn vào cơ sở năng lượng và cơ sở hạ tầng cũng như lệnh tạm dừng bắn ở Biển Đen. Tôi cho rằng các bên chỉ cần thu hẹp khoảng cách tương đối ngắn nữa là sẽ đạt thỏa thuận về lệnh ngừng bắn hoàn toàn", ông Witkoff bày tỏ sự lạc quan. Nhưng các chi tiết vẫn cần được thảo luận vào cuối tuần này khi phái đoàn Mỹ và Nga gặp nhau tại Jeddah, Saudi Arabia.

Theo tuyên bố của Điện Kremlin, Tổng thống Putin đưa ra “phản ứng mang tính xây dựng" với ý tưởng này và "đồng ý bắt đầu đàm phán để nghiên cứu thêm các chi tiết cụ thể". Về thỏa thuận ngừng bắn vào cơ sở năng lượng và hạ tầng nói chung, ông Putin "ngay lập tức trao cho quân đội Nga quyền chỉ huy phù hợp".

Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết ông sẽ cân nhắc lệnh ngừng bắn một phần sau khi trò chuyện với ông Trump, "để có thể hiểu rõ chi tiết", cổng thông tin Obshchestvennoye Novosti của Ukraine dẫn lời ông Zelensky nêu rõ.

Ông Zelensky mắc kẹt trong ván cờ chính trị Mỹ-Nga

Thỏa thuận giữa hai nhà lãnh Nga-Mỹ đã đặt ông Zelensky vào thế khó. Nếu như lệnh ngừng bắn hoàn toàn có thể ngăn Nga đạt được những bước tiến chậm chạp nhưng vững chắc, thì lệnh ngừng tấn công tầm xa đồng thời sẽ giúp Moscow bảo vệ cơ sở hạ tầng năng lượng và hạm đội Biển Đen trước các cuộc tấn công bằng phương tiện không người lái của Ukraine. Việc thiếu sự cân xứng trong lệnh ngừng bắn một phần sẽ khiến Ukraine không có cơ hội trả đũa cho các cuộc tấn công mà Nga thực hiện trên lãnh thổ của nước này.

Trước đó hôm 19/3, máy bay không người lái do Ukraine sản xuất đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở khu vực Krasnodar của Nga. Tuần trước chúng đã phá hủy bốn hệ thống tên lửa đất đối không Pantsir-1 trên lãnh thổ Nga.

Tổng thống Zelensky cho biết, máy bay không người lái do Ukraine sản xuất đã vượt qua đợt thử nghiệm bay xa 3.000 km vào hôm 18/3. Thông báo này cho thấy Kiev có thể tiến hành các cuộc tấn công ngày càng sâu hơn vào lãnh thổ Nga, nhắm vào nhà máy sản xuất vũ khí và nhà máy lọc dầu.

Các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Mỹ cũng khiến ông Zelensky lo lắng. Trong một cuộc họp trực tuyến với các đồng minh NATO và Liên minh châu Âu vào cuối tuần qua, Zelensky đã bày tỏ sự thất vọng khi Tổng thống Trump thảo luận về sự đảm bảo an ninh của châu Âu với Tổng thống Putin.

"Việc Mỹ xem xét ý kiến của Nga trong vấn đề này là một tín hiệu rất xấu. Ông Putin không có quyền quyết định bất cứ điều gì về an ninh của Ukraine và châu Âu", ông Zelensky cho biết, ý nói đến đề xuất triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình của châu Âu tại Ukraine.

Ngược lại, Tổng thống Putin tỏ ra lạc quan khi phát biểu trước Liên minh các nhà công nghiệp và doanh nhân Nga - những người mà ông đã yêu cầu làm quen với các lệnh trừng phạt của phương Tây.

“Chỉ những quốc gia có thể đảm bảo chủ quyền thực sự, toàn diện và duy trì khả năng phục hồi trước những áp lực trong nước lẫn áp lực bên ngoài mới có khả năng phát triển năng động, tiến bộ vì lợi ích của người dân”, ông Putin khẳng định.

Nga và Ukraine không thay đổi lập trường

Theo giới phân tích, bất kỳ lệnh ngừng bắn nào cũng sẽ được thiết kế để dẫn đến các cuộc đàm phán về hòa bình lâu dài, nhưng cả Nga và Ukraine dường như không thay đổi lập trường cơ bản của mỗi bên.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko nhấn mạnh, Ukraine phải đồng ý không bao giờ trở thành một phần của NATO. Nga cũng yêu cầu Kiev công nhận quyền kiểm soát của Nga với bốn khu vực đã sáp nhập tại Ukraine.

Trong khi đó, ông Andriy Yermak, người đứng đầu văn phòng Tổng thống Ukraine tuyên bố, Kiev sẽ không bao giờ công nhận các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng là của Nga. Tuyên bố này được đưa ra vài ngày sau khi ông Andriy Yermak được bổ nhiệm làm người đứng đầu nhóm đàm phán của Ukraine

EU cũng có cái nhìn nghi hoặc về ý định của Tổng thống Putin. “Những điều kiện mà Nga đưa ra cho thấy họ không thực sự muốn hòa bình”, người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Kaja Kallas phát biểu. Trong khi đó, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz cho biết, nhượng bộ lãnh thổ sẽ là một phần của thỏa thuận, còn việc trao cho Ukraine tư cách thành viên NATO “rất khó xảy ra”.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington, việc công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các vùng lãnh thổ mà Moscow nắm giữ sẽ làm tê liệt khả năng phòng thủ trong tương lai của Ukraine.

“Các tuyến đầu hiện tại không cung cấp chiến lược mà Ukraine cần để phòng thủ đáng tin cậy trước những cuộc tấn công mới của Nga”, ISW lưu ý.

“Các lực lượng Nga cách thành phố Kherson bên kia sông Dnipro không xa. Ngoài ra họ cách thành phố Zaporizhzhia khoảng 25 km và cách thành phố Kharkov 30 km. Quân đội Nga trên sông Dnipro có thể sử dụng lệnh ngừng bắn để chuẩn bị cho nhiệm vụ cực kỳ khó khăn là vượt sông mà không bị cản trở”.

Theo ISW, “Ukraine có thể cần một quân đội thậm chí còn lớn hơn với năng lực tốt hơn để ngăn chặn cuộc tấn công của Nga trong tương lai”, còn Mỹ và châu Âu có thể cần cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine nhanh hơn, với khối lượng lớn hơn nhiều và với chi phí cao hơn”.

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo Aljazeera