Ukraine nhất trí với Mỹ về các điểm chính trong tài liệu tái thiết

Viết trên mạng xã hội X ngày 10/12 (giờ địa phương), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông và các cộng sự đã có cuộc thảo luận trực tuyến hiệu quả với phái đoàn Mỹ, gồm Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, ông Jared Kushner – con rể Tổng thống Mỹ Donald Trump và Giám đốc điều hành BlackRock Larry Fink.

Phái đoàn Ukraine gồm có Tổng thống Zelensky, Thủ tướng Yuliia Svyrydenko, Bộ trưởng Kinh tế Oleksii Soboliev, Ngoại trưởng Andrii Sybiha, Thứ trưởng Ngoại giao Serhii Kyslytsia và Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Ukraine Andrii Hnatov.

“Đây có thể được coi là cuộc họp đầu tiên của nhóm sẽ xây dựng một tài liệu liên quan đến việc tái thiết và phục hồi kinh tế của Ukraine,” ông viết.

Cuộc thảo luận trực tuyến giữa phái đoàn Ukraine và Mỹ, ngày 10/12. Ảnh: X/@ZelenskyyUa

Theo Tổng thống Zelensky, hai bên đã trao đổi về “các yếu tố then chốt cho quá trình phục hồi, các cơ chế khác nhau và tầm nhìn cho công cuộc tái thiết”. Ông cho biết đã có nhiều ý tưởng được đưa ra tại cuộc thảo luận “với cách tiếp cận đúng đắn, hoàn toàn có thể thành công tại Ukraine” và Ukraine nhất trí với phía Mỹ về các nguyên tắc của tài liệu tái thiết hậu xung đột.

“Chúng tôi cũng đã cập nhật các quan điểm liên quan tới 20 điểm trong văn kiện khung chấm dứt chiến sự. An ninh tổng thể sẽ quyết định an ninh kinh tế và tạo nền tảng cho một môi trường kinh doanh an toàn,” Tổng thống Zelensky nhấn mạnh.

Cùng với đó, nhà lãnh đạo Ukraine cho biết hai bên đã thống nhất về các cuộc tiếp xúc tiếp theo giữa các nhóm. “Như mọi khi, chúng tôi sẽ không để xảy ra sự chậm trễ. Chúng tôi đang nỗ lực để mang lại kết quả. Tôi cảm ơn Tổng thống Donald Trump và nhóm của ông vì những nỗ lực và sự hỗ trợ thiết thực,” ông viết.

Theo Reuters, việc tiến hành tái thiết Ukraine hậu xung đột đã trở thành một nội dung quan trọng của các cuộc thảo luận về giải pháp hòa bình, bên cạnh các bảo đảm an ninh và vấn đề lãnh thổ. Một điểm then chốt trong kế hoạch tái thiết Ukraine là việc thành lập quỹ đầu tư cho các lĩnh vực, bao gồm kim loại hiếm - một lĩnh vực được Mỹ đặc biệt quan tâm.

Trong diễn biến liên quan, ngày 10/12, Thủ tướng Anh Sir Keir Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã có cuộc điện đàm kéo dài 45 phút với Tổng thống Mỹ Donald Trump để thảo luận về những nỗ lực hòa bình mới nhất của Washington nhằm chấm dứt chiến sự Ukraine. Các nhà lãnh đạo châu Âu khẳng định đây là thời điểm quan trọng trong tiến trình hướng tới hòa bình tại Ukraine.

Tổng thống Trump sau đó cho biết hai bên đã có “cuộc thảo luận gay gắt về Ukraine”. Ông đồng thời bày tỏ không muốn lãng phí thời gian và cho biết sẽ tiếp tục chờ đợi điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Mặc dù không tiết lộ chi tiết của bất kỳ khung hòa bình nào được đề xuất nhưng ông Trump nhấn mạnh rằng nhà lãnh đạo Ukraine cần phải "thực tế".

Theo thông báo của Điện Élyseé, các thành viên của nhóm “Liên minh sẵn sàng” - gồm những quốc gia ủng hộ Ukraine do EU dẫn đầu, sẽ họp vào ngày 11/12 để tiếp tục các cuộc thảo luận về Ukraine.

Vào tháng 11, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất kế hoạch hòa bình Nga - Ukraine gồm 28 điểm. Theo các nguồn tin truyền thông, bản kế hoạch có nhiều điều khoản mà Ukraine phải nhượng bộ, như Kiev phải từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO và cắt giảm quy mô quân đội xuống mức 600.000 quân. Ukraine cũng bị đề nghị nhượng lại phần còn lại của khu vực phía đông Donbass, bao gồm cả lãnh thổ do Kiev kiểm soát.

Đề xuất trên đã vấp phải sự phản đối từ Ukraine và các quốc gia châu Âu vì cho rằng một số điều khoản có lợi cho Nga. Do đó, phái đoàn Ukraine đã đàm phán với các quan chức châu Âu và Mỹ trong những tuần gần đây nhằm điều chỉnh kế hoạch hòa bình phản ánh tốt hơn lợi ích của Kiev. Song song, Washington cũng tiến hành các cuộc trao đổi với Moscow.

Theo ông Keith Kellogg - Đặc phái viên về Ukraine của Tổng thống Mỹ Donald Trump, nỗ lực nhằm giải quyết xung đột Nga - Ukraine đã bước vào “10 m cuối cùng” - giai đoạn mà ông mô tả là khó khăn nhất. Tuy nhiên, ông đề cập đến hai vấn đề lớn vẫn chưa được giải quyết liên quan đến lãnh thổ, chủ yếu là tương lai của vùng Donbass và và tương lai của Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia - cơ sở hạt nhân lớn nhất châu Âu hiện do Nga kiểm soát.

Đỗ Thảo