Ukraine thu thập kho dữ liệu chiến tranh khổng lồ để đào tạo các mô hình AI

Máy bay không người lái được hỗ trợ AI giữa cuộc tấn công của Nga vào Ukraine, tại khu vực Kiev, Ukraine. Ảnh: Reuters.

Khi ngành quân sự ngày càng ứng dụng nhiều trí tuệ nhân tạo (AI), Ukraine đang nắm giữ một nguồn tài nguyên quý giá: hàng triệu giờ video chiến trường từ máy bay không người lái (UAV).

Những dữ liệu này không chỉ ghi lại các cuộc giao tranh mà còn giúp đào tạo các mô hình AI đưa ra quyết định trên chiến trường, một lĩnh vực đang định hình tương lai của ngành quân sự.

Dữ liệu UAV: "Thức ăn" cho AI

Từ khi Nga xâm lược Ukraine vào năm 2022, các drone của cả hai bên đã được sử dụng rộng rãi để giám sát, xác định mục tiêu và thu thập thông tin chiến thuật. Theo ông Oleksandr Dmitriev, người sáng lập OCHI – một hệ thống kỹ thuật số phi lợi nhuận tại Ukraine – hơn 2 triệu giờ video đã được thu thập từ hơn 15.000 đội UAV trên chiến trường.

“Đây là thức ăn cho AI. Với 2 triệu giờ video, AI có thể học và trở thành một công cụ siêu nhiên”, ông Dmitriev chia sẻ.

Ông cho biết những video này có thể được dùng để dạy các hệ thống AI về chiến thuật chiến đấu, phát hiện mục tiêu, và đánh giá hiệu quả của các loại vũ khí.

“Về cơ bản, kinh nghiệm chiến trường có thể chuyển thành toán học”, ông nói, đồng thời nhấn mạnh rằng AI có thể học cách tính toán quỹ đạo và góc độ sử dụng vũ khí hiệu quả nhất.

Tăng cường hiệu suất trên chiến trường

Hệ thống OCHI ban đầu được tạo ra để cung cấp cho các chỉ huy quân sự Ukraine cái nhìn tổng quan về tình hình chiến trường thông qua việc hiển thị cảnh quay từ các UAV gần đó trên một màn hình duy nhất.

Nhưng sau khi triển khai, nhóm phát triển nhận ra rằng dữ liệu này cũng rất quý giá để lưu trữ và nghiên cứu.

Hiện tại, khoảng 5-6 terabyte dữ liệu mới được thêm vào hệ thống mỗi ngày. Dmitriev cho biết ông đang thảo luận với các đồng minh nước ngoài của Ukraine, những người bày tỏ sự quan tâm đến hệ thống này, dù chưa tiết lộ chi tiết.

Samuel Bendett, nhà phân tích tại Trung tâm An ninh Mỹ, nhận định khối lượng dữ liệu khổng lồ này sẽ cực kỳ hữu ích trong việc đào tạo AI.

“Máy móc cần học cách nhận biết đâu là đường, đâu là chướng ngại vật hoặc cuộc phục kích. Con người có thể làm điều này trực quan, nhưng AI cần được dạy”, ông nói.

Chất lượng hình ảnh trong dữ liệu cũng rất quan trọng. Theo Kateryna Bondar, nghiên cứu viên tại Trung tâm AI Wadhwani, mô hình AI học cách xác định mục tiêu dựa trên hình dạng và màu sắc, nên hình ảnh rõ nét sẽ cải thiện độ chính xác của chúng.

Cuộc đua công nghệ AI

Ngoài OCHI, Ukraine còn phát triển hệ thống Avengers do Bộ Quốc phòng điều hành. Hệ thống này thu thập video từ drone và camera quan sát, hỗ trợ phát hiện khoảng 12.000 thiết bị của Nga mỗi tuần nhờ công nghệ nhận dạng AI.

Ukraine cũng đã sử dụng AI để hỗ trợ rà phá bom mìn, đồng thời phát triển các mẫu drone có khả năng tự bay theo lệnh từ một hệ thống máy tính trung tâm.

Nga cũng không đứng ngoài cuộc đua công nghệ này. Họ đã quảng bá việc sử dụng AI trên chiến trường, đặc biệt là với drone tấn công Lancet, được trang bị khả năng nhận dạng mục tiêu hiệu quả trong việc tiêu diệt xe bọc thép của Ukraine.

Tương lai của chiến tranh AI

Dữ liệu drone không chỉ là công cụ chiến thuật mà còn là chìa khóa để định hình chiến tranh hiện đại. Với sự hỗ trợ từ AI, Ukraine đã tạo ra một nền tảng học hỏi không ngừng, giúp tối ưu hóa chiến lược và công nghệ trên chiến trường.

Tuy nhiên, cuộc chạy đua AI giữa Ukraine và Nga cũng đặt ra câu hỏi về tác động đạo đức và an ninh toàn cầu khi công nghệ này tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Trong tương lai, AI không chỉ là công cụ hỗ trợ mà có thể trở thành nhân tố quyết định trong các cuộc xung đột.

Theo Reuters

Tiến Dũng