Ukraine yêu cầu Nga rút quân trong đề xuất hòa đàm

Tại vòng đàm phán hòa bình ở Istanbul dự kiến diễn ra hôm nay 2/6, Ukraine sẽ trình bày một lộ trình 10 điểm nhằm chấm dứt xung đột với Nga, theo một tài liệu do Reuters tiếp cận.

Đáng chú ý, Kiev yêu cầu Moskva rút toàn bộ lực lượng khỏi lãnh thổ Ukraine, kể cả Crimea, như điều kiện tiên quyết. Lộ trình cũng kêu gọi đảm bảo an ninh quốc tế và bồi thường chiến tranh. Đây là bước đi ngoại giao quan trọng trước hội nghị thượng đỉnh hòa bình tại Thụy Sĩ tháng 6 này.

Tài liệu khẳng định Ukraine sẽ không công nhận chủ quyền của Nga tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và cũng không có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại chiến tranh cho phía Nga. Đáng chú ý, đường ranh hiện tại giữa hai bên trên chiến tuyến sẽ được sử dụng làm cơ sở khởi điểm cho các cuộc đàm phán về vấn đề lãnh thổ trong tương lai.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. (Ảnh: Reuters)

Những điều khoản mà Ukraine đưa ra được đánh giá là khác biệt đáng kể so với các yêu cầu mà phía Nga công bố trong thời gian gần đây. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọi hai bên cùng nỗ lực tìm kiếm thỏa thuận hòa bình. Nga được cho là đã đề xuất vòng đàm phán trực tiếp thứ hai tại Istanbul trong tuần tới.

Phía Kiev khẳng định sẵn sàng đàm phán, nhưng vẫn đang chờ phản hồi chính thức từ phía Nga dưới hình thức một bản ghi nhớ các đề xuất cụ thể. Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết ông sẽ cử một phái đoàn cấp cao của Ukraine tới Istanbul để gặp gỡ các đại diện Nga.

Căng thẳng càng trở nên leo thang trước vòng đàm phán khi Ukraine đã tiến hành một trong những cuộc tấn công đầy tham vọng nhất trong cuộc chiến, nhắm vào các máy bay ném bom tầm xa có khả năng mang vũ khí hạt nhân của Nga ở Siberia và các căn cứ quân sự khác.

Ý tưởng đàm phán trực tiếp lần đầu tiên được Tổng thống Vladimir Putin đề xuất sau khi Ukraine và các cường quốc châu Âu yêu cầu ông đồng ý ngừng bắn nhưng Điện Kremlin đã bác bỏ.

Putin cho biết Nga sẽ soạn thảo một bản ghi nhớ nêu rõ những nét chính của một hiệp định hòa bình có thể có và chỉ sau đó mới thảo luận về lệnh ngừng bắn. Vào cuối tuần, Kiev cho biết họ vẫn đang chờ bản dự thảo biên bản ghi nhớ từ phía Nga.

Medinsky, nhà đàm phán chính của điện Kremlin, cho biết vào Chủ nhật rằng Moskva đã nhận được bản dự thảo biên bản ghi nhớ của Ukraine và nói với hãng thông tấn RIA của Nga rằng điện Kremlin sẽ phản hồi vào thứ Hai (2/6).

Theo đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Keith Kellogg, hai bên Ukraine và Nga sẽ trình bày các tài liệu nêu rõ quan điểm và đề xuất của mình về các điều khoản hòa bình tại cuộc đàm phán ở Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, ông Kellogg thừa nhận rằng sau ba năm xung đột, khoảng cách giữa Moskva và Kiev vẫn rất lớn và khó có thể nhanh chóng thu hẹp.

Ông Kellogg cũng cho biết, ngoài Mỹ, đại diện từ Anh, Pháp và Đức nhiều khả năng cũng sẽ tham gia các cuộc đàm phán, dù chưa rõ Mỹ sẽ tham gia ở cấp độ nào. Theo chỉ thị hành pháp của Tổng thống Volodymyr Zelensky vào Chủ Nhật vừa qua, phái đoàn Ukraine tới Istanbul sẽ gồm Thứ trưởng Bộ Ngoại giao cùng một số quan chức cấp cao từ quân đội và tình báo.

Về phía Nga, vào tháng 6 năm ngoái, Tổng thống Vladimir Putin đã đưa ra các điều kiện ban đầu cho việc chấm dứt chiến tranh, trong đó Ukraine phải từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và rút toàn bộ lực lượng khỏi bốn vùng lãnh thổ mà Nga tuyên bố chủ quyền và hiện đang kiểm soát phần lớn.

Cẩm Lai (Nguồn: Reuters)