Ứng dụng công nghệ, đưa nông sản Khánh Hòa vươn xa

Đổi mới tư duy canh tác

Giai đoạn 2021 - 2025, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình) đã tạo ra cú hích lớn, làm thay đổi căn bản diện mạo nông nghiệp tại các xã miền núi Khánh Hòa. Bà con dân tộc Raglai, Ê Đê... đã chủ động áp dụng khoa học kỹ thuật để làm giàu trên mảnh đất quê hương.

Vườn cây ăn quả tại các xã miền núi Khánh Hòa. Ảnh: Kim Sơ

Tại các xã như Cam Hiệp, Khánh Sơn, Tây Khánh Sơn và Đông Khánh Sơn, nơi được mệnh danh là “thủ phủ” trái cây chất lượng cao của khu vực Nam Trung Bộ, quy trình canh tác của bà con đã có sự chuyển biến rõ rệt. Các mô hình trồng cây ăn quả được tích hợp quy trình canh tác hữu cơ, sử dụng hệ thống tưới tiết kiệm nước và giám sát sâu bệnh bằng cảm biến thông minh. Đặc biệt, việc đưa vào vận hành các dây chuyền sơ chế, bảo quản lạnh tại chỗ ở một số vùng trồng đã giúp giảm hao hụt sau thu hoạch tới 30%, đồng thời nâng cao chất lượng nông sản.

Song song với trồng trọt, chăn nuôi cũng có những bước tiến mới. Tập quán chăn thả tự do dần được thay thế bằng mô hình chăn nuôi có kiểm soát. Theo định hướng của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Khánh Hòa, việc thay đổi tư duy sản xuất cho bà con là “chìa khóa” giảm nghèo bền vững. Theo đó, nhiều hộ dân được hướng dẫn xây dựng chuồng trại, trồng cỏ và tiêm phòng định kỳ cho vật nuôi, bảo đảm chất lượng ổn định.

Ông Mang Vương ở xã Cam Hiệp là một minh chứng sống động cho hành trình chuyển đổi tư duy canh tác. Mấy năm trước, ông mạnh dạn phá bỏ gần 1ha điều già cỗi kém hiệu quả để chuyển đổi sang trồng xoài theo quy trình mới. Giờ đây, vườn xoài đã cho thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi vụ. Nhờ đó, ông có điều kiện tiếp tục mở rộng sản xuất, nuôi trồng.

Đây cũng là hướng đi mà Khánh Hòa tích cực đẩy mạnh thời gian qua, từ nguồn lực thực hiện Chương trình. Đặc biệt, để trợ lực cho bà con dân tộc thiểu số, tỉnh Khánh Hòa đã tích cực phối hợp với các viện nghiên cứu, trường đại học chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, xây dựng các vùng nguyên liệu đạt chuẩn VietGAP, GlobalGAP... Cách làm bài bản này giúp nông sản miền núi Khánh Hòa tự tin tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường.

Chuyển đổi số - “Cánh tay nối dài" của nông sản miền núi

Nếu khoa học kỹ thuật giúp nâng cao năng suất, thì chuyển đổi số được ví như đòn bẩy giúp nông sản Khánh Hòa tiếp cận thị trường nhanh và nâng cao giá trị. Nhiều địa phương vùng cao đã xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm để phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Thực tế tại xã Khánh Sơn cho thấy, chuyển đổi số đang giúp rút ngắn khoảng cách giữa người sản xuất và người tiêu dùng. Các loại nông sản đặc hữu như sầu riêng, mít nghệ, chuối hột, trà vối... giờ đây không chỉ chờ thương lái mà xuất hiện trên các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.

Theo Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Khánh Hòa Lê Quốc Toàn, ngay từ thời điểm dịch Covid-19, nhiều hộ dân đã bắt đầu làm quen với việc livestream bán hàng. Đến nay, phong trào này càng lan rộng nhờ sự đồng hành của Hội Nông dân và các tổ chức đoàn thể. Bên cạnh đó, các lớp tập huấn kỹ năng số cũng được tổ chức, gắn với hoạt động thực hành, hướng dẫn bà con tạo tài khoản mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo quay video quảng bá sản phẩm; kỹ năng đặt tên thương hiệu và định vị sản phẩm...

Bán sản phẩm qua mạng xã hội giúp việc tiêu thụ nông sản dễ dàng hơn.

"Khi đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, bà con không chỉ bán được hàng mà quan trọng hơn là nắm bắt được tín hiệu thị trường. Người tiêu dùng cần gì, mẫu mã nào được ưa chuộng... từ đó điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp, tránh tình trạng được mùa mất giá”, ông Lê Quốc Toàn nhận định.

Chuyển đổi số bước đầu giúp nông dân tiêu thụ sản phẩm thuận lợi hơn, đồng thời thay đổi tư duy từ manh mún sang sản xuất có kế hoạch, phù hợp nhu cầu thị trường. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ, nền tảng thương mại điện tử cũng giúp bà con giảm chi phí mặt bằng, kho bãi và các khâu trung gian, từ đó gia tăng lợi nhuận. Theo các chuyên gia, đây chính là con đường đưa nông sản miền núi Khánh Hòa ra thị trường lớn, hướng tới một nền nông nghiệp hiện đại và bền vững.

Thanh Mai