Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản trị và khai thác dữ liệu pháp luật

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu cho biết, Nghị định số 52 được ban hành trong bối cảnh yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh cải cách hành chính và chuyển đổi số quốc gia ngày càng đặt ra những đòi hỏi cao đối với công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật, trong đó có công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Việc hình thành và vận hành CSDLQGPL đã tạo những nền tảng quan trọng để công khai, minh bạch hệ thống pháp luật, bảo đảm quyền tiếp cận thông tin pháp luật của người dân, doanh nghiệp và toàn xã hội.

Theo Thứ trưởng, qua 10 năm triển khai thực hiện, CSDLQGPL đã từng bước được hoàn thiện, vận hành ổn định, ngày càng phát huy hiệu quả thiết thực. Công tác cập nhật, chuẩn hóa, liên thông dữ liệu pháp luật có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, hỗ trợ hoạt động áp dụng pháp luật cũng như phục vụ tốt hơn nhu cầu tra cứu, khai thác thông tin của xã hội.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, quá trình triển khai Nghị định số 52 cũng còn bộc lộ một số khó khăn, hạn chế, cần được nhìn nhận khách quan, đánh giá toàn diện, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng và hiệu quả xây dựng, quản lý, khai thác CSDLQGPL trong giai đoạn tới.

Vì vậy, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu nhấn mạnh, Hội nghị này là dịp quan trọng để đánh giá một cách khách quan, toàn diện, chính xác kết quả 10 năm thực hiện Nghị định số 52. Đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm hay, cách làm hiệu quả, thẳng thắn trao đổi về những tồn tại, vướng mắc, đồng thời đề xuất những định hướng, nhiệm vụ và giải pháp trong giai đoạn tới, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên số.

Thứ trưởng Phan Chí Hiếu phát biểu khai mạc Hội nghị.

Theo Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị định số 52, CSDLQGPL đã hình thành và phát triển vững chắc, trở thành hệ thống dữ liệu pháp lý của Chính phủ số Việt Nam, phục vụ hiệu quả cho công tác xây dựng thi hành và phổ biến pháp luật, đồng thời góp phần hiện đại hóa nền hành chính nhà nước.

CSDLQGPL không chỉ là công cụ công khai, minh bạch hóa pháp luật mà còn là nguồn dữ liệu nền tảng cho các hệ thống khác như Công báo, Hệ thống văn bản chỉ đạo điều hành… tạo nên mạng lưới dữ liệu pháp lý liên thông, thống nhất và đáng tin cậy. Hệ thống đã chứng minh tính hiệu quả, tính bền vững và khả năng mở rộng sau các đợt điều chỉnh hành chính và thay đổi cơ cấu bộ máy giai đoạn 2023 – 2025.

Tuy nhiên, những hạn chế về hạ tầng, nhân lực và cơ chế phối hợp cho thấy CSDLQGPL vẫn cần được đầu tư, củng cố và hoàn thiện đồng bộ hơn để đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Sau sáp nhập hành chính, quy mô địa giới và khối lượng văn bản thay đổi nhanh, dẫn đến nhu cầu cấp thiết phải chuẩn hóa lại phạm vi hiệu lực, danh mục văn bản, đồng thời tích hợp sâu hơn với các nền tảng dữ liệu quốc gia khác.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Hội nghị.

Nhìn chung, quá trình triển khai Nghị định số 52 đã giúp nâng cao năng lực quản trị dữ liệu pháp luật, thay đổi tư duy từ quản lý thủ công sang quản lý điện tử và đặt nền móng cho chuyển đổi số trong lĩnh vực pháp chế nhà nước. Từ đây, cần tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, đồng thời khắc phục các hạn chế còn tồn tại về kỹ thuật, tổ chức và thể chế, hướng tới mục tiêu xây dựng CSDLQGPL thông minh, kết nối liên thông, phục vụ toàn diện cho công dân, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước trong kỷ nguyên số.

Tại Hội nghị, các đại biểu tham dự đã trao đổi, thảo luận, nêu ý kiến để nâng cao chất lượng CSDLQGPL, như nâng cao tính chuyên nghiệp trong việc bổ sung những tiện ích để hỗ trợ khai thác, sử dụng CSDLQGPL; nghiên cứu, ứng dụng AI trong việc tự động phân loại văn bản; tăng cường nguồn lực về nhân sự và kinh phí…

Các đại biểu tham luận tại hội nghị.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu đề nghị tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của CSDLQGPL, nhất là trong bối cảnh đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, trong đó có nhiều tư duy mang tính đột phá về xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.

Từ việc nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của cơ sở dữ liệu quốc gia thì phải có những biện pháp để nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong việc xây dựng CSDLQGPL và thực hiện các quy định trong Nghị định số 52 trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng đề nghị tiếp tục rà soát để đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 52 nhằm tạo ra cơ sở pháp lý thuận lợi hơn cho hoạt động của cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật; Tập trung nâng cao chất lượng công tác cập nhật, chuẩn hóa dữ liệu, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, kết nối liên thông với các hệ thống thông tin, các cơ sở dữ liệu khác của các Bộ, ngành và địa phương.

Thứ trưởng Phan Chí Hiếu trao tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong triển khai thi hành Nghị định số 52.

Đặc biệt, Thứ trưởng nhấn mạnh cần đầu tư nâng cấp công nghệ thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), nhằm khai thác một cách thuận lợi công năng của CSDLQGPL, phục vụ nhu cầu ngày càng tăng của người dân và doanh nghiệp.

Nhân dịp này, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu đã trao tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong triển khai thi hành Nghị định số 52.

Châu Dương