Ủng hộ tăng thời hạn cai nghiện, đưa người nghiện 12-18 tuổi vào trường giáo dưỡng

Chiều 25/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).

Tham gia góp ý, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng) cho rằng, quy định thời hạn cai nghiện lần đầu 24 tháng và lần thứ hai 36 tháng là rất đúng đắn và cần thiết.

Bởi lẽ, thời hạn 24 tháng đối với lần đầu và 36 tháng đối với lần thứ hai là phù hợp với quy trình cai nghiện đầy đủ, bao gồm: tiếp nhận, phân loại; điều trị cắt cơn, giải độc; điều trị rối loạn tâm thần; giáo dục, tư vấn, phục hồi hành vi; lao động trị liệu và giai đoạn chuẩn bị tái hòa nhập.

Theo bà Nga, đây là quy trình mang tính khoa học, không thể thực hiện trong thời gian ngắn mà vẫn đảm bảo hiệu quả.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng) phát biểu góp ý dự án luật (Ảnh: Media Quốc hội).

Vị đại biểu cũng nhắc đến thực tiễn cho thấy các mô hình cai nghiện ngắn hạn ở nhiều địa phương, thậm chí chỉ 3 - 6 tháng, đều dẫn đến tỉ lệ tái nghiện rất cao. Người nghiện thường chưa kịp ổn định thể chất thì rối loạn tâm lý, hành vi vẫn còn, dẫn đến dễ dàng quay lại sử dụng.

Cùng với đó, ma túy tổng hợp, đặc biệt là các chất kích thích ATS hiện chiếm hơn 70% trong các vụ việc (theo thống kê của các cơ quan chức năng), gây tổn thương não bộ lâu dài, đòi hỏi quá trình trị liệu và phục hồi dài hạn.

"Nếu chúng ta tiếp tục duy trì thời gian cai nghiện ngắn, pháp luật sẽ đứng sau thực tiễn, không đủ công cụ để bảo vệ chính người nghiện và cộng đồng. Vì vậy, quy định tăng thời hạn cai nghiện là cần thiết, hợp lý, phù hợp với bằng chứng khoa học, góp phần giảm tỉ lệ tái nghiện và cải thiện chất lượng cai nghiện", bà Nga nói.

Về quy định người nghiện từ 12 đến dưới 18 tuổi được cai nghiện bắt buộc tại trường giáo dưỡng, đại biểu Việt Ngađánh giá chính sách thể hiện tính nhân văn sâu sắc, đồng thời phù hợp với Công ước quốc tế về quyền trẻ em.

Theo bà Nga, trường giáo dưỡng là môi trường vừa đảm bảo kỷ luật, vừa có chương trình giáo dục văn hóa, giáo dục nghề nghiệp. Điều này giúp các em không bị đứt gãy quá trình học tập, tránh mặc cảm, tránh môi trường tội phạm, điều rất dễ xảy ra khi đưa trẻ vào cơ sở cai nghiện chung với người trưởng thành.

Hơn nữa, lứa tuổi 12 - 18 là giai đoạn chưa hoàn thiện về tâm sinh lý. Các em rất dễ bị lôi kéo, dụ dỗ. Vì vậy, phương án đưa vào trường giáo dưỡng thay vì cơ sở cai nghiện thông thường giúp bảo vệ các em khỏi nguy cơ bị tổ chức tội phạm tác động, lợi dụng.

Tuy nhiên, bà Nga lưu ý, việc đưa người nghiện từ 12 đến dưới 18 tuổi cai nghiện bắt buộc tại các trường giáo dưỡng cần đồng bộ với việc bổ sung đầy đủ các trang thiết bị, nhân lực cho việc cai nghiện (cán bộ y tế, nhân viên hỗ trợ tâm lý...) với quy trình cai nghiện đầy đủ và khoa học để đảm bảo hiệu quả cai nghiện.

Đại biểu Trần Thị Thu Phước (Ảnh: Media Quốc hội).

Cùng quan điểm, đại biểu Trần Thị Thu Phước (đoàn Quảng Ngãi) ủng hộ kéo dài thời hạn cai nghiện bắt buộc dù có ý kiến cho rằng thời gian kéo dài là quá dài và gây tốn kém ngân sách.

Bà lập luận rằng thực tế cho thấy thời gian cai nghiện ngắn (từ 6 đến 12 tháng) có hiệu quả rất thấp và tỉ lệ tái nghiện rất cao. Lý do là học viên chưa đủ thời gian để phục hồi não bộ, thay đổi hành vi và đào tạo nghề một cách bài bản qua 5 giai đoạn cai nghiện bắt buộc.

Đại biểu nhấn mạnh việc kéo dài thời gian, tuy tốn kém trước mắt, nhưng sẽ "chặn đứng nguồn cầu trong thời gian dài", giảm thiểu tội phạm phát sinh từ nghiện, và đảm bảo an ninh trật tự. Bà Phước coi đây là chi phí đầu tư cho sự an toàn và xã hội.

Đại biểu cũng ủng hộ quy định đưa người nghiện trong độ tuổi này vào trường giáo dưỡng để cai nghiện bắt buộc khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 35.

Theo đại biểu, môi trường trong trường giáo dưỡng do Bộ Công an quản lý vừa đảm bảo tính kỷ luật nghiêm minh để cắt cơn nghiện, vừa có điều kiện tổ chức học văn hóa, học nghề tốt hơn nhiều so với các cơ sở cai nghiện phổ thông.

"Việc đưa các em vào trường giáo dưỡng sẽ giúp các em tách khỏi môi trường xấu, vừa cai nghiện vừa được giáo dục, chuẩn bị tốt hơn cho việc tái hòa nhập cộng đồng", bà Phước phát biểu.

Nguyễn Thu Huyền