Ước mơ xanh của cô bé đến từ rừng sâu

Bằng lương tâm và trách nhiệm, những người cha nuôi đã giúp cô con gái nhỏ nhanh chóng hòa nhập với cuộc sống mới. Giờ đây, không chỉ được đi học, Hồ Thị Nứt còn có ước mơ và sống hạnh phúc vì thấy mình làm những việc có ích.

Chuyện của Hồ Thị Nứt

Với giọng nhỏ nhẹ nhưng mạch lạc, Hồ Thị Nứt (dân tộc Pa Cô, trú tại thôn Pa Ling, A Vao, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị) kể về câu chuyện của mình. Nhà em ở tít trên núi cao, gần đường biên giới Việt Nam-Lào thuộc khu vực cột mốc 625 và 626, nơi mà nếu trời nắng đẹp người khỏe cũng phải đi gần 4 tiếng đi bộ. Nơi này gần như bị cô lập, không điện sinh hoạt, không sóng điện thoại và chỉ có mấy nóc nhà. Năm 2016, chính quyền địa phương, Đồn Biên phòng A Vao vận động người dân di dời về gần đồn sống tập trung, tuy nhiên, bố em là ông Hồ Văn Xúc là “con trưởng” của dòng họ nên quyết định ở lại thờ cúng, trông coi mồ mả tổ tiên. Vì ở xa trung tâm và gần như không tiếp cận với bên ngoài nên 9 chị em Nứt không biết tiếng phổ thông, không đi học.

Đại úy Nguyễn Văn Chinh trong một lần đến thăm 2 chị em Nấp và Nứt tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở A Vao.

Sau nhiều lần thuyết phục, tháng 10 năm 2018, ông Hồ Văn Xúc đã đồng ý với những người lính Biên phòng đưa 8 chị em Nứt về đồn để đi học. Đại úy Nguyễn Tấn Khiêm, Đội trưởng Vận động quần chúng, Đồn biên phòng A Vao, người được giao trực tiếp phụ trách việc chăm sóc 8 chị em chia sẻ: “Khi đưa các cháu về, đơn vị mượn lại điểm trường cũ ở xóm Kỳ Nơi, thôn Pa Ling để các cháu ăn ở, đảm bảo sinh hoạt, học tập. Đơn vị đã trang bị bàn ghế, giường, chiếu, chăn màn và các dụng cụ học tập, sinh hoạt hằng ngày đảm bảo cho các cháu. Đây là giai đoạn khó khăn nhất của mấy chị em vì các cháu chưa biết tiếng phổ thông, không biết đọc biết viết, lại có lối sống như người rừng, luôn đi chân đất, không biết dùng đũa chỉ ăn bốc, ngủ dưới đất. Để các cháu quen với cuộc sống mới, những người lính Biên phòng kiên trì hướng dẫn cho các cháu từng li từng tí, từ những việc nhỏ nhặt nhất là đánh răng, rửa mặt, quét nhà, sắp xếp đồ đạc gọn gàng”...

Và, 8 chị em đã được làm giấy khai sinh, nhập khẩu để đảm bảo thủ tục pháp lý cũng như các quyền lợi liên quan khi đi học. Đồn Biên phòng A Vao chủ động phối hợp với nhà trường, trao đổi với các thầy cô giáo chủ nhiệm để kịp thời nắm bắt, theo dõi quá trình học tập của các cháu. Buổi tối, Đại úy Nguyễn Tấn Khiêm trực tiếp hướng dẫn các cháu học bài và làm bài tập. Thực ra, không riêng gì anh, mà trong toàn đơn vị, cán bộ nào có thời gian đều tham gia hỗ trợ dạy học, quan tâm giúp đỡ các cho cháu về mọi mặt. Lứa tuổi của các cháu cũng bằng tuổi con, tuổi cháu của nhiều anh em trong đơn vị, chính vì vậy, mọi người càng yêu thương các chị em Nứt hơn.

Vào những ngày lễ, Tết, Nứt và các chị em đều được tham gia các hoạt động, các trò chơi; ngày Quốc tế thiếu nhi, Tết Trung thu ai cũng có quà, được tổ chức sinh nhật. Ai cũng hiểu rằng, các “bố nuôi” Biên phòng luôn cố gắng tạo không khí thật đầm ấm để mấy chị em cảm nhận được tình cảm gần gũi, thân mật, coi Đồn Biên phòng A Vao là “gia đình thứ hai” của mình.

Chắp cánh ước mơ

Nhờ các bố nuôi biên phòng và các thầy cô giáo, từ những đứa trẻ rụt rè, ngại giao tiếp đám đông, có lối sống bản năng, dần dần chị em Nứt đã hòa nhập với cuộc sống mới. Các cháu bắt đầu thấy “mỗi ngày đến trường là một ngày vui”, những con chữ, con số không còn làm khó được Nứt. Năm học mới 2022-2023, để thuận tiện cho việc học tập, Chỉ huy Đồn Biên phòng A Vao quyết định để Nứt và chị gái Nấp theo học tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở A Vao. Nếu như trước đây, 2 chị em Nấp, Nứt khóc vì nhớ nhà thì giờ lại khóc nhớ đồn, nhớ các bố nuôi Biên phòng.

Hồ Thị Nứt thuyết trình trong Tiết học Biên giới.

Trong 8 chị em, Nứt học tiếng phổ thông tốt hơn và mạnh dạn giao tiếp, kết bạn. Em cũng dành sự quan tâm đến việc làm của các bố nuôi Biên phòng. Em thường đặt các câu hỏi với các bố nuôi và từ đó nhen nhóm trong lòng niềm tự hào khi được là người con của những người lính Biên phòng. Qua vài lần tìm hiểu, Nứt rất hứng thú với “Tiết học Biên giới” của các bố nuôi vì nó giúp cho học sinh như chị em Nứt hiểu rõ hơn về lực lượng Bộ đội Biên phòng, chủ quyền lãnh thổ an ninh biên giới quốc gia.

Có lần, Thiếu tá Trần Thái Sơn, Đồn trưởng Đồn biên phòng A Vao thấy Nứt đứng ngoài cửa sổ, chăm chú theo dõi Đại úy Nguyễn Văn Chinh, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng A Vao “chạy” thử chương trình Tiết học Biên giới, một ý tưởng chợt lóe lên trong đầu anh. Bình thường, Tiết học Biên giới do cán bộ Biên phòng đứng lớp hoặc tổ chức cho học sinh đến cột mốc hay vào đồn Biên phòng tham quan, giao lưu với cán bộ, chiến sĩ. Nay, thấy cô con gái nuôi quan tâm, anh trao đổi với Đại úy Nguyễn Văn Chinh việc thử cho Nứt đứng lớp để “nâng tầm” hiệu quả của Tiết học biên giới. Nhận thấy niềm đam mê và khả năng của Nứt, Đại úy Nguyễn Văn Chinh rất tán thành, tổ chức “bồi dưỡng” cho Nứt.

Ngày 6-1-2023 là ngày vô cùng đặc biệt đối với Hồ Thị Nứt khi em là người trực tiếp thuyết trình trong “Tiết học Biên giới” trước sự có mặt của lãnh đạo Đồn Biên phòng A Vao, thầy cô giáo và hơn 70 học sinh khối trung học cơ sở. Tuy vẫn còn chút bỡ ngỡ nhưng Hồ Thị Nứt đã trực tiếp trình bày về nhiệm vụ của Bộ đội Biên phòng trên biên giới xã A Vao; giới thiệu về cột mốc, giới thiệu các thôn trên địa bàn xã có chung đường biên giới với nước Lào; Trách nhiệm của các bạn học sinh trong học tập và tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh trên biên giới. Điều đặc biệt là, trong quá trình thuyết trình, Nứt đã “tự ý” chuyển sang ngôn ngữ Pa Cô để “giải thích” với các bạn một số khái niệm. Và, đến ngày 24-2 vừa qua, Nứt đã vô cùng tự tin đứng trước hơn 250 học sinh lớp 6, 7, 8, 9 cùng các thầy cô giáo tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở A Vao để điều hành “Tiết học biên giới”.

Tiết học kết thúc, ai cũng ngạc nhiên trước việc làm của Nứt. Đến ngay chính những người lính Biên phòng, người đã đồng hành, gắn bó với cô gái nhỏ suốt 4 năm qua cũng vô cùng bất ngờ. Thiếu tá Trần Thái Sơn nói với Nứt: “Bất ngờ với con gái quá. Nhờ có con mà Tiết học Biên giới đến với các bạn dễ dàng hơn. Bố tin rằng con sẽ làm tốt hơn nữa”. Cô giáo Hồ Thị Quyết - giáo viên chủ nhiệm lớp của Nứt chia sẻ: "Khi biết hoàn cảnh của cháu Nứt, tôi luôn dành cho cháu sự quan tâm đặc biệt để giúp cháu hòa đồng hơn với các bạn. Tuy nhiên, hôm nay tôi thật sự bất ngờ trước khả năng truyền tải và sự mạnh dạn trước đám đông của cháu. Tôi cảm thấy rất tự hào về học sinh này. Cảm ơn sự chăm lo nuôi dạy của các anh Bộ đội Biên phòng nhiều lắm".

Như vậy, qua hơn 4 năm từ khi đưa những đứa trẻ từ rừng sâu về chăm sóc, nuôi dưỡng, những mầm xanh của người lính Biên phòng A Vao đã vươn lên thành chồi cây, hứa hẹn là cây xanh rắn rỏi nơi “phên giậu” biên cương trong tương lai.

Bài, ảnh: THANH TRÚC