Uống dầu ô liu làm đẹp theo trào lưu: Bác sĩ cảnh báo điều nguy hại có thể gặp phải

Trào lưu uống dầu ô liu làm đẹp

Theo ghi nhận, thời gian gần đây trên mạng xã hội xuất hiện hàng loạt video với nội dung các bạn trẻ đua nhau uống dầu ô liu nguyên chất khi bụng đói vào buổi sáng giúp đẹp da và tóc, cải thiện tiêu hóa.

Nhiều người cho rằng sau vài tuần áp dụng, da của họ sáng hơn, "tiêu hóa tốt hơn", thậm chí "giảm mỡ bụng". Tuy nhiên, phía sau trào lưu này là không ít băn khoăn về cơ sở khoa học và tính an toàn khi sử dụng dầu theo cách uống trực tiếp.

Chia sẻ trên Báo Sức khỏe & Đời sống, Mai Linh (23 tuổi, Hà Nội) cho biết: "Ban đầu tôi uống vì tò mò. Mấy ngày đầu sợ mùi dầu lắm, nhưng khoảng một tuần sau thì quen. Thấy da sáng hơn, ít bị đầy bụng, nên giờ sáng nào tôi cũng uống".

Mai Loan (27 tuổi, Lào Cai) cũng cho hay, bản thân biết đến trào lưu uống dầu ô liu vào buổi sáng qua mạng xã hội Tiktok. Ngay sau khi xem được video chia sẻ về việc uống dầu ô liu giúp da, tóc đẹp, tốt cho đường ruột thì Loan đã mua về dùng thử.

Trên báo Nhân dân điện tử, chị Lê Minh (28 tuổi ở Ninh Bình) chia sẻ, qua mạng xã hội Tiktok chị biết đến trào lưu uống dầu ô liu vào buổi sáng. Ngay sau khi xem video chia sẻ về việc uống dầu ô liu giúp da, tóc đẹp, tốt cho đường ruột thì chị đã mua về dùng thử.

"Lúc thấy mọi người chia sẻ trên mạng xã hội chuyện uống một ngụm dầu ô liu mỗi sáng để đẹp da, dáng xinh, tôi cũng tò mò thử theo. Cảm giác đầu tiên thì không quá dễ uống, nhưng vì nghĩ tốt cho sức khỏe nên vẫn cố gắng duy trì. Để dầu ô liu dễ uống hơn, tôi vắt thêm nước cốt chanh trộn với dầu, lúc uống cảm thấy không còn mùi hăng khó chịu của dầu ô liu nữa. Sau 8 tuần uống, tôi có cảm giác da mặt của tôi sáng hơn", chị Minh nói.

Quan tâm đến làm đẹp bằng dầu ô liu, chị Thanh Hằng (30 tuổi, Thái Nguyên) chia sẻ về trải nghiệm không mấy dễ chịu. "Tôi uống dầu ô liu theo 'trend' nhưng thấy dạ dày cồn cào, khó chịu và buồn nôn. Uống ngày thứ hai là bị đau bụng, tiêu chảy. Có thể dạ dày tôi dễ bị kích ứng nên chắc uống không hợp".

Mạng xã hội lan truyền nhiều bài chia sẻ về “bí quyết làm đẹp tự nhiên” bằng cách uống một thìa dầu ô liu khi vừa ngủ dậy, lúc bụng còn rỗng. Ảnh: Báo Nhân dân

Uống dầu ô liu có tốt như lời đồn?

Theo Báo Nhân dân điện tử, ThS Lê Thị Thu Hà (Tổ trưởng tổ chuyên môn Dinh dưỡng - An toàn thực phẩm, Trường đại học Y tế Công cộng) cho biết, dầu ô liu, đặc biệt là dầu ô liu nguyên chất ép lạnh (extra-virgin olive oil – EVOO) là chất béo không bão hòa đơn và có nhiều polyphenol có lợi.

Có nhiều nghiên cứu cho thấy lợi ích khi dùng dầu ô liu như một phần của chế độ ăn (thí dụ như chế độ ăn Địa Trung Hải) giúp giảm nguy cơ tim mạch, điều chỉnh huyết áp, cải thiện mỡ máu, chống xơ vữa động mạch, phòng ung thư, giảm viêm mạn, quản lý cân nặng và kiểm soát đường huyết và hỗ trợ tiêu hóa. Bên cạnh đó, dầu ôliu có tác dụng nhuận tràng nhẹ, giúp giảm táo bón và có thể bảo vệ niêm mạc dạ dày.

ThS Lê Thị Thu Hà cho hay, không có bằng chứng khoa học thuyết phục rằng việc uống dầu ô liu trực tiếp khi bụng đói vào buổi sáng mang lại lợi ích vượt trội so với dùng dầu ô liu trong bữa ăn.

Bà Hà nhấn mạnh, những lợi ích của dầu ô liu (EVOO) xuất phát từ việc sử dụng thường xuyên trong chế độ ăn tổng thể hằng ngày nhờ thành phần oleic acid và polyphenol, chứ không phải từ việc uống trực tiếp vào buổi sáng như nhiều người đang làm theo trào lưu.

Cùng nhận định về vấn đề này, trên Báo Sức khỏe & Đời sống, TS. Lê Thị Hương Giang (Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 19-8) cho biết, việc chỉ uống một thìa dầu ô liu vào buổi sáng mà không thay đổi tổng thể chế độ ăn, lối sống thì chưa có bằng chứng đủ mạnh để khẳng định sự "thần kỳ". Vì vậy, dầu ô liu là một thành phần có lợi, nhưng không nên xem là "giải pháp đơn lẻ" thay thế cho chế độ ăn toàn diện.

TS. Lê Thị Hương Giang cho biết thêm, một số nghiên cứu nhỏ cho thấy dầu ô liu uống hoặc ăn trong chế độ ăn thử giúp làm mềm phân, tăng nhu động ruột và giảm táo bón ở người cao tuổi. MUFA và polyphenol trong dầu ô liu giúp giảm LDL-cholesterol, tăng HDL-cholesterol, giảm phản ứng viêm, đây là cấu phần quan trọng trong chế độ ăn lành mạnh đã được chứng minh giảm nhồi máu cơ tim và đột quỵ (Estruch et al., NEJM 2018). Tuy nhiên, lưu ý rằng hiệu quả phụ thuộc vào chất lượng dầu, tổng khẩu phần chất béo và việc thực hiện chế độ ăn/lối sống lành mạnh.

TS. Lê Thị Hương Giang nhận định, không có bằng chứng nào khẳng định uống dầu ô liu lúc đói hiệu quả hơn so với khi dùng trong bữa ăn. Thực tế, uống dầu khi bụng đói có thể gây cảm giác buồn nôn hoặc đầy hơi ở người có dạ dày nhạy hoặc trào ngược. Vì các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) và các polyphenol được hấp thu tốt hơn nếu có chất béo và một ít thức ăn đi kèm, nên khuyến nghị dùng dầu ô liu nguyên chất cùng bữa ăn hoặc ngay sau bữa ăn, thay vì riêng lẻ. Ngoài ra, việc pha dầu với chanh hoặc mật ong chỉ mang tính tạo khẩu vị, không có bằng chứng cho thấy tăng hiệu quả sinh lý.

Dầu ô liu sử dụng liều lượng hợp lý rất tốt cho sức khỏe. Ảnh: TL

Những ai cần thận trọng khi uống dầu ô liu?

Theo các chuyên gia, nhóm người cần thận trọng hoặc tránh sử dụng dầu ô liu trực tiếp hoặc uống với liều cao, cụ thể:

Người có tiền sử viêm tụy cấp/mạn tính hoặc đang hồi phục sau viêm tụy. Bởi chế độ hạn chế mỡ thường được khuyến nghị trong giai đoạn cấp/hoặc cần tham vấn chuyên gia y tế.

Người có rối loạn hấp thu mỡ hoặc bệnh đường ruột gây tiêu chảy - dầu ô liu nguyên chất có thể làm nặng triệu chứng tiêu phân lỏng.

Người đang ăn kiêng kiểm soát năng lượng (giảm cân) - dầu ô liu rất nhiều năng lượng (100ml có 900 kcal). Do vậy nếu "uống" thêm dầu có thể làm vượt mức calo và cản trở giảm cân.

Người đang dùng thuốc chống đông máu (như warfarin), thuốc hạ đường huyết liều cao: vì polyphenol hoặc tương tác chất béo cao có thể tăng hiệu quả thuốc, dẫn đến chảy máu hoặc hạ đường huyết quá mức.

Để sử dụng dầu oliu tối ưu lợi ích, nên dùng dầu ô liu cùng thức ăn. Ảnh: TL

Sử dụng dầu ô liu thế nào cho hợp lý?

Theo tham vấn của ThS Lê Thị Thu Hà, để sử dụng dầu ô liu đúng cách, thì người dùng nên ưu tiên sử dụng loại dầu ô liu nguyên chất ép lạnh (extra-virgin olive oil – EVOO) vì chứa nhiều polyphenol chất chống oxy hóa hơn dầu tinh luyện; bảo quản nơi tối, nhiệt độ mát, tránh ánh sáng để giữ được chất lượng.

Hiện nay, nhu cầu khuyến nghị dinh dưỡng cho người trưởng thành về chất béo chiếm từ 20-25% năng lượng khẩu phần, trong đó acid béo không bão hòa chiếm 11-15% năng lượng. Các hướng dẫn/khuyến nghị lâm sàng và mô tả chế độ ăn Địa Trung Hải khuyến nghị sử dụng khoảng 1-4 thìa, tương đương 10-40ml EVOO/ngày như nguồn chất béo chính trong chế độ ăn hằng ngày.

Để sử dụng dầu oliu tối ưu lợi ích, nên dùng dầu ô liu cùng thức ăn, đặc biệt dùng với rau/nguyên liệu chứa vitamin tan trong dầu để tăng hấp thu các vitamin A, D, E, K và carotenoids (thí dụ: Trộn dầu vào salad, chấm bánh mì, rưới vào rau luộc, trộn cùng súp, cháo, canh...).

Có thể dùng dầu ô liu để thay thế chất béo bão hòa như bơ, mỡ động vật; lợi ích đối với tim mạch của dầu ô liu thể hiện rõ khi thay thế chất béo bão hòa.