'Ưu đãi thuế nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn gây thất thu hàng chục nghìn tỷ đồng'

Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn được hưởng nhiều chính sách ưu đãi.

Trăn trở về dự án nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, đại biểu Trần Quang Chiểu cho biết, tại kỳ họp thứ 2 tháng 10/2016 đã phát biểu những thiệt hại về kinh tế của quốc gia do Chính phủ tiền nhiệm ký cam kết bảo lãnh GGU đối với nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn với cơ chế mà GGU gọi là ưu đãi thuế nhập khẩu 3 năm 7% cho dự án.

Đại biểu cho hay, theo tính toán, sau khi bù trừ đi số tiền thuế, tiền phí, tiền thuê đất,… thu được từ dự án thì số tiền mà quốc gia phải bỏ ra trả thêm cho nhà đầu tư trong 10 năm bắt đầu từ ngày nhà máy vận hành thương mại là 36,73 nghìn tỷ đồng, nếu giá dầu là 50 USD/thùng, sẽ là 47,87 nghìn tỷ đồng nếu giá dầu là 60 USD/thùng, 64,58 nghìn tỷ đồng nếu giá dầu là 75 USD/thùng, 88,1 nghìn tỷ đồng nếu giá dầu là 100 USD/thùng.

“Ngoài số tiền thiệt hại nêu trên, qua nghiên cứu kỹ GGU, tôi thấy còn 3 nội dung ưu đãi trái quy định của pháp luật tại thời điểm ký kết”, đại biểu nói.

Một là áp dụng thuế suất 10% thuế thu nhập doanh nghiệp cho toàn bộ đời của dự án.

Hai là cán bộ, công nhân viên làm việc trong khu kinh tế Nghi Sơn sẽ được giảm 50% nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân.

Ba là trong bất cứ tình hình thị trường quan hệ cung cầu ra sao thì Việt Nam vẫn phải chịu trách nhiệm tiêu thụ 100% lượng xăng, dầu do nhà máy sản xuất ra tại cổng nhà máy.

Đại biểu Trần Quang Chiểu cho rằng dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn gây thiệt hại cho nhà nước chục nghìn tỷ đồng.

“Với 3 cam kết như trên, đến nay chưa có cơ quan nào tính toán cụ thể số tiền thiệt hại thêm cho ngân sách quốc gia là bao nhiêu, nhưng chắc chắn không phải là nhỏ, nó phải là hàng nghìn tỷ đồng, thậm chí là hàng chục nghìn tỷ đồng, cộng với số tiền phải thực hiện cam kết ưu đãi thuế nhập khẩu 3 năm 7% như nêu trên thì số tiền thiệt hại cho ngân sách quốc gia sẽ là rất lớn. Có phải chăng đây là vụ việc gây thiệt hại kinh tế cho quốc gia lớn nhất từ trước đến nay hay không”, vị đại biểu đoàn Nam Định bày tỏ lo lắng.

Cũng theo đại biểu Trần Quang Chiểu, GGU chỉ là thỏa thuận của Chính phủ Việt Nam với nhà đầu tư chứ không phải là thỏa thuận nhà nước. Thủ tướng Chính phủ đã giao cho các bộ, ngành chức năng nhiều lần thảo luận, đàm phán với nhà đầu tư để giảm thiệt hại thấp nhất cho ngân sách quốc gia, song nhà đầu tư vẫn không nhượng bộ với lý do các ưu đãi của GGU đã được nhà đầu tư tính vào chi phí hiệu quả kinh doanh của dự án. Duy chỉ có một nội dung là, nhà đầu tư đồng ý hỗ trợ một phần chi phí vận chuyển, bao tiêu sản phẩm từ cổng nhà máy đến kho nhà phân phối, khoảng 20 triệu đôla.

Do nhà đầu tư không nhượng bộ, tôi được biết Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đang tích cực họp bàn phương án nguồn tiền để thực hiện gọi là ưu đãi cho nhà đầu tư để trình các cơ quan có thẩm quyền cho ý kiến, nhưng đến nay vẫn chưa đưa ra được phương án và giải pháp tối ưu nhất.

“GGU là thỏa thuận quốc tế nên chúng ta không thể nói là không thực hiện. Số tiền gọi là ưu đãi cho nhà đầu tư này sẽ được cấp trực tiếp từ ngân sách nhà nước hay gián tiếp thông qua Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam đều là gánh nặng đối với ngân sách quốc gia, tức là thuế của 100 triệu người dân hôm nay và con cháu chúng ta mai sau”, ông Trần Quang Chiểu nhấn mạnh.

Đồng thời đại biểu đặt câu hỏi, số tiền rất lớn, làm thiệt hại cho quốc gia do một số người trong Chính phủ tiền nhiệm gây ra chắc chắn không phải riêng tôi băn khoăn, tại sao các cá nhân và tập thể sai phạm đến nay chưa xử lý nghiêm minh theo pháp luật? Phải chăng đây không phải là gỗ, là củi mà đây là sắt, là thép, thậm chí là kim cương. Cần sớm có câu trả lời công khai trách nhiệm từ các cơ quan chức năng trong hệ thống chính trị của đất nước.

T. Phương