Ủy ban Kinh tế thẩm tra đánh giá giữa kỳ việc thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025

Toàn cành Phiên họp

Tham dự Phiên họp có đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư; các thành viên Ủy ban Kinh tế; đại diện Ban Kinh tế Trung ương...

Theo Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong những năm qua, nước ta cơ bản đã vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức trước “những cơn gió ngược” và đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện, được thế giới đánh giá cao và ghi nhận. Nền kinh tế duy trì được đà tăng trưởng và là một điểm sáng “trong bức tranh xám màu” của kinh tế toàn cầu.

Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được đảm bảo; nợ nước ngoài, bội chi ngân sách Nhà nước đều dưới ngưỡng Quốc hội cho phép; định hạng tín nhiệm quốc gia và vị thế quốc tế tiếp tục được cải thiện; một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu giai đoạn 2021-2023 dự kiến có sự thay đổi tích cực hơn so với giai đoạn 2016-2018.

Các công trình, dự án quan trọng quốc gia, tạo không gian phát triển mới cho các địa phương, vùng và cả nước được đẩy mạnh; củng cố thêm niềm tin của doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Cũng theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ba đột phá chiến lược được tiếp tục chú trọng thực hiện. Trong đó, đã chú trọng hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Quốc hội Khóa XV đã tổ chức 2 kỳ họp bất thường để xử lý, giải quyết các vấn đề quan trọng, cấp bách, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Các cấp, các ngành đã quyết liệt cải cách hành chính, hoàn thiện bộ máy các bộ, cơ quan; đẩy mạnh cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, quy định kinh doanh, triển khai Đề án 06, xây dựng Chính phủ số ; thành lập 06 Hội đồng điều phối vùng.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung báo cáo

..

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội vẫn tiếp tục được quan tâm phát triển; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng cao. Nhận thức về văn hóa ngày càng toàn diện và sâu sắc hơn. Công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế được triển khai đồng bộ, linh hoạt, sáng tạo, đi vào chiều sâu và thực chất hơn.

Tuy nhiên, nước ta đang đứng trước nhiều khó khăn, thử thách, trong đó nhiều diễn biến mới xuất hiện, gay gắt, nặng nề hơn so với dự báo, việc thực hiện các mục tiêu phát triển KT-XH, nhất là mục tiêu tăng trưởng kinh tế là thách thức lớn; đặt ra yêu cầu cao trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện để phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025, chiến lược 10 năm 2021-2023 đã đề ra.

Trong thời gian tới, Chính phủ xác định, chủ động ứng phó, thích ứng với mọi tình huống; tuyệt đối không chủ quan, thỏa mãn với những kết quả, thành tích, vì mục tiêu, yêu cầu và nhiệm vụ đề ra của cả nhiệm kỳ khóa XIII là tương đối cao. Tiếp tục triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả, thực chất Nghị quyết Đại hội Đảng XIII, các Nghị quyết của Trung ương Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Nghị quyết của Quốc hội. Trong đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã xác định rõ 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, đặt ra trọng tâm chỉ đạo, điều hành.

Tại Phiên họp, các đại biểu đã đánh giá về bối cảnh, tình hình trong nước và quốc tế, xu hướng điều hành chính sách của các nước lớn, các đối tác thương mại lớn của Việt Nam và dự báo triển vọng cũng như tác động đến tình hình kinh tế - xã hội của nước ta trong 2 năm 2024, 2025; khả năng hoàn thành mục tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2021 - 2025, cũng như mục tiêu, chỉ tiêu khác theo Nghị quyết 16 của Quốc hội trên cả 3 nhóm chỉ tiêu về kinh tế, xã hội và môi trường; việc xây dựng khung chính sách, pháp luật phát triển hạ tầng số tiến tới chuyển đổi số quốc gia; sắp xếp lại khối doanh nghiệp nhà nước và xử lý dứt những yếu kém, thất thoát của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước; sức khỏe của doanh nghiệp...

Bên cạnh 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong chỉ đạo, điều hành thời gian tới được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra, một số ý kiến lưu ý, cần chú ý khắc phục tình trạng thiếu hụt điện, bảo đảm an ninh năng lượng; đầu tư phát triển ngành dịch vụ logistic; kiểm soát bằng được thị trường đất đai, bất động sản, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, tín dụng, đặc biệt là thị trường bất động sản. Bởi, những nhóm giải pháp được Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra tương đối đầy đủ, nhưng khó có đủ nguồn lực thực hiện nếu “dàn hàng ngang chính sách”, nên cần chú ý triển khai những nhóm giải pháp cốt lõi, mang tính chìa khóa.

Phát biểu kết luận, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, bối cảnh thế giới và trong nước trong những năm qua đã có nhiều thay đổi so với thời kỳ lập Nghị quyết số 16/2021/QH15 của Quốc hội. Nhưng, với những giải pháp linh hoạt, đặc biệt là ngoại giao vaccine, nước ta đã hoàn thành đa mục tiêu, vừa phòng chống dịch bệnh, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội, quốc phòng - an ninh...

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần báo cáo rõ hơn về những giải pháp đột phá được quy định trong một số Nghị quyết liên quan của Quốc hội; tác động của việc ban hành cơ chế, chính sách đặc thù cho một số tỉnh, thành phố; việc ban hành một số quy hoạch quốc gia quan trọng...

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng yêu cầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư quan tâm đưa ra các giải pháp đẩy nhanh tiến độ công tác lập quy hoạch; hỗ trợ sản xuất, kinh doanh; cơ chế bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm; điều hành chính sách tiền tệ, thuế, phí, lệ phí; tăng cường giải ngân vốn đầu tư công...

Cũng tại phiên họp, Ủy ban Kinh tế đã thẩm tra Báo cáo giữa kỳ đánh giá giữa kỳ kết quả thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025.

Theo Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, để thực hiện Nghị quyết số 31/2021/QH15 của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 54/NQ-CP về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, giao 30 chỉ tiêu và 102 nhiệm vụ xây dựng chương trình, đề án, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện. Đến nay, toàn bộ 102 nhiệm vụ xây dựng các Chương trình, Đề án tại Nghị quyết số 54/NQ-CP đã và đang được triển khai thực hiện, trong đó có 37/102 (chiếm 36,3%) nhiệm vụ đã hoàn thành, 28/102 nhiệm vụ (chiếm 27,4%) đã trình cấp có thẩm quyền, hiện đang chỉnh sửa bổ sung hoàn thiện, 37/102 nhiệm vụ (chiếm 36,3%) đang triển khai theo kế hoạch.

Tuy nhiên, Nghị quyết số 31/2021/QH15 được triển khai trong bối cảnh quốc tế diễn biến phức tạp, khó khăn, thách thức nhiều hơn so với dự báo tại thời điểm xây dựng Nghị quyết. Do vậy, việc triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm và khả năng đạt được mục tiêu của kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Các đại biểu đánh giá cao kết quả thực hiện Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025 thời gian qua, đặc biệt trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp, tính bất định cao, rủi ro, thách thức ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, theo tổng hợp kết quả đánh giá các chỉ tiêu cơ cấu lại nền kinh tế đến nay, trong số 27 chỉ tiêu được xác định tại Nghị quyết số 31/2021/QH15, có 23 chỉ tiêu có thông tin , trong đó có khoảng 10 chỉ tiêu có khả năng hoàn thành (chiếm 37%), 13 chỉ tiêu đang gặp thách thức rất lớn, khả khó đạt được mục tiêu đến năm 2025. Do vậy, các đại biểu đề nghị, cần trung phân tích, đánh giá những chỉ tiêu khả năng khó hoàn thành và phân tích cụ thể nguyên nhân và hướng xử lý.

Thanh Hải