Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích quy định về hành vi xâm nhập trái phép mạng máy tính, mạng viễn thông
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 5, sáng 23/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã thông qua Nghị quyết giải thích Khoản 1, Điều 289 (Tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác) của Bộ luật Hình sự năm 2015.
Trình bày Tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, việc ban hành Nghị quyết là nhằm bảo đảm sự phù hợp, thống nhất trong hệ thống pháp luật; bảo đảm sự rõ ràng, minh bạch để áp dụng thống nhất các quy định của Bộ luật Hình sự trong xử lý hành vi phạm tội cũng như bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của người phạm tội; bảo đảm thực hiện có hiệu quả và đúng lộ trình các cam kết của Việt Nam đối với Hiệp định CPTPP.
Cụ thể, dự thảo Nghị quyết giải thích hành vi “cố ý vượt qua cảnh báo, mã truy cập, tường lửa, sử dụng quyền quản trị của người khác hoặc bằng phương thức khác xâm nhập trái phép mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác lấy cắp dữ liệu” quy định tại khoản 1 Điều 289 Bộ luật Hình sự được hiểu là bao gồm cả hành vi “cố ý vượt qua cảnh báo, mã truy cập, tường lửa, sử dụng quyền quản trị của người khác hoặc bằng phương thức khác xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác chiếm đoạt dữ liệu có chứa bí mật kinh doanh, kể cả nghe, đọc, ghi chép, chụp ảnh, ghi âm, ghi hình dữ liệu có chứa bí mật kinh doanh”.
Thẩm tra nội dung của dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho rằng, để bảo đảm thực hiện hiệu quả và đúng lộ trình các cam kết của Việt Nam trong Hiệp định CPTPP, bảo đảm sự rõ ràng, minh bạch, phù hợp với tình hình thực tế của Việt Nam thì việc UBTVQH ban hành Nghị quyết là cần thiết, đúng thẩm quyền. Ủy ban Tư pháp nhất trí với việc ban hành Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn với những lý do đã nêu trong Tờ trình, nhất trí với việc lựa chọn khoản 1 Điều 289 của Bộ luật Hình sự để giải thích nhằm đáp ứng yêu cầu của Hiệp định.
Đồng thời, Ủy ban Tư pháp nhất trí không bổ sung mục đích vào nội dung giải thích vì nếu bổ sung mục đích phạm tội sẽ thu hẹp phạm vi xử lý hình sự, không phù hợp với cấu thành cơ bản của Tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác.
Qua thảo luận, 100% Ủy viên UBTVQH đã biểu quyết thông qua Nghị quyết giải thích Khoản 1 Điều 289 của Bộ luật Hình sự năm 2015. Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 14/1/2022 và được áp dụng cùng với Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 12/2017/QH14.
Khoản 1, Điều 289 tội Xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác quy định: “Người nào cố ý vượt qua cảnh báo, mã truy cập, tường lửa, sử dụng quyền quản trị của người khác hoặc bằng phương thức khác xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác chiếm quyền điều khiển; can thiệp vào chức năng hoạt động của phương tiện điện tử; lấy cắp, thay đổi, hủy hoại, làm giả dữ liệu hoặc sử dụng trái phép các dịch vụ, thì bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm”.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 300 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm: Có tổ chức; lợi dụng chức vụ, quyền hạn; thu lợi bất chính từ 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng; gây thiệt hại từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng; đối với trạm trung chuyển internet quốc gia, hệ thống cơ sở dữ liệu tên miền và hệ thống máy chủ tên miền quốc gia; tái phạm nguy hiểm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 7 năm đến 12 năm: Đối với hệ thống dữ liệu thuộc bí mật Nhà nước; hệ thống thông tin phục vụ quốc phòng, an ninh; cơ sở hạ tầng thông tin quốc gia; hệ thống thông tin điều hành lưới điện quốc gia; hệ thống thông tin tài chính, ngân hàng; hệ thống thông tin điều khiển giao thông; thu lợi bất chính 500 triệu đồng trở lên; gây thiệt hại 1 tỷ đồng trở lên.