Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương: 'Chuyển đổi số là nền tảng bắt buộc để nâng cao chất lượng giáo dục'

Trong cuộc trao đổi với phóng viên Báo Hànôịmới, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương đã chia sẻ về những kết quả nổi bật về chuyển đổi số và định hướng bứt phá của giáo dục Thủ đô trong giai đoạn tiếp theo.

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương.

Những bước tiến vững chắc và thực chất

- Ông có thể chia sẻ cụ thể về quá trình ngành Giáo dục Hà Nội thực hiện chuyển đổi số trong thời gian qua?

- Chuyển đổi số trong giáo dục là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành Giáo dục và Đào tạo Hà Nội giai đoạn 2020 - 2025, phù hợp với định hướng của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như của Thành phố về xây dựng chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số, xã hội số và công dân số.

Từ năm học 2021 - 2022, ngành Giáo dục Hà Nội đã ban hành và triển khai kế hoạch chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với các nhóm nhiệm vụ trọng tâm gồm: Xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ; chuyển đổi số trong công tác quản lý; chuyển đổi số trong hoạt động dạy và học; nâng cao năng lực số cho giáo viên và học sinh; bảo đảm an toàn thông tin và dữ liệu giáo dục.

Việc triển khai được thực hiện bài bản, đồng bộ và có lộ trình nhằm bảo đảm chuyển đổi số không chỉ là hình thức mà thực sự đi vào chiều sâu, phục vụ hiệu quả công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục.

- Theo ông, đâu là những kết quả nổi bật nhất trong quá trình chuyển đổi số của ngành Giáo dục Hà Nội, nhất là trong quản lý và hỗ trợ học sinh?

- Trước hết, về công tác quản lý giáo dục, 100% cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn Thành phố đã triển khai học bạ điện tử, sổ điểm điện tử và phần mềm quản lý trường học. Hệ thống cơ sở dữ liệu ngành đã được xây dựng và kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia, giúp việc tra cứu, thống kê, quản lý hồ sơ học sinh và giáo viên trở nên minh bạch, khoa học, tiết kiệm thời gian và nhân lực.

Trong công tác tuyển sinh đầu cấp, Thành phố đã duy trì ổn định, nền nếp hệ thống tuyển sinh trực tuyến từ mầm non đến trung học phổ thông, giúp phụ huynh đăng ký tuyển sinh nhanh chóng, thuận tiện, giải quyết được hiện tượng xếp hàng nộp hồ sơ từ nửa đêm. Việc tổ chức tuyển sinh trực tuyến của Hà Nội được dư luận ủng hộ, tin tưởng bởi sự minh bạch, công bằng, an toàn và nghiêm túc.

Về phía người học, Hà Nội là địa phương sớm đưa vào vận hành nền tảng học tập trực tuyến Hanoi.Study với hơn 2 triệu tài khoản học sinh, giáo viên đăng ký. Nền tảng này cung cấp hàng trăm nghìn câu hỏi luyện tập, ngân hàng đề thi, học liệu số phục vụ học sinh ôn tập, tự học.

Trong thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nền tảng này đã phát huy hiệu quả, bảo đảm học sinh “tạm dừng đến trường nhưng không ngừng học”.

- Để nâng cao năng lực số cho giáo viên và học sinh - yếu tố then chốt trong chuyển đổi số, Hà Nội đã thực hiện những bước đi cụ thể nào, thưa ông?

- Ngành Giáo dục Hà Nội đã triển khai nhiều chương trình đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực số cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý và học sinh.

Từ năm 2022 đến nay, chúng tôi đã tổ chức hơn 600 lớp tập huấn cho gần 100.000 lượt giáo viên và cán bộ quản lý, tập trung vào các nội dung như sử dụng phần mềm quản lý giáo dục, thiết kế bài giảng E-learning, tổ chức lớp học trực tuyến, ứng dụng công nghệ trong đánh giá năng lực học sinh, tích hợp các công cụ trí tuệ nhân tạo vào giảng dạy. Mới đây, Sở đã phối hợp với Tổ chức EMG tập huấn và triển khai chương trình tin học quốc tế dành cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 12, giúp nâng cao năng lực số.

Nhiều trường học đã triển khai câu lạc bộ công nghệ thông tin, STEM, Robotics, tổ chức các kỳ thi về kỹ năng tin học, tư duy logic, trí tuệ nhân tạo và lập trình. Học sinh Hà Nội giành nhiều thành tích cao tại các kỳ thi tin học trẻ, Olympic tin học và nhiều cuộc thi quốc tế...

Ngành Giáo dục Thủ đô cũng phối hợp với các đơn vị uy tín như AI Education, Microsoft, Google for Education, Viettel, VNPT... để tổ chức các chương trình đào tạo miễn phí, cung cấp học liệu mở và các chứng chỉ công nghệ có giá trị toàn cầu. Sở cũng đã phối hợp với VNPT và các đơn vị triển khai bản đồ số, giúp thí sinh thi tốt nghiệp trung học phổ thông tìm địa điểm thi dễ dàng.

- Xin ông chia sẻ một vài mô hình tiêu biểu cho thấy hiệu quả rõ nét của chuyển đổi số trong các nhà trường thời gian qua?

- Một trong những mô hình tiêu biểu là việc triển khai thí điểm mô hình “Trường học số Google” tại hai trường trung học cơ sở là Xuy Xá (xã Hồng Sơn) và Nguyễn Huy Tưởng (xã Đông Anh).

Tại đây, 100% giáo viên và học sinh được trang bị tài khoản Google EDU, sử dụng các công cụ số trong dạy, học và quản lý. Theo khảo sát, trên 90% giáo viên được tiết kiệm thời gian, tăng hiệu quả giảng dạy; học sinh hào hứng, sáng tạo hơn.

Nhiều trường học đã chủ động, tích cực ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh, xây dựng thư viện học liệu số, lớp học thông minh và mô hình trường học kết nối để chia sẻ dữ liệu, tài nguyên với nhau.

Đặc biệt, trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 vài năm trở lại đây, Hà Nội đã triển khai hệ thống tra cứu điểm thi và xác nhận nhập học trực tuyến, giúp hàng trăm nghìn phụ huynh, học sinh tra cứu thông tin nhanh chóng, chính xác, hạn chế tiêu cực và tăng tính minh bạch.

Giáo viên lớp 3A1 Trường Tiểu học Tứ Liên (phường Hồng Hà), ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giảng dạy môn toán nhằm tăng hứng thú học tập cho học sinh. Ảnh: Vũ Minh

Nền tảng cho đổi mới và bứt phá

- Chuyển đổi số trong giáo dục đang đặt nền móng cho những bước phát triển đột phá. Theo ông, đâu là những trụ cột quan trọng nhất trong giai đoạn sắp tới?

- Chúng tôi xác định, chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà là nền tảng bắt buộc để nâng cao chất lượng giáo dục. Tới thời điểm này, 100% cơ sở giáo dục ở Hà Nội đã ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và dạy học. Học bạ số, sổ điểm điện tử, cơ sở dữ liệu ngành giáo dục được triển khai đồng bộ, giúp quản lý minh bạch, khoa học hơn.

Nhiều nền tảng học tập trực tuyến, trong đó có Hanoi.Study đã hỗ trợ học sinh thành phố duy trì việc học hiệu quả ngay cả trong điều kiện khó khăn như thiên tai, dịch bệnh. Hơn 60.000 học sinh tiếp cận các chứng chỉ tin học quốc tế, hàng nghìn giáo viên được đào tạo kỹ năng số và phương pháp giảng dạy theo chuẩn quốc tế. Đây là tiền đề vững chắc để Hà Nội hướng tới mô hình “Trường học số - Thành phố học tập thông minh” trong tương lai gần.

- Giáo dục Hà Nội đang bước vào một giai đoạn mới với nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức. Ngành đã xác định những nhiệm vụ trọng tâm nào cho giai đoạn 2025 - 2030?

- Giai đoạn sắp tới là thời kỳ bản lề với nhiều nhiệm vụ lớn. Ngành Giáo dục Hà Nội xác định một số nhiệm vụ trọng tâm gồm: Xây dựng Hà Nội thành trung tâm giáo dục chất lượng cao hàng đầu cả nước; phát triển mạng lưới trường học đồng bộ, hiện đại, đặc biệt là trường chất lượng cao, trường chuyên, song bằng, tích hợp; đẩy mạnh giáo dục STEM, ngoại ngữ, nghệ thuật và thể thao; đào tạo học sinh toàn diện, sáng tạo, hội nhập quốc tế.

Hà Nội cũng tập trung các giải pháp đổi mới toàn diện giáo dục, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ như trí tuệ nhân tạo; phát triển kho học liệu số...

- Trân trọng cảm ơn ông!

Hồng Hạnh thực hiện