Vạch rõ lộ trình triển khai các nhóm nội dung để hướng tới nâng hạng

Khi được nâng hạng, dòng vốn nước ngoài sẽ vào thị trường chứng khoán Việt Nam mạnh mẽ hơn. Ảnh tư liệu

Tổ chức xếp hạng thị trường ghi nhận, đánh giá cao

Thời gian qua, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp lý, đồng thời phối hợp tích cực với bộ, ngành liên quan quyết liệt triển khai các giải pháp nhằm từng bước đáp ứng tiêu chí của các tổ chức đánh giá xếp hạng thị trường, hướng tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam từ cận biên lên mới nổi.

Cụ thể, Bộ Tài chính, UBCKNN đã tổ chức nhiều buổi làm việc, trao đổi, đối thoại với các tổ chức tài chính và xếp hạng quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), MSCI, FTSE Russell, Hiệp hội Lưu ký toàn cầu (AGC), Hiệp hội các Thị trường tài chính và Ngành chứng khoán Châu Á (ASIFMA); các tổ chức này đều đánh giá cao những nỗ lực cải cách của Việt Nam.

Trong buổi làm việc với đại diện Tổ chức xếp hạng thị trường FTSE Russell mới đây, Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương cho biết, cùng với các giải pháp thúc đẩy phát triển thị trường, cơ quan quản lý tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời sửa đổi, bổ sung nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư tham gia trên TTCK. Trong quá trình xây dựng chính sách, UBCKNN luôn cởi mở trao đổi, đối thoại thông tin với các thành viên thị trường và các tổ chức quốc tế.

Điều này đã được ghi nhận qua ý kiến của ông Simon Williams - Giám đốc phụ trách Đối ngoại và Quan hệ Chính phủ, khu vực châu Á – Thái Bình Dương, Tập đoàn Quản lý đầu tư Black Rock. Ông cho biết, trong đợt công tác vừa qua, bên cạnh việc tiếp xúc với các nhà đầu tư, tổ chức nước ngoài, Đoàn công tác của FTSE Russell đã gặp gỡ các thành viên TTCK Việt Nam; qua đó có thêm nhiều thông tin về định hướng phát triển và mong muốn nâng hạng TTCK của Việt Nam. Ông Simon Williams nhận định, TTCK Việt Nam trong những năm vừa qua đã có nhiều bước phát triển tích cực và mong muốn cơ quan quản lý thị trường sẽ tiếp tục tăng cường trao đổi thông tin, đối thoại chính sách với các nhà đầu tư nước ngoài.

Còn theo bà Wanming Du - Giám đốc phụ trách chính sách Bộ chỉ số, khu vực châu Á - Thái Bình Dương, FTSE Russell đã trao đổi thêm thông tin mang tính chất kỹ thuật về quy trình đánh giá, xếp hạng thị trường của FTSE Russell. Qua nội dung trao đổi của Chủ tịch UBCKNN, bà Wanming Du rất ấn tượng về những thông tin tích cực, các nhóm giải pháp, định hướng phát triển TTCK của Việt Nam. Đây sẽ là điều kiện thuận lợi cho FTSE Russell trong việc đưa ra những đánh giá về TTCK Việt Nam.

Tiếp tục triển khai hiệu quả Thông tư số 68/2024/TT-BTC

Cũng theo UBCKNN, một trong những nội dung trọng tâm để tiến tới mục tiêu nâng hạng TTCK trong thời gian tới là tiếp tục triển khai Thông tư số 68/2024/TT-BTC với một số điều chỉnh quan trọng.

Theo quy định mới, nếu nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện mua lại cổ phiếu, công ty chứng khoán (CTCK) nơi nhà đầu tư đặt lệnh sẽ phải công bố thông tin về giao dịch không thanh toán, bao gồm cả thông tin đại diện có thẩm quyền của tổ chức. Tuy nhiên, phía FTSE Russell đề xuất chỉ công bố thông tin về tổ chức không thanh toán giao dịch, không cần công bố danh tính người đại diện. Do đó, UBCKNN đang xem xét sửa đổi phụ lục công bố thông tin của thông tư theo hướng loại bỏ yêu cầu công bố danh tính đại diện có thẩm quyền.

Bên cạnh đó, việc triển khai giao dịch không có tiền trước (NPF) vẫn tồn tại một số bất cập khi mỗi CTCK áp dụng cách xử lý khác nhau, chẳng hạn như danh mục chứng khoán bị hạn chế tại một số CTCK, sự khác biệt trong cách xác định số tiền phải có khi đặt lệnh, cũng như quy trình xử lý giao dịch lỗi. Đối với nội dung trên, UBCKNN cho biết, đã trao đổi với các CTCK để thống nhất cách thức xử lý, hạn chế tối đa sự khác biệt nhằm tạo sự đồng nhất trên thị trường.

Một vấn đề khác liên quan đến room ngoại khi thực hiện giao dịch mua lại cổ phiếu. Theo Thông tư 68, khi CTCK dùng tiền để thanh toán giao dịch NPF mà nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thiếu tiền thì chứng khoán được hạch toán vào tài khoản tự doanh của CTCK; phần room ngoại trống ra sẽ có thể bị mua hết, dẫn tới việc nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện được giao dịch mua lại. Do đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đề xuất được giữ room ngoại để thực hiện được giao dịch mua lại. Nhằm khắc phục, hệ thống KRX sẽ cho phép giữ room đến thời điểm T+3 và dự kiến hệ thống KRX sẽ được triển khai sau quá trình kiểm thử, với thời gian vận hành dự kiến vào tháng 5 hoặc tháng 6/2025.

Đối với việc triển khai hệ thống giao tiếp điện tử giữa các CTCK và Ngân hàng lưu ký (STP), Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) đã hoàn thành việc bổ sung chức năng mới trên hệ thống cổng giao tiếp điện tử hiện tại cho các CTCK và ngân hàng lưu ký sử dụng để thực hiện trao đổi thông tin phục vụ hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư mở tài khoản lưu ký tại các ngân hàng lưu ký. Hiện tại, hệ thống cơ bản đã hoàn thành, VSDC đã tiến hành test với các thành viên thị trường và sẽ đưa vào vận hành trong tháng 3/2025.

Hồng Quyên