Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo của thuốc lá điện tử

Hơn 30 quốc gia trên thế giới đã cấm thuốc lá điện tử

Ngày 28/5, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) tổ chức tọa đàm với chủ đề "Thuốc lá điện tử: Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo".

Tại tọa đàm, PGS.TS.BS Lê Khắc Bảo - Phó giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, cho biết, tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc lá thế hệ mới, bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, đang tăng lên rất rõ.

Theo đó ở lứa tuổi 13-17, tỉ lệ hút thuốc lá thế hệ mới đã tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023 (tăng gấp 3 lần). Tương tự, tỉ lệ hút thuốc lá thế hệ mới ở lứa tuổi 13-15 tăng từ 3,5% năm 2000 lên 8% năm 2023.

Song song tỉ lệ hút thuốc lá thế hệ mới tăng là sự xuất hiện, gia tăng của những tác hại đi kèm. Theo đó, năm 2023, số ca nhập viện vì sử dụng thuốc lá thế hệ mới là 1.224 ca. Sự gia tăng cả về tỉ lệ sử dụng và tác hại cho thấy đây là một mối đe dọa thực sự.

Theo bác sĩ Bảo, thời gian nghiện thuốc lá điện tử rất nhanh, chỉ 1-2 tuần là người dùng sẽ bị phụ thuộc. Dẫn đến những nguy cơ về sức khỏe, nguy cơ bị bệnh phổi, ung thư, bệnh tim mạch. "Cái giá phải trả khi hút thuốc lá không phải ngay trước mắt, nhưng mà sẽ phải trả sau một thời gian", bác sĩ Bảo nói và nói thêm rằng thuốc lá điện tử, ngoài việc mở ra nguy cơ nghiện những chất khác, còn khiến tổn hại đến sức khỏe rất lớn cho người dùng.

Th.S Đinh Thị Hải Yến - Trưởng khoa truyền thông giáo dục sức khỏe HCDC, cho hay, những nghiên cứu gần đây cho thấy có sự sụt giảm doanh thu của thuốc lá truyền thống. Người dân cũng hiểu rằng thuốc lá là sản phẩm có hại cho sức khỏe. Đứng trước vấn đề sụt giảm về doanh thu, các công ty thuốc lá không đứng yên mà tìm cách để duy trì, phát triển sản phẩm hướng đến người tiêu dùng.

Trong đó, sự xuất hiện của thuốc lá điện tử, được quảng cáo, tiếp thị tinh vi nhắm đến đối tượng thanh thiếu niên với hình dáng bắt mắt, ra vẻ "cool ngầu", giống như một món đồ thời trang. Bên cạnh đó, nếu như thuốc lá điếu truyền thống có mùi hôi thì thuốc lá điện tử có nhiều hương vị; với hơn 16.000 hương vị như mùi sô cô la, bạc hà, dâu, thức ăn… tạo cảm giác an toàn giả tạo cho bộ não người sử dụng.

Cũng theo bà Yến, thuốc lá điện tử được quảng cáo là biện pháp giảm hại hoặc hỗ trợ cai nghiện. Tuy nhiên hút thuốc lá điện tử có thể gây nghiện nhiều và nhanh hơn, từ đó có thể dẫn nghiện "kép" hoặc nghiện nicotin và chuyển sang hút thuốc lá truyền thống.

Ngoài ra, ngành công nghiệp thuốc lá lách Luật Quảng cáo bằng cách quảng bá trên các nền tảng chưa được quản lý chặt chẽ như TikTok và Facebook. Những hình ảnh lặp đi lặp lại trên mạng xã hội tạo cảm giác cầm và hút thuốc lá điện tử rất bình thường, không có gì là ghê gớm. Điều này rất dễ khiến cho giới trẻ có suy nghĩ muốn thử hoặc là cách để "thể hiện" bản thân.

Một điều đáng báo động nữa là nguy cơ ma túy trà trộn pha trộn vào dung dịch thuốc lá điện tử, biến sản phẩm này thành kênh buôn bán ma túy núp bóng, cực kỳ nguy hiểm cho giới trẻ.

Hiện nước ta và hơn 30 quốc gia trên thế giới đã cấm thuốc lá điện tử. Theo các chuyên gia, lệnh cấm này là cần thiết vì thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe và rất khó quản lý.

Đông Quân