Vai trò khó thay thế của UGV tại những 'vùng chết' trên chiến trường Ukraine

Chiến trường Ukraine đang bị chi phối bởi sự xuất hiện ồ ạt của các loại máy bay khiến nhiều vùng đất rộng lớn thành "vùng chết”. Tại những khu vực này, máy bay không người lái của Nga và Ukraine rất dễ phát hiện binh sỹ hoặc thiết bị của đối phương và tấn công ngay lập tức. Tại một số nơi những khu vực bị máy bay không người lái giám sát này trải dài hơn 25 km tính từ tiền tuyến, tạo ra “vùng chết” giống như "vùng đất không người" trong Thế chiến thứ nhất.

Phương tiện tự hành trên mặt đất. Ảnh: VK Social Network

Sự bế tắc dai dẳng này đã thúc đẩy cả hai bên tìm kiếm những công nghệ mới có khả năng vượt qua rào cản đó. Ukraine và Nga dường như đều đang chuyển sang sử dụng phương tiện mặt đất không người lái (UGV) để vận chuyển hàng tiếp tế và chiến đấu tại những khu vực này mà không mạo hiểm tính mạng của các binh sỹ.

UGV thành công cụ sinh tồn thiết yếu

Những “vùng chết” này thường bao quanh các thị trấn mà hai bên đang tranh chấp. Mặc dù máy bay không người lái không thực sự hiệu quả trong việc tấn công lực lượng phòng thủ nhưng chúng lại rất hiệu quả trong việc nhắm mục tiêu vào các đoàn xe tiếp tế. Về ngắn hạn, việc cắt đứt các hoạt động tiếp tế sẽ gây tổn hại đến tinh thần của các đơn vị chiến đấu. Theo thời gian, khi lương thực, đạn dược và nhiên liệu cạn kiệt, binh lính của cả hai bên sẽ mệt mỏi và kiệt sức.

Một số video gần đây được đăng tải trên mạng xã hội cho thấy UGV đã tiếp tế thành công cho quân đội Nga và Ukraine. Mặc dù UGV tiếp tế này có thể bị tấn công như các phương tiện thông thường, nhưng chúng lại có thể thay thế được con người và giảm tổn thất về nhân lực. Chúng rất cơ động vì không phụ thuộc vào người điều khiển và không bị giới hạn trong phạm vi đường bộ.

Thiết kế nhỏ gọn và tính linh hoạt cho phép chúng sử dụng vật che chắn và ngụy trang, lựa chọn các tuyến đường tối đa hóa khả năng sống sót và thực hiện nhiệm vụ thành công. Chẳng hạn, UGV có thể di chuyển qua các khu vực rừng rậm hoặc đô thị - nơi mà máy bay không người lái cáp quang khó điều hướng. Mặc dù UGV mang theo tải trọng nhỏ hơn so với các phương tiện thông thường, nhưng đặc biệt hiệu quả khi thực hiện nhiệm vụ tiếp tế.

Xe tự hành mặt đất sơ tán thương vong

Những “vùng chết” cũng tạo ra những thách thức đáng kể trong việc sơ tán binh lính bị thương khỏi chiến trường. Một báo cáo gần đây từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho thấy tỷ lệ thương vong của Nga và Ukraine tại các khu vực đó cao hơn so với những nơi khác.

Báo cáo chỉ ra rằng một trong những nguyên nhân chính là việc không thể sơ tán binh sỹ thương vong một cách an toàn. Mối đe dọa từ máy bay không người lái và nhiều loại vũ khí trên không khác đã khiến các nhân viên y tế hoặc đội cứu thương khó tiếp cận người bị thương và họ dễ bị UAV hoặc pháo binh tấn công. Kết quả là, nhiều binh sỹ bị thương phải nằm lại trên chiến trường trong thời gian dài, không được chăm sóc y tế, dẫn đến tử vong.

UGV là một giải pháp tiềm năng để ứng phó với thách thức này. Chúng có thể có khả năng di chuyển qua địa hình hiểm trở, đồng thời được tích hợp thiết bị định vị tự động và hình ảnh nhiệt để nhanh chóng xác định vị trí binh sỹ bị thương, sau đó tiến hành sơ tán. Khi được đánh dấu là phương tiện sơ tán y tế, chúng ít có khả năng bị tấn công. Mặc dù cả Nga và Ukraine đều chưa công bố video về việc sử dụng UGV cho mục đích sơ tán y tế nhưng hai bên đều đang phát triển và thử nghiệm UGV chuyên dụng cho mục đích này.

Các phương tiện tự hành mặt đất của cả Nga và Ukraine

Ukraine đã phát triển một số giải pháp UGV nội địa, tận dụng những tiến bộ từ ngành công nghiệp máy bay không người lái. Một số công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực quốc phòng của Ukraine, hoạt động thông qua sáng kiến Brave1, đã triển khai nhiều loại UGV phục vụ hậu cần, rà phá bom mìn, trinh sát và hỗ trợ chiến đấu. Trong số này phải kể đến Termit – loại UGV bánh xích có khả năng mang theo tới 300 kg và di chuyển trên nhiều địa hình khác nhau. Một phương tiện khác là Protector có kích thước lớn hơn có thể mang theo tải trọng lên tới 700 kg với tầm hoạt động 400 km. Phương tiện này hiện đang được thử nghiệm. Séc và Ukraine cũng đang phối hợp phát triển UGV UNEX lội nước, có khả năng mang theo tải trọng lên tới 1,7 tấn.

Nga cũng đã triển khai một số UGV tại Ukraine, nhằm tăng cường tự động hóa các hoạt động trên tiền tuyến và giảm thiểu rủi ro cho binh sĩ. Gần đây, Nga đã giới thiệu UGV Courier, có kích thước nhỏ gọn, nặng 250 kg với thiết kế mô-đun, chuyên hỗ trợ hỏa lực, hậu cần và tác chiến điện tử. UGV này có thể mang theo súng phóng lựu, súng máy và thiết bị rải mìn, đã hoạt động cùng bộ binh Nga để trấn áp các vị trí của đối phương. Ngoài ra, Nga cũng phát triển Depesha, một loại xe hậu cần nhẹ có khả năng vận chuyển tới 200 kg hàng tiếp tế hoặc sơ tán thương binh. Giống như Ukraine, Nga cũng có những hệ thống đang trong quá trình phát triển và chuẩn bị đưa vào thử nghiệm. Bên cạnh đó, Moscow còn tận dụng cả những UGV được chế tạo trước khi xung đột xảy ra.

Hồng Anh/VOV.VN Theo Forbes