Vận động thường xuyên và ung thư

Tập thể dục thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc ung thư. Ảnh: L.C.

Ung thư không còn là căn bệnh quá xa vời. Ví dụ như ở Mỹ, có tới 45% nam giới và 38% phụ nữ bị ung thư. Trong số này, chỉ có 10% đến 15% là trường hợp ung thư do di truyền, số còn lại được phát hiện là do các vấn đề về lối sống và môi trường sống.

Theo thống kê nguyên nhân gây tử vong hàng năm ở Hàn Quốc, số người chết vì ung thư chiếm tỉ lệ rất cao. Khoảng 1/4 số ca tử vong là do ung thư, một con số gần bằng với Mỹ.

Theo ước tính của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế IARC, khoảng 25% các trường hợp ung thư là do thừa cân, béo phì hoặc thói quen ngồi nhiều. Điều này có nghĩa là cải thiện thói quen sinh hoạt, đặc biệt là các hoạt động thể chất như tập thể dục, sẽ có ích trong việc ngăn ngừa và đối phó với ung thư.

Trên thực tế, số lượng các nghiên cứu khoa học cho thấy hoạt động thể chất có ảnh hưởng tích cực đến sự hồi phục của bệnh nhân ung thư và có ích trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống đang tăng lên đáng kể.

Trong số rất nhiều loại ung thư, ung thư vú và ung thư đại tràng là tiêu biểu nhất khi nói tới những loại ung thư có nguy cơ khởi phát giảm rõ rệt khi tăng cường hoạt động thể chất.

Những người thường xuyên vận động cũng có tỉ lệ khởi phát ung thư nội mạc tử cung và ung thư phổi thấp hơn nhiều những người trong sinh hoạt chủ yếu chỉ ngồi một chỗ. Tuy vẫn còn gây tranh cãi, nhưng có nhiều ý kiến cho rằng vận động cũng có hiệu quả trong việc ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt.

Tất nhiên, mối quan hệ giữa vận động và ung thư có được là dựa trên các quan sát dịch tễ học nên rất khó để nói rằng mối quan hệ nguyên nhân - kết quả trực tiếp giữa chúng đã được chứng minh. Tuy nhiên, do có nhiều số liệu thống kê làm cơ sở nên việc thừa nhận mối quan hệ tương quan giữa chúng cũng là thích đáng. Vận động có lợi cho sức khỏe ngay cả với những căn bệnh ung thư chưa có kết quả nghiên cứu rõ ràng.

Khi xem xét tổng thể cả yếu tố vận động và thói quen sinh hoạt thì điều quan trọng ở đây không chỉ là nắm được lý thuyết, mà còn là phải có ý chí và động lực để thực hiện chúng. Vận động không chỉ quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư. Nó còn có tác dụng khắc phục tình trạng mệt mỏi mà người bệnh gặp phải khi tiếp nhận điều trị, nhờ đó góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Có rất nhiều tài liệu dịch tễ về mối quan hệ giữa vận động và tỉ lệ khởi phát một số loại ung thư cụ thể. Ngay cả trong những nghiên cứu được thực hiện theo phương pháp trích xuất ngẫu nhiên, chúng ta cũng có thể quan sát được những chất chỉ báo có liên quan gián tiếp đến sự khởi phát ung thư như hormone giới tính, insulin, cytokine v.v..

Trong số đó, chúng ta hãy cùng tìm hiểu kết quả nghiên cứu về ung thư đại trực tràng và ung thư vú, hai loại ung thư có quan hệ tương quan rõ ràng nhất, và xem xét các loại ung thư khác thì có quan hệ tương quan như thế nào.

Joon Nam Lee/ Thái Hà Books & NXB Thế giới