Văn hóa Tày làm nên sức sống du lịch cộng đồng ở Bản Liền

Sự gắn kết cộng đồng trong nếp sống và phong tục

Ở Bản Liền, đời sống cộng đồng luôn được đặt lên hàng đầu. Người Tày coi bản làng như một đại gia đình, nơi mọi người cùng dựng nhà, cùng thu hoạch mùa màng, cùng tổ chức lễ hội. Anh Vàng A Vượng - Trưởng thôn Đội 3 chia sẻ: “Bà con ở đây cái gì cũng chung tay: làm nhà thì cả bản đến giúp, đám cưới thì góp công góp của, lễ hội thì ai cũng tham gia. Nhờ vậy mà nếp xưa còn giữ được, khách đến mới thấy cái hay, cái đẹp”.

Tinh thần đoàn kết ấy thể hiện trong từng sinh hoạt thường ngày: giúp nhau dựng nhà sàn, phát nương làm rẫy, hát then, hát lượn bên bếp lửa. Lễ hội Lồng Tồng – “Tết xuống đồng” – là minh chứng sống động, vừa để cầu mùa màng bội thu, vừa là dịp vui chơi, giao lưu qua tung còn, kéo co, đẩy gậy. Chính những nét sinh hoạt cộng đồng ấy đã giữ cho bản làng một bức tranh văn hóa rộn ràng, giàu sức sống.

Bản Liền cũng sở hữu kho tàng văn hóa phong phú: kiến trúc nhà sàn lợp lá cọ, phong tục cưới hỏi với lễ vật truyền thống, trò chơi dân gian, cùng ẩm thực đặc sắc như xôi ngũ sắc, gà nướng mắc khén. Những giá trị này trở thành “chất liệu” hấp dẫn du khách.

Du lịch cộng đồng: Sinh kế mới cho người dân

Những năm gần đây, nhiều giá trị văn hóa truyền thống ở Bản Liền đã được khôi phục và phát huy. Lễ hội Lồng Tồng được tổ chức thường niên, trở thành điểm hẹn văn hóa thu hút du khách. Các đội văn nghệ quần chúng biểu diễn hát then, hát lượn, múa sạp, đem lại trải nghiệm khó quên.

Đến giữa năm 2025, xã đã có 8 hộ tham gia phát triển homestay, mỗi năm đón khoảng 450 lượt khách trong và ngoài nước, doanh thu đạt 165 triệu đồng. Bản Liền cũng hình thành các điểm du lịch gắn với thiên nhiên như thác Pắc Kẹ, rừng già Đội 4, suối Bản Liền, đồi chè Shan tuyết, hay những thửa ruộng bậc thang mùa lúa chín.

Chị Vàng Thị Hoan, chủ một homestay, chia sẻ: “Khách thích nhất là được sống như người bản địa: đi chợ phiên, hái chè, ngủ nhà sàn, ăn xôi ngũ sắc, gà nướng mắc khén. Họ nói như vậy mới hiểu hết cái hay của người Tày”. Thực tế, sự xuất hiện của các chương trình thực tế như “Gia đình HAHA” càng khiến Bản Liền được biết đến nhiều hơn.

Nhiều du khách đánh giá cao trải nghiệm nơi đây. Chị Nguyễn Ngọc Phượng, một du khách từ Hà Nội, kể lại chuyến đi 4 ngày 3 đêm: leo đồi chè Shan tuyết, tự tay làm xôi ngũ sắc, tập làm nón cọ. “Đó là những trải nghiệm hiếm có, giúp mình hiểu sâu hơn về văn hóa Tày”, chị nói.

Thách thức và hướng đi bền vững

Tuy vậy, sự phát triển của đời sống hiện đại cũng đặt ra không ít thách thức. Nhiều phong tục, nghi lễ bị giản lược, lớp trẻ ít mặn mà với truyền thống, nguy cơ đứt gãy văn hóa ngày càng rõ. Công tác quảng bá còn hạn chế, đường sá xuống cấp, sóng điện thoại yếu, kỹ năng ngoại ngữ và nghiệp vụ du lịch của người dân còn thiếu.

Ông Chấu Seo Sẻng – Phó Chủ tịch UBND xã Bản Liền – nhấn mạnh: “Chúng tôi coi bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa là yếu tố then chốt để tạo sự độc đáo cho du lịch cộng đồng, đồng thời ngăn chặn nguy cơ mai một”. Theo ông, xã sẽ tổ chức định kỳ lễ hội, hát then, múa sạp; thành lập câu lạc bộ văn hóa dân gian; hỗ trợ nghệ nhân duy trì nghề dệt thổ cẩm, thuốc nam, làm bánh dân tộc; đồng thời đưa văn hóa Tày vào chương trình giáo dục địa phương để thế hệ trẻ tự hào và tiếp nối.

Văn hóa Tày – chìa khóa cho tương lai Bản Liền

Khi các giải pháp bảo tồn được triển khai đồng bộ, Bản Liền sẽ không chỉ giữ gìn được bản sắc mà còn biến văn hóa Tày thành sản phẩm du lịch đặc thù. Đây chính là chìa khóa để phát triển du lịch cộng đồng bền vững, vừa mang lại sinh kế ổn định, vừa khẳng định sức sống trường tồn của văn hóa Tày nơi đại ngàn Lào Cai.

An Nhiên