Vấn nạn một số người trẻ thích 'bôi bẩn' địa điểm văn hóa
Ngoài nguyên nhân do không biết tôn trọng người khác, không ý thức được các quy tắc ứng xử văn hóa trong cộng đồng, có những thanh niên thích chơi trội, muốn thể hiện 'đẳng cấp', đã bất chấp tất cả, sẵn sàng lựa chọn cách hành xử tùy tiện, phản văn hóa tại địa điểm văn hóa, di tích…
Từ uốn éo trong bảo tàng đến “bán nude” tại di sản văn hóa
Tối 18/9/2019, cư dân mạng lan truyền clip ghi lại hình ảnh bán khỏa thân của một người có nick Facebook là Trần Mai Hương. Cô gái này chỉ mặc quần jeans và cầm nón che “vòng một” rồi quay clip trên một nóc nhà tại phố cổ Hội An (Quảng Nam). “Khoảng trời này là của riêng em. Love”, người này viết.
Ngay sau khi clip được đăng tải, nhiều khán giả đã tỏ ra bức xúc trước những hành động phản cảm của cô gái. Ông Tống Quốc Hưng, Phó Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin TP Hội An cho biết: "Quay video khỏa thân là hành động phản cảm. Cộng đồng mạng phản ứng rất gay gắt với trường hợp này. Người dân Hội An cũng rất tức giận vì trước nay không hề có những hành động dung tục như thế. Việc khoe thể xác ở một Di sản Thế giới như Hội An là điều không thể chấp nhận".
Phòng Văn hóa và Thông tin TP. Hội An đã có văn bản gửi Sở VHTT&DL Quảng Nam, Thanh tra Sở, đề nghị hỗ trợ xác minh danh tính của nhân vật nói trên và xử lý theo pháp luật.
Hình ảnh nghệ sĩ, “sao” trẻ có những hành vi “bôi bẩn” chốn linh thiêng, di tích, danh thắng quốc gia không phải là chuyện hiếm. Còn nhớ, năm 2011, nữ ca sĩ Thủy Tiên từng mặc váy xẻ cao, uốn éo khi quay MV cạnh bức tượng thể hiện tình quân dân, thể hiện sự đoàn kết đấu tranh tại Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM. Những bức ảnh phản cảm này của ca sĩ Thủy Tiên đã bị dư luận “ném đá” bởi nhiều ý kiến cho rằng Thủy Tiên đã phá hỏng sự tôn nghiêm của bảo tàng.
Cũng năm 2011, Hoa hậu biển Nguyễn Thị Loan mặc váy khoét sâu ngực với tư thế phản cảm trên một khẩu pháo gắn liền với chiến tích của cha ông trong Bảo tàng Phòng không - Không quân (Hà Nội). Tham gia chụp bộ ảnh này cùng Nguyễn Thị Loan còn có hai người bạn của cô, một nam và một nữ và họ cũng có những hành động phản cảm không kém.
Trong khi Hoa hậu Nguyễn Thị Loan tốc váy trên khẩu pháo thì người mẫu nam vít nòng pháo, còn người mẫu nữ cong người khoe đường cong. Ở bức ảnh khác, người mẫu nữ ngồi gác chân lên rađa phòng không, còn người mẫu nam đứng trên hiện vật lịch sử này với điệu bộ rất hầm hố. Những bức ảnh phản cảm này đã bị chỉ trích nặng nề từ dư luận.
Đến thăm tượng đài Xô Viết Nghệ Tĩnh, diễn viên hài Hiệp Gà mặc quần đùi, áo phông, đi dép tông đu mình vào đòn gánh của một bức tượng để tạo dáng chụp ảnh. Ngay khi được đăng tải và chia sẻ, bức ảnh đã gây nên làn sóng lên án gay gắt trong cộng đồng mạng.
Cần xử phạt nghiêm
Bình luận về hiện tượng giới trẻ đua nhau khoe ảnh chụp tại nơi tôn nghiêm với tư thế, ăn mặc vô ý thức; nhà xã hội học, PGS.TS Trịnh Hòa Bình cho rằng, một bộ phận giới trẻ đang xuống cấp, thiếu giáo dục, thiếu kỹ năng sống, thiếu sự học hỏi ở trong đời sống xã hội về cung cách ứng xử.
Họ có kiến thức mỏng, thiếu thái độ sống tích cực trong xã hội, chỉ cần cái trước mắt, không tính đến cái lâu dài, không tôn trọng các giá trị truyền thống.
Ngoài ra, một trong những nguyên nhân gia tăng hình ảnh phản cảm của giới trẻ đó là mức xử phạt quá nhẹ. Đơn cử như vụ việc cặp đôi chụp ảnh cưới khỏa thân tại di tích thắng cảnh quốc gia hồ Tuyền Lâm, ngày 17/6/2019, ông Nguyễn Viết Vân, Giám đốc Sở Thông tin Truyền thông tỉnh Lâm Đồng cho biết đã nhận được văn bản từ Sở Thông tin Truyền thông Hà Nội về kết quả xử lý.
Theo đó, Sở Thông tin Truyền thông Hà Nội đã yêu cầu người đăng tải những bức ảnh cưới khỏa thân trên mạng gỡ hết ảnh xuống và nhắc nhở lần sau không được tái phạm. Đây được xem là mức xử phạt quá nhẹ nhàng và kéo theo nhiều hệ lụy xấu sau này.
Trở lại những diễn viên, ca sĩ “bôi bẩn” di tích như Thủy Tiên, Hiệp Gà, Nguyễn Thị Loan… đều không bị bất cứ xử phạt nào từ phía ngành văn hóa. Họ chỉ cần lên tiếng xin lỗi qua loa là tất cả lại “hòa cả làng”.
Với mức xử phạt như "gãi ngứa" hay chỉ xin lỗi là xong, những hình ảnh lố lăng nơi công cộng, chốn linh thiêng gây bức xúc dư luận có thể vẫn chưa dừng lại. Nhiều ý kiến cho rằng, ngoài đưa ra hình phạt nghiêm khắc, việc tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho mọi người là biện pháp lâu dài, tránh vụ việc như vậy tái diễn.