Vàng bạc có thực sự hút độc tố ra khỏi cơ thể hay tạo bức xạ gây ung thư?
Ngoài tin đồn 'bạc có khả năng hút độc tố ra khỏi cơ thể', còn có người cho rằng 'trang sức vàng bạc có bức xạ và có thể gây ung thư', 'trẻ em đeo lắc bạc có thể gây ngộ độc chì, IQ thấp hơn', điều này có đúng không?
Lắc tay bạc có thực sự hút độc tố ra khỏi cơ thể?
Nhiều người đeo bạc gặp hiện tượng khi bị cảm sốt phát hiện chiếc vòng bạc mình đang đeo chuyển sang màu đen.
Hiện tượng này thật đáng ngạc nhiên, đeo trang sức bạc là sở thích của nhiều người, thời cổ đại kim bạc còn được dùng để thử chất độc, điều này có nghĩa vòng tay bạc có thể hút độc từ cơ thể con người hay sao?
Wu Naiying, phó giáo sư tại Trường Khoa học thuộc Đại học Kỹ thuật Hà Bắc, cho rằng tuyên bố "vòng tay bạc có thể hấp thụ độc tố của con người" là không chính xác. Việc trang sức bạc bị đen là một hiện tượng tự nhiên và không có mối liên hệ trực tiếp nào với sức khỏe con người.
Vậy nguyên lý làm trang sức bạc chuyển sang màu đen là gì? Giáo sư Wu chỉ ra rằng trang sức bạc bị đen chủ yếu là do tiếp xúc với sunfua, dẫn đến phản ứng oxy hóa và đổi màu. Trong cuộc sống của chúng ta, nguyên tố lưu huỳnh hầu như có ở khắp mọi nơi, có trong không khí, da và thực phẩm. Bạc với tính chất hóa học hoạt động có thể xảy ra phản ứng oxy hóa khử với nguyên tố lưu huỳnh bất cứ lúc nào để tạo thành màng bạc sunfua màu đen.
Ngoài ra, mồ hôi cũng chứa các nguyên tố lưu huỳnh. Trong mồ hôi có các ion clorua và ion natri là chất dẫn điện tốt, do đó khi trang sức bạc ôm sát cơ thể tiếp xúc với mồ hôi sẽ đẩy nhanh phản ứng oxy hóa và tạo thành gỉ bạc màu đen.
Vậy tại sao một số người đeo trang sức bạc mãi không chuyển sang màu đen?
Một mặt, điều này liên quan đến quy trình sản xuất của nhà sản xuất, mặt khác, nó cũng liên quan đến hoàn cảnh cá nhân của người đeo.
Để ngăn chặn sự hình thành của rỉ bạc đen, các nhà sản xuất thường sử dụng "chất bảo vệ bạc" để phủ lên bề mặt đồ trang sức bạc một lớp màng trong suốt nhưng kín khí để ngăn đồ trang sức bạc tiếp xúc với không khí và mồ hôi.
Ngoài ra, một số người có tuyến mồ hôi kém phát triển và hàm lượng lưu huỳnh trong mồ hôi thấp cũng có thể làm giảm sự xuất hiện của các phản ứng oxy hóa.
Thực hư bạc đá quý có thể gây ung thư và hạ chỉ số IQ của trẻ
Ngoài tin đồn “bạc có khả năng hút độc tố ra khỏi cơ thể”, còn có người cho rằng “trang sức vàng bạc có bức xạ và có thể gây ung thư nếu đeo”, “trẻ em đeo lắc bạc có thể gây ngộ độc chì, IQ thấp hơn", điều này có đúng không?
Trên thực tế, vàng và bạc đều không phải là nguyên tố phóng xạ, nhưng đồng vị của vàng có tính phóng xạ, nhưng chỉ cần đặt nó trong khoảng một năm, tính phóng xạ sẽ giảm dần và vàng sẽ trở nên ổn định.
Ngoài ra, trong quá trình sản xuất đồ trang sức bằng vàng và bạc, các nguyên tố phóng xạ như coban, polonium và radium trong một số lượng nhỏ quặng sẽ còn sót lại trong đó gây hại cho cơ thể con người, nhưng các nhà sản xuất có trình độ sẽ xử lý vấn đề này, giảm phóng xạ và đáp ứng tiêu chuẩn đeo được cho cơ thể con người.
Do đó, đồ trang sức bằng vàng và bạc đủ tiêu chuẩn mua trên thị trường có thể yên tâm đeo.
Tin đồn “vòng tay bạc gây nhiễm độc chì, giảm chỉ số IQ của trẻ” lại càng vô lý. Thêm chì vào đồ trang sức là một quá trình phổ biến, chì có độ dẻo tốt, có thể cải thiện vẻ đẹp của đồ trang sức và giảm giá thành.
Trong các tiêu chuẩn quốc gia bắt buộc do Tổng cục Giám sát, Kiểm tra và Kiểm dịch Chất lượng của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Cục Tiêu chuẩn hóa của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ban hành, hàm lượng chì trong đồ trang sức phải nhỏ hơn 1%, nó sẽ không đầu độc cơ thể con người.
Những món đồ trang sức không nên đeo
Trang sức bằng chu sa
Chu sa là khoáng vật màu đỏ khá đẹp và bắt mắt, độ cứng thấp 2-2,5, có bề mặt mịn màng, dễ chế tác, phù hợp làm trang sức và mỹ nghệ cần độ tinh xảo cao.
Tuy nhiên, He Wenjie, phó giám đốc Bệnh viện Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Từ Châu cho biết thành phần chính của chu sa là thủy ngân sunfua, có hại cho cơ thể con người và có thể hấp thụ qua da, gây tổn thương hệ thần kinh trung ương, gan và thận.
Một bài báo đăng trên Tạp chí Da liễu Anh cũng nhấn mạnh rằng nồng độ thủy ngân trong máu tăng có thể dẫn đến tăng nguy cơ ung thư da.
Mã não nhuộm
Trang sức mã não sặc sỡ và bắt mắt ở các điểm tham quan du lịch được xử lý và nhuộm bằng nguyên liệu mã não xám và trắng giá rẻ nhất, chỉ cần ngâm trong hóa chất độc hại trong một hoặc hai tháng, sau đó gia công “ngọc quý” giá tăng gấp đôi.
Các kim loại nặng như chì, crom, thủy ngân trong mã não nhuộm này vượt quá tiêu chuẩn nghiêm trọng, cơ thể con người hấp thụ lâu ngày sẽ gây tổn thương gan, thận và hệ thần kinh trung ương của cơ thể con người, đồng thời thậm chí gây ung thư.
Cách xử lý khi trang sức bạc bị đen
Nhiều người sẽ dùng kem đánh răng để cọ trang sức bạc khi thấy nó bị đen, thực tế cách làm này không đúng. Các hạt li ti có trong kem đánh răng sẽ làm trang sức bạc bị mòn, thậm chí làm trầy xước bề mặt trang sức, điều này hoàn toàn ngược lại.
Cách làm đúng là dùng bông nhúng vào một lượng nhỏ nước oxy già 5%, nhẹ nhàng lau sạch bề mặt gỉ đen của bạc, bạc sunfua sẽ bị oxy hóa thành bạc sunfat và hòa tan trong nước, trang sức bạc sẽ khôi phục lại độ sáng bóng.