Vang danh Lễ hội điện Huệ Nam

Năm nay, Lễ hội điện Huệ Nam cũng sẽ tái hiện lại đoàn rước bộ

Lễ hội được xem “Festival về văn hóa dân gian trên sông Hương” còn là điểm nhấn của Festival Huế 2025 và Năm Du lịch quốc gia - Huế 2025, dự kiến sẽ thu hút đông đảo du khách tìm về tham dự.

Tái hiện lễ rước trên bộ

Đã quá quen thuộc với người dân xứ Huế, Lễ hội điện Huệ Nam diễn ra định kỳ vào tháng 3 và tháng 7 âm lịch khi hàng chục chiếc thuyền đơn và đôi cùng cờ, hương án đủ màu sắc, hành hương theo đường sông ngược thượng nguồn dòng Hương lên điện Huệ Nam.

Tuy trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, nhưng Lễ hội điện Huệ Nam vẫn diễn ra đều đặn 1 năm 2 lần, với các hình thức quan trọng là lễ cung nghinh Thánh Mẫu và chư vị tại trụ sở 352 Chi Lăng, Q. Phú Xuân thông qua đám rước bằng đường bộ, đường thủy, lễ cáo yết, lễ chánh tế tại điện Huệ Nam và đình làng Hải Cát; sinh hoạt tín ngưỡng, thực hiện nghi lễ hầu đồng trên các bằng án.

Ngày nay, lễ hội này thu hút hàng ngàn thánh môn đệ tử của Mẫu và du khách thập phương trong, ngoài nước về tham dự, thể hiện được tầm ảnh hưởng. Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao cho hay, từ sau ngày đất nước hoàn toàn giành độc lập vào năm 1975, lần đầu tiên trong khuôn khổ Festival Huế 2022, Lễ hội điện Huệ Nam tháng 3 tổ chức nghi lễ cung nghinh Thánh Mẫu, Hội đồng Tứ phủ bằng đường bộ nhằm tái hiện và xây dựng một carnaval (lễ hội đường phố) dân gian độc đáo và có quy mô lớn.

Ở lễ cung nghinh bằng đường bộ với chiều dài khoảng 3km với các hương án, đông đảo thánh đồng, đạo hữu trong trang phục truyền thống cùng với cờ phướn tạo nên một đám rước đầy màu sắc trong một không khí trang nghiêm, thành kính. Đây cũng chính là cơ sở để Ban tổ chức Lễ hội điện Huệ Nam cũng như cộng đồng tín ngưỡng thờ Mẫu tiếp tục duy trì nghi lễ này bằng đường bộ 2 năm một lần, đúng như hình thức mà các thế hệ tiền nhân đã từng thực hiện.

“Lễ hội truyền thống này đã đưa mọi người xích lại gần nhau hơn, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến và đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, Lễ hội điện Huệ Nam vẫn được tổ chức theo các nghi thức cổ truyền mang đậm bản sắc văn hóa dân gian Việt Nam. Đây cũng là dịp mà nét đẹp thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt (Di sản văn hóa phi vật thể đã được UNESCO ghi danh) được thể hiện một cách độc đáo”, ông Hải khẳng định.

Tổ chức theo đúng bản chất, ý nghĩa lịch sử, văn hóa

Cũng theo hồ sơ vắn tắt về di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội điện Huệ Nam, đây là một hình thức sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng dân gian, nhằm thỏa mãn những nhu cầu văn hóa tâm linh, tín ngưỡng và góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa của địa phương. Lễ hội là sự biểu thị đức tin của con người trong không gian tâm linh, nhằm bày tỏ đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, lòng hiếu kính với thần linh.

Những nghi thức như lễ cung nghinh Thánh Mẫu và chư vị, lễ cáo yết, lễ chánh tế, hầu đồng cũng như những lễ vật mà con người dâng lên Mẫu là những sản vật do chính họ làm ra từ hoạt động trồng trọt, chăn nuôi hoặc đánh bắt được… là minh chứng sinh động của sự kính trọng thánh môn đệ tử đối với đấng thần linh.

Theo Ban tổ chức Lễ hội điện Huệ Nam 2025, lễ hội dự kiến diễn ra trong 2 ngày 30 và 31/3 (nhằm ngày 2 và 3/3 âm lịch). Nằm trong chương trình lễ hội sẽ có lễ đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, ghi nhận các giá trị di sản văn hóa độc đáo, giới thiệu giá trị rộng rãi đến cộng đồng, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội điện Huệ Nam.

Năm nay, lễ hội cũng sẽ được tái hiện lại đoàn rước bộ với sự tham gia của hàng trăm người tham gia, xuất phát từ Thánh đường Thiên Tiên Thánh giáo lên Nghinh Lương Đình. Tại đây, đoàn rước sẽ thực hiện nghi lễ cáo yết, cầu an và đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Sau đó, các đoàn ngự đạo lên thuyền và di chuyển trên sông Hương lên điện Huệ Nam để tiến hành khai hội và lễ cáo yết. Ngoài ra, sẽ có nhiều nghi lễ được thực hiện ở đây như chánh tế, cầu quốc thái dân an…

Ban tổ chức lễ hội cho hay, lễ hội và lễ đón nhận danh hiệu sẽ được tổ chức với quy mô, nội dung phù hợp, đảm bảo trang trọng, thiết thực, hiệu quả. Ngoài ra, các hoạt động nghi thức được tổ chức theo đúng bản chất, ý nghĩa lịch sử, văn hóa. Các biện pháp bảo vệ di tích, danh thắng, an ninh trật tự, phòng, chống cháy nổ, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường… cũng sẽ được đảm bảo tối đa.

Nhật Minh