Vầng hào quang xung quanh Mặt Trăng báo hiệu điều gì?

Hiện tượng này do các tinh thể băng ở tầng cao của khí quyển gây ra. Ảnh: Live Science.

Theo Live Science, thực chất, hiện tượng này là ảo ảnh quang học, do các tinh thể băng ở tầng cao của khí quyển gây ra.

"Những tinh thể băng này làm khúc xạ ánh sáng từ Mặt Trăng", Tiến sĩ Kara Lamb, nhà nghiên cứu khoa học tại khoa Kỹ thuật Môi trường và Trái Đất, Đại học Columbia, giải thích.

Sự hình thành

Tiến sĩ Lamb cho biết những tinh thể băng tập trung trong mây ti (cirrus) - những đám mây băng tinh khiết trong tầng bình lưu, cách mặt đất tới 50 km. Vì mây ti hình thành ở độ cao lớn và có thể khá mỏng, đôi khi bạn không thể nhận ra chúng bằng mắt thường.

Hào quang Mặt Trăng luôn có kích thước cố định, bất kể thời tiết hoặc vị trí bạn đứng ở Trái Đất. Nếu thử đo (bằng cách giơ thẳng tay, đặt ngón cái lên Mặt Trăng và ngón út chạm rìa hào quang), bạn sẽ thấy nó rộng khoảng 22 độ. Điều này phụ thuộc vào hình dạng của các tinh thể băng.

"Thông thường, tinh thể băng có dạng hình lục giác, giống như cây bút chì", ông Philip Laven, một nhà khoa học ở Anh, đồng tác giả nhiều bài báo khoa học về Quang học khí quyển, cho biết.

Những tinh thể băng hình lục giác hay dạng cột sẽ khúc xạ ánh sáng theo một cách đặc biệt. Khi ánh sáng đi vào một trong 6 mặt của hình lục giác, nó sẽ bị bẻ cong (khúc xạ) một chút.

Ánh sáng lại bị bẻ cong một lần nữa khi thoát ra khỏi mặt bên kia của hình lục giác, dẫn đến đổi hướng 22 độ so với ban đầu. Điều này đúng với bất kỳ hướng nào của tinh thể.

Kết quả là ánh sáng di chuyển từ Mặt Trăng đến mắt bạn sẽ đi qua các tinh thể băng và lệch hướng 22 độ so với ban đầu, tạo thành một quầng sáng xung quanh Mặt Trăng.

"Nếu bạn nhìn thấy quầng sáng 22 độ, bạn cũng có thể sẽ thấy một quầng 46 độ, khổng lồ đến mức che nửa bầu trời", ông Philip Laven nói với Live Science.

Điều này xảy ra khi ánh sáng đi từ một mặt của lục giác đến một trong những đầu phẳng của cột băng hoặc ngược lại, khiến ánh sáng bị bẻ cong nhiều hơn để tạo ra một quầng sáng lớn hơn.

Sơ đồ giải thích quá trình hình thành vầng hào quang quanh Mặt Trăng. Ảnh: Live Science.

Báo hiệu điều gì?

Nhưng tất cả điều này có ý nghĩa gì? Trong truyền thuyết dân gian, quầng sáng của Mặt Trăng là dấu hiệu cho thấy thời tiết xấu sắp đến. Tiến sĩ Lamb cho biết điều này khá chính xác.

"Tôi nghĩ điều này có lý bởi có 2 cách khác nhau để hình thành mây ti trong khí quyển. Một cách là hình thành 'tại chỗ', khi không khí ấm bốc lên đủ cao để đóng băng thành tinh thể băng. Cách còn lại, chúng hình thành khi xuất hiện những đám mây giông. Vì vậy, quầng sáng Mặt Trăng xuất hiện rất có thể báo hiện cơn giông lớn", tiến sĩ Lamb giải thích.

Vầng hào quang không chỉ xuất hiện xung quanh Mặt Trăng. Chúng cũng có thể xảy ra xung quanh các hành tinh khác và Mặt Trời, mặc dù khó phát hiện hơn do Mặt Trời quá sáng. Năm 2021, tàu thám hiểm Perseverance đã phát hiện quầng sáng trên Sao Hỏa.

"Ở Sao Hỏa, những đám mây hình thành từ CO2 tạo thành tinh thể băng", tiến sĩ Lamb nói.

Quầng sáng Mặt Trăng là một phần của một số hiện tượng liên quan khác, bao gồm:

Mặt Trời giả (sun dog): Những vệt sáng tập trung ở bên phải hoặc bên trái Mặt Trời, do các tinh thể băng hình lục giác dạng tấm gây ra.
Vòng corona: Một vòng ánh sáng nhỏ, nhiều màu xung quanh Mặt Trăng hoặc Mặt Trời do các giọt nước trong khí quyển gây ra.

Ngọc Bích