Vàng từ lõi Trái đất đang trồi dần lên bề mặt

Đây là kết luận rút ra từ quá trình phân tích đá bazan ở Hawaii kéo dài 3 năm. Loạt manh mối dưới dạng kim loại nặng được tìm thấy góp phần xác nhận nghi ngờ lâu nay của giới địa chất học: phần lõi Trái đất nóng chảy không bị cô lập mà có khả năng chảy vào lớp phủ đá (tầng dày đặc nằm giữa lõi với phần bề mặt mỏng).

Chuyên gia địa chất Nils Messling (Đại học Göttingen) - thành viên nhóm nghiên cứu - cho biết: “Khoảng 40 năm trước, mọi người lần đầu đưa ra lý thuyết phần lõi mất một số vật chất vào lớp phủ, nhưng các tín hiệu mà chúng ta nhận được đến nay thực sự mơ hồ. Tuy nhiên hiện tại chúng ta có bằng chứng đầu tiên rất mạnh mẽ”.

99,95% vàng trên Trái đất cùng nhiều kim loại khác như bạch kim nằm ẩn trong lõi nóng chảy - Ảnh: M.Zoeller/USGS

99,95% vàng trên Trái đất cùng nhiều kim loại khác như bạch kim nằm ẩn trong lõi nóng chảy. Vào thuở sơ khai của hành tinh, phần lõi hình thành cách đây khoảng 4,5 tỉ năm tạo nên mỏ kim loại quý trữ lượng lớn. Nghiên cứu mới nhất nhận định ít nhất có một lượng vàng nhỏ chảy lên bề mặt. Nếu tình trạng rò rỉ tiếp tục, trong tương lai sẽ có ngày càng nhiều kim loại quý di chuyển từ lõi Trái đất đến lớp vỏ trên cùng.

“Phát hiện của chúng tôi không chỉ chứng minh lõi Trái đất không bị cô lập, mà còn cho thấy hàng trăm nghìn tỉ tấn đá thuộc lớp phủ dâng lên bề mặt tạo thành đảo như Hawaii”, Giáo sư Matthias Willbold (Đại học Göttingen) thành viên nhóm nghiên cứu nhấn mạnh.

Để tìm bằng chứng, nhóm nghiên cứu lấy vài mẫu đá núi lửa Hawaii từ Viện Smithsonian. Một số được lấy bằng tàu ngầm, lặn xuống một ngọn núi lửa dưới biển sâu. Họ nghiền đá thành bột, sau đó nung chảy trong lò với nhiều hóa chất khác nhau tạo ra mẫu dạng lỏng.

Từ mẫu dạng lỏng, nhóm chiết xuất được tất cả nguyên tố nhóm bạch kim. Tiếp theo họ tập trung chiết xuất ruthenium (kim loại màu xám bạc hiếm như vàng). Sự hiện diện của đồng vị ruthenium trong các mẫu cho thấy ít nhất một số loại đá được hình thành từ vật chất từ lõi Trái đất.

Sự hiện diện của đồng vị ruthenium trong các mẫu cho thấy ít nhất một số loại đá được hình thành từ vật chất từ lõi Trái đất - Ảnh: Nils Messling

Chuyên gia Messling chỉ ra về mặt hóa học, vàng tương tự ruthenium. Vì vậy nếu lõi Trái đất rò rỉ ruthenium thì cũng rò rỉ vàng. Nhưng lượng vàng rò rỉ có thể rất ít và ranh giới lõi - lớp phủ đá quá sâu, so với công nghệ khoan hiện tại.

Quá trình rò rỉ dường như mất khoảng 500 triệu đến 1 tỉ năm. Nhóm nghiên cứu hoài nghi đây là quá trình diễn ra mãi mãi và đang kéo dài đến tận bây giờ. Không loại trừ khả năng một phần vàng mà con người khai thác có thể đến từ lõi Trái đất.

Cẩm Bình